این توافقنامه بعد از چند ماه رایزنی سوئیسی‌ها و البته واشنگتن و مسکو به امضا رسید.
این رایزنی تا آخرین ساعات قبل از شروع مراسم هم ادامه یافت.
وقتی وزرای خارجه روسیه و آمریکا ساعت 5 عصر روز شنبه وارد تالار دانشگاه زوریخ سوئیس شدند دریافتند که وزیر خارجه ارمنستان با بیانیه‌ای که وزیر خارجه ترکیه برای این مراسم آماده کرده مخالف است و به همین خاطر در مراسم حاضر نشده است.
دیپلمات‌های آمریکایی در هتل محل اقامت وزیر خارجه ارمنستان مشغول رایزنی با او بودند و هیلاری کلینتون هم به همان هتل رفت. در پارکینگ هتل او یک ساعت تلفنی با وزیر خارجه ارمنستان گفت‌وگو کرد و بعد از آن نیم‌ساعتی را هم به گفت‌وگوی تلفنی با وزیر خارجه ترکیه گذراند.
بعد از آن به اتاق ادوارد نعلبندیان وزیر خارجه ارمنستان در هتل رفت و شخصا او را به محل برگزاری مراسم برد. مذاکرات در محل امضای توافقنامه با حضور سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه ادامه یافت و سرانجام دوطرف راضی به امضای توافقنامه شدند.
بیش از 3 ساعت گفت‌وگو در محل دانشگاه زوریخ سرانجام این نتیجه را دربرداشت که دوطرف توافق کردند بعد از امضای سند از سرگیری روابط دیپلماتیک، هیچ‌کدام بیانیه‌ای قرائت نکنند و سخنی نگویند.
تنشی که تا دقایق پایانی قبل از امضای توافقنامه میان دوطرف ارمنی و ترک وجود داشت حکایت از مسیر دشواری است که دوطرف برای برقراری کامل روابط با آن روبهرو هستند. ترکیه و ارمنستان از بعد از خونریزی‌های سال 1915 که به مرگ صدها هزار ارمنی منجر شد، با یکدیگر قطع رابطه کرده‌بودند.
ترکیه بعد از اشغال منطقه قره‌باغ آذربایجان توسط نیروهای ارمنی، مرزهای خود را با ارمنستان بست. ارمنستان خواستار آن است که کشتار ارامنه به دست ترک‌های عثمانی در جنگ جهانی اول به‌عنوان نسل‌کشی به رسمیت شناخته‌شود اما ترک‌ها این را قبول ندارند.
در ارمنستان در روزهای اخیر چند تظاهرات علیه امضای توافقنامه با ترکیه برگزار شد و مردم به اینکه مسئله نسل‌کشی در مذاکرات با ترکیه گنجانده نشده اعتراض کردند.
در توافقنامه‌ای که شنبه‌شب به امضای وزرای خارجه ترکیه و ارمنستان رسید تشکیل کمیته‌ای پیش‌بینی شده که قرار است درباره ابعاد تاریخی کشتار نزدیک به 5/1 میلیون نفر از ارامنه در جریان جنگ جهانی اول بحث و بررسی کند.
این توافقنامه قبل از عملی شدن باید به تصویب پارلمان‌های 2کشور برسد. ملی‌گرایان در هر دو کشور با این توافقنامه مخالفند. علاوه بر مسئله نسل‌کشی ارامنه، موضوع قره‌باغ از مسائلی است که هنوز میان دوطرف حل‌نشده باقی مانده‌است.
این منطقه بخشی از خاک آذربایجان است که از سال‌ها پیش در کنترل ارمنستان قرار دارد. به همین دلیل آذربایجان هم از مخالفان امضای توافقنامه از سرگیری روابط دیپلماتیک میان ترکیه و ارمنستان بود. رجب طیب اردوغان نخست‌وزیر ترکیه دیروز گفت، ارمنستان باید از منطقه مورد مناقشه قره‌باغ خارج شود.
یک روز بعد از امضای توافقنامه ازسرگیری روابط دیپلماتیک با ارمنستان، اردوغان گفت که ترکیه نمی‌تواند تا قبل از عقب‌نشینی نیروهای ارمنی از قره‌باغ، گامی برای عادی‌سازی روابط با ارمنستان بردارد. اردوغان دیروز گفت، عقب‌نشینی نیروهای ارمنی از قره‌باغ روند تصویب توافقنامه ازسرگیری روابط با این کشور در پارلمان ترکیه را هم تسهیل می‌کند.
امضای توافقنامه از سرگیری روابط دیپلماتیک بیش از ترکیه به سود ارمنستانی است که مرزهایش از طرف آذربایجان هم بسته است. با گشایش مرزهای ترکیه و ارمنستان، اقتصاد و تجارت این کشور سود زیادی می‌برد.
اما سرژ سرکیسیان رئیس‌جمهور ارمنستان با انتقادات بسیاری در داخل و از سوی ارمنی‌های سراسر جهان روبهرو شده است.
او ساعاتی قبل از امضای این توافقنامه در پیامی به مردم خود گفت: برقراری رابطه با ترکیه نمی‌تواند موضوع نسل‌کشی ارمنی‌ها توسط ترک‌ها را زیر سؤال ببرد. این موضوع باید به‌عنوان یک نسل‌کشی به رسمیت شناخته شود و از سوی همه نسل‌های بشری محکوم شود.
