خورشید نخستین روزهای پاییز روی شیشه عینک‌های دودی مانند ستاره‌ای کوچک می‌درخشد و منظره‌ای از آسمان آبی و خالی از ابر شمیران را پیش چشمانمان قرار می‌دهد. سکوت دوامی ندارد و صدای نخستین شلیک و کمی بعد خرد شدن تکه‌های پلاستیکی آرامش را از آسمان آبی کلاغ‌ها می‌گیرد و رد محوی از خود به جا می‌گذارد.
این سر و صداها هر بیننده‌ای را بی‌اختیار در صحنه نبرد فیلم‌های حادثه‌ای قرار می‌دهد. آنهایی که در پشت تیراندازها ایستاده‌اند با وسواس خاصی بشقاب‌های پرنده را دنبال می‌کنند و نیم‌نگاهی به لوله‌های تفنگ تراپ دارند که به سرعت به سمت هدف‌ها نشانه می‌روند.
اگر شما هم به ادامه این تعقیب و گریز علاقه‌مند شده‌اید می‌توانید سطرهای این گزارش را نشانه بروید. کافیست خودتان را به میانه بزرگراه شهید بابایی برسانید و سراغ باشگاه تیراندازی «ساصد» را بگیرید. کمتر کسی است که نشانی نخستین باشگاه استاندارد تیراندازی به اهداف پروازی تهران را بلد نباشد.
با این توضیح که این رشته هنوز هم برای خیلی از ما ناشناخته و عجیب است. براساس آنچه در اسناد تاریخی مانند شاهنامه فردوسی و دیگر نوشته‌های فارسی باستان آمده است خواستگاه رشته تیراندازی به سرزمین‌های مشرق زمین و از جمله فلات ایران بر می‌گردد و از هزاره‌های گذشته این رشته به شکل‌های مختلف در بین ایرانی‌ها رواج داشته است.
چینی‌ها نیز با اقتباس از فنون رزمی آریایی‌ها ابزارها و سلاح‌های مشابهی را ساختند؛ همین‌طور یونانی‌ها با داستان‌های اودیسه و تراوا ثابت کردند که به تیراندازی و جنگ‌آوری علاقه‌مندند و همزمان از قابلیت‌های رزمی و تفریحی آن لذت می‌بردند. در سال 1892 میلادی لردهای انگلیسی با ابداع بشقاب‌پرند‌ه‌های سفالی هدف‌های مصنوعی را به جای پرندگان در مقابل اسلحه‌های خود قرار داده و به آنها شلیک کردند.
روش آنها خیلی زود در میان اشراف زادگان جایی برای خود پیدا کرد و به یک سرگرمی مفرح برای دربار بریتانیا تبدیل شد و بعدها به عنوان یک ماده ورزشی به ثبت رسید. این رشته در اواسط دهه 50 به ایران آمد اما استقبال چندانی از آن صورت نگرفت و در نهایت با کمی وقفه در اواخر دهه 70 دوباره رونق یافته و چند باشگاه محدود در تهران و چالوس فعالیت خود را در این زمینه آغاز کردند.
هدف را ببین، بعد شلیک کن
تیراندازی به اهداف پروازی برخلاف اهداف ثابت به تحرک بسیار بالا، محاسبه دقیق و در نظر گرفتن همه معادلات و احتمالات فنی احتیاج دارد و شخص تیرانداز باید به لحاظ جسمانی در آمادگی خوبی قرار بگیرد. همچنین تیرانداز نیاز دارد برای کسب موفقیت بیشتر قبل از هر اقدامی مهارت تعقیب چشمی هدف و نشانه‌روی خود را تقویت کند.
«مرتضی سلیمی» سرهنگ بازنشسته و مربی تیراندازی در پاسخ به این سؤال که آیا این رشته در ردیف ورزش‌های خاص قرار می‌گیرد یا خیر می‌گوید: «تیراندازی با وجود علاقه‌مندانی که دارد با محدودیت‌هایی مواجه است و همین مسئله می‌تواند به متفاوت بودن آن از دیگر ورزش‌ها کمک کند.
رشته تیراندازی به اهداف پروازی هم با چنین محدودیت‌هایی مواجه بوده و عموم افراد به دلیل هزینه‌های بالای آموزش، تأمین سلاح و مهمات و از همه مهم‌تر کمبود محل تیراندازی کمتر از آن استقبال می‌کنند.» تیراندازی به اهداف پروازی در 2 شاخه Trap و Skeet با اسلحه ساچمه‌زنی دولول انجام می‌شود و هر فشنگ پلاستیکی آن پس از شلیک بیش از 250 ساچمه فلزی را روانه هدف می‌کند.
بشقاب‌های هدف پروازی که در اصطلاح حرفه‌ای‌ها کبوتر خوانده می‌شوند و اغلب از جنس سفال یا پلاستیک خشک ساخته شده‌اند نیز بصورت اتوماتیک پرتاب شده و تیرانداز می‌بایست در کمترین زمان پس از نشانه‌روی و تعیین مسیر دقیق آن را هدف قرار داده و بزند.
مراقب باش، باید ارتفاع کم کنیم
از آنجایی که تیراندازی به اهداف پروازی در فضای باز انجام می‌شود شرایط معتبر آب و هوا از قبیل نور خورشید، باد، رطوبت، بارش و مهم‌تر از آن ارتفاع می‌تواند روی بازی تأثیر بگذارد و آن را دچار مشکل کند؛ از طرفی توسعه این باشگاه‌ها باید با رعایت دستورالعمل‌های قانونی صورت بگیرد.
«سلیمی» در این باره می‌گوید: «در تهران باشگاه «ساصد» بصورت حرفه‌ای در این رشته فعالیت داشته و آموزش‌های لازم را به علاقه‌مندان می‌دهد. اما با ارتفاع بیش از یک هزار و 600 متر از سطح دریا برای تمرین‌های جهانی مناسب نبوده و روی فیزیک جسمی تیرانداز و سرعت هدف تأثیرمی‌گذارد.»
او حاشیه ارتفاعات شمیران را برای ایجاد باشگاه‌های تفریحی تیراندازی به اهداف ثابت و پروازی بسیار مناسب می‌داند.» اگرچه علاقه‌مندان به تیراندازی کم نیستند اما باید به آنها یادآور شویم که این رشته پرطرفدار و هیجان‌انگیز تا اطلاع ثانوی برای آنها گران تمام می‌شود و برای تازه‌کارها و کسانی که تنها به دنبال گذران روزهای تعطیل خود هستند چندان مقرون به صرفه نیست؛ در نتیجه تمرین کردن با همان تیر و کمان لاستیکی خودمان از همه اینها بهتر است.
همشهری محله - 1
