همشهری - محمد سرابی: شهرداری‌ها طرح‌هایی برای ایجاد تعادل میان حاشیه‌ها و مرکز شهر دارند تا سکونت در در دو نقطه را استاندارد سازی کنند اما اجرای این طرح‌ها به سادگی ممکن نیست
استرالیا - شهر ملبورن
رانندگی طولانی از ویلا تا شهر
گسترش شهرک‌ها در حاشیه کلانشهرهای استرالیا آنقدر زیاد بوده که بعضی از آن‌ها به کلی از خدمات شهری دور افتاده‌اند. این شهرک‌ها و مناطق مسکونی پراکنده از امکانات پزشکی و آموزشی زیادی برخوردار نیستند و جمعیت آن‌ها هم به اندازه‌ای نیست که برای سرمایه‌گذاران جذاب باشد. قیمت خانه در حاشیه شهر خیلی کمتر از مرکز آن است و طبیعتا خانواده‌های جوان ترجیح می‌دهند که به سراغ این خانه‌های دورافتاده بروند.
رشد جمعیت ملبورن به نسبت دیگر شهرهای استرالیا زیاد است و الگوی توسعه شهری این است که ساکنان مناطق حاشیه‌ای حداکثر در ۲۰ دقیقه بتوانند خودشان را به شهر برسانند. شبکه قطارهای حومه شهر و همینطور مترو امکان دستری به مرکز این شهر ۵ میلیون نفری را فراهم می‌کند اما کسانی که در حاشیه شهر زندگی می‌کنند باز هم باید تا ایستگاه قطار رانندگی کنند. رفت و آمد بین خانه حاشیه شهر و مرکز شهر با خودرو شخصی گاهی یک ساعت یا بیشتر طول می‌کشد.
طبقه کمتر یا بلند مرتبه سازی
رویکرد کلی شهرسازی در شهری مانند ملبورن «تراکم کمتر» است خانواده‌ها خانه‌های ویلایی را می‌پسندند و سازندگان خصوصی واحدهای مسکونی هم کمتر به سمت مجتمع‌های بزرگ چند طبقه هستند. قوانین شهرداری ملبورن نیز از تراکم کمتر حمایت می‌کند. از سال‌های ۱۹۷۰ میلادی موضوع پراکندگی بیش از حد در حاشیه ملبورن مطرح شده بود و بعضی معماران درباره آن اخطار داده بودند. اکنون شهرداری ملبورن طرح‌های بلند مرتبه سازی را بیشتر مورد توجه قرار داده است ولی بر یک اصل همیشه تاکید دارد. برج‌ها و مجتمع‌های مسکونی انبوه باید حتما در نزدیکی ایستگاه‌های حمل و نقل عمومی ساخته شوند تا خودروهای ساکنان باعث ترافیک در خیابان‌ها نشود.
غنا - شهر آکرا
کمبود امکانات بهداشتی در حاشیه شهر
هزینه مسکن در پایتخت کشور غنا در قاره آفریقا دائما بیشتر می‌شود. در چند سال گذشته قیمت خانه‌ها در شهر آکرا آنقدر زیاد شد که بخشی از جمعیت شهر به حاشیه‌ها نقل مکان کردند. افزایش قیمت ها از سال ۲۰۲۱ شروع شد ولی حقوق‌ها زیاد نشدند. وقتی تورم در سال ۲۰۲۲ شدت گرفت مهاجرت به حاشیه پایتخت آغاز شد اما محله های جدید که نزدیک یک کیلومتر از شهر فاصله دارند، از امکانات اولیه بهداشتی مانند آب سالم و فاضلاب هم محروم هستند.
بخشی از خانه‌های فقیر نشین درون آکرا هم فقط اتاقک‌هایی با دیوارهای چوبی و پلاستیکی هستند. وقتی کرایه‌ها زیاد می‌شود و دولت هم مانع ساخت اتاقک‌ها شود ساکنان راهی به جز مهاجرت به حاشیه شهر ندارند. جمعیت بخش مرکزی شهر ۲۰۰ هزار نفر است در حالی که جمعیت حومه آن با شهرهای حاشیه‌ای به ۳ میلیون نفر و بیشتر هم می‌رسد.
جلب نظر بخش خصوصی
دولت چند بار طرح‌هایی برای ساخت مسکن اجتماعی انجام داده اما مشکل حل نشده است. امکان انتقال مهاجران به روستاها هم وجود ندارد زیرا کشاورزی در اثر آلودگی محیط زیست و گرانی آب و کود آسیب دیده است. طرح دولتی یارانه اجاره‌بها هم نتوانست کمکی به ساکنان شهر کند و مهاجرت‌ها بیشتر شد. در مقابل شهرداری آکرا تاکید کرده است که باید از بخش خصوصی برای رفع مشکل کمبود مسکن در شهر کمک گرفت. در سال ۲۰۱۹ شهرداری اقداماتی برای جلب مشارکت سرمایه‌گذاران خصوصی و خارجی انجام داده بود اما بحران کرونا باعث توقف آن شد. رفت و آمد در شهر آکرا و حاشیه آن به مینی‌بوس‌های کوچک خصوص بستگی دارد که در زبان محلی «ترو ترو» نامیده می‌شود. افزایش قیمت بنزین در سال‌های اخیر به هزینه کرایه آن‌ها هم اضافه کرده است.
بیشتر بخوانید: سوار بر قطار در حاشیه شهر | نگاهی به شبکه قطارهای حومه‌ای در کشورهای توسعه یافته جهان
نظر شما