تحولات این دوره که در حوزه جسمی، روحی و روانی اتفاق میافتد نیازهای جدیدی برای نوجوان میآفریند که شناخت بزرگترها و اطرافیان و نحوه پاسخگویی به آن تأثیری بنیادین بر شخصیت آینده نوجوان باقی میگذارد. همزمان شدن این سالها با دوران بلوغ، پیچیدهتر شدن شئون نوجوانی را موجب میشود و توجه بیشتر به نیازهای بهداشتی، رفتاری و روانی، تفریحی، ورزشی، فرهنگی و... را ضروری جلوه میدهد.
اهمیت دوران نوجوانی که عدهای از محققان آن را «دوران منفی» یا «تولد دوباره» نامیدهاند بقدری است که چند کنوانسیون بینالمللی برای رفع نیازهای نوجوانان، برخورداری از حقوق مناسب و بهبود شرایط رشد و بالندگی آنان به تصویب رسیده و در کشور ما نیز 8 آبان روز نوجوان نامیده شده است.
در حالی که بسیاری از بزرگترها و بویژه والدین از شرایط و ضرورتهای این دوره سرنوشتساز زندگی آگاهی کامل و جامعی ندارند و بسیار میشنویم که در مواجهه با رفتارهای فرزندان نوجوان جز اظهار استیصال و درماندگی سخنی برای گفتن نمییابند. برخورداری از روان بیآلایش و ذهنی روشن، باصفا و توانمند از مهمترین ویژگیهای نوجوانان است که در مرحلهای احساسی از زندگی به سر میبرند و پاسخگویی مناسب به نیازهای طبیعیشان را جستوجو میکنند.
تمایل به استقلال رفتاری، شرایط بلوغ، گسترش ارتباطات، تجربههای اجتماعی جدید، ارزشمند شدن گروههای دوستی،نیاز به محبت، اعتماد به نفس و عزت شخصیتی مجموعهای از رفتارها و کنشهای عاطفی و هیجانی را برای نوجوان رقم میزنند که بدون شناخت آنها و ایجاد تعامل متقابل یاری رساندن به آنها برای گذر از این دوره حساس دشوار و حتی غیرممکن است.
ضعف آگاهی درباره نوجوانان و لزوم در پیش گرفتن رفتاری ویژه و متناسب با این قشر بالنده مشکلی عمومی است که اغلب نوجوانان در مراحل مختلف با آن مواجه میشوند و با وجود نارساییهای مشهود رفتاری و فرهنگی نوجوانان هممحلهای ما نیز از آسیبهای آن در امان نمیمانند.گزارشی که در پرونده این شماره میخوانید به میزان توجه به نوجوانان هممحلهای در مناسبات اجتماعی، مشکلات پیشرو آنان در محیط داخل و خارج خانه و برخی اقدامات ارزشمند برای بهبود این حوزه در آستانه روز نوجوان اختصاص دارد.
همشهری محله - 18