به‌طوری که بعد از سرطان مری به‌خصوص در غرب آسیا تعداد مبتلایان به آن رو به افزایش است. با این حال اگرچه به این بیماری تا به حال در رسانه‌ها کمتر پرداخته شده و حتی هنوز آمار دقیقی در رابطه با تعداد مبتلایان به این بیماری در دست نیست، کارشناسان معتقدند که پیشرفت‌های جدید در زمینه تشخیص و درمان سرطان لنفوم، باعث شده که تعداد زیادی از بیماران مبتلا به آن بهبود یابند.
هوچکین چیست؟
هوچکین (Hodgkin) یک نوع خاص از لنفوم یا سرطان است که با رشد غیرطبیعی سلول‌ها در دستگاه لنفاوی همراه است. پیشرفت‌های جدید در زمینه تشخیص و درمان این بیماری باعث شده است که تعداد زیادی از بیماران بهبود یابند.
در این بیماران با تشخیص زودرس و درمان مناسب، میزان بهبود افزایش خواهد یافت. اما گرچه بیماری هوچکین ممکن است در تمامی سنین دیده شود اما متخصصان خون معتقدند شایع‌ترین سن شیوع آن بین 20 تا 50 سالگی است.
سیستم لنفاوی قسمتی از سیستم ایمنی بدن است که به دفاع بدن در برابر بیماری و عفونت کمک می‌کند. سیستم لنفاوی شامل شبکه‌ای از عروق ظریف لنفاوی است که همانند عروق خونی به داخل بافت‌های سرتاسر بدن پخش شده است. عروق لنفاوی، لنف را حمل می‌کنند. لنف، مایع بی‌رنگی است که حاوی سلول‌های دفاعی بدن در برابر عفونت که لنفوسیت نام دارند، است.
همراه این شبکه عروقی، نقاط کوچکی وجود دارند که غدد لنفاوی نامیده می‌شوند. غدد لنفاوی به‌صورت خوشه‌هایی زیر بغل، کشاله ران، گردن، سینه و شکم یافت می‌شوند. قسمت‌های دیگر سیستم لنفاوی طحال، تیموس، لوزه‌ها و مغز استخوان است. بافت لنفاوی همچنین در قسمت‌های دیگر بدن همانند معده، روده و پوست یافت می‌شود.
در بیماری هوچکین سلول‌های سیستم لنفاوی غیرطبیعی شده و رشد و تکثیر این سلول‌ها بدون کنترل و نامنظم می‌شود. از آنجایی که بافت لنفاوی در سراسر بدن وجود دارد، بیماری هوچکین می‌تواند در همه جای بدن دیده شود.
بیماری هوچکین ممکن است در یک غده لنفاوی یا گروهی از غدد لنفاوی و گاهی اوقات قسمت‌های دیگر سیستم لنفاوی نظیر مغز استخوان و طحال ایجاد شود. این نوع بیماری، تمایل به توسعه یافتن به روشی منظم و مرتب دارد (از یک غده لنفاوی به غده لنفاوی مجاور). برای مثال بیماری هوچکین که در غده لنفاوی گردن ایجاد شده است ابتدا به غدد لنفاوی بالای ترقوه و سپس به غدد لنفاوی زیر بغل و داخل قفسه سینه گسترش می‌یابد و سرانجام ممکن است در تمام قسمت‌های بدن دیده شود.
نشانه‌های بیماری هوچکین شامل این علائم است: تورم بدون درد در یکی از غدد لنفاوی گردن، زیر بغل یا کشاله ران، تب‌های راجعه بدون علت، تعریق شبانه، کاهش وزن بدون دلیل و خارش شدید پوستی.
البته وجود هر کدام از این علائم، حتما نشانه وجود بیماری هوچکین نیست. در اغلب موارد، این علائم در وضعیت‌هایی که زیاد جدی نیستند، همانند آنفلوانزا نیز دیده می‌شوند. با این حال بیماران درصورت تداوم این علائم، باید هر چه زودتر برای تشخیص و مراقبت و درمان به پزشک مراجعه کنند ولی هرگز منتظر وجود درد نباشند؛ چرا که هوچکین در مراحل اولیه بدون درد است.
تشخیص بیماری
چون علت بیماری هوچکین نامعلوم است، در حال حاضر پیشگیری از آن امکان‌پذیر نیست. ولی تشخیص زود‌هنگام و درمان مناسب نتایج خوبی به‌همراه دارد. بیشتر موارد هوچکین به‌ویژه اگر در مراحل اولیه شناسایی شود، قابل درمان است. پس از مراجعه به پزشک، وی تاریخچه کاملی از وضعیت پزشکی فرد تهیه کرده و بعد معاینه پزشکی به عمل خواهد آمد. اگر حالت غیرطبیعی در گره لنفاوی مشاهده شود، آن گره برداشته شده و زیر میکروسکوپ مطالعه می‌شود.
این آزمایش مشخص خواهد کرد که ضایعه خوش‌خیم یا بدخیم است. اگر نتیجه نمونه‌برداری مشخص کند بیماری هوچکین است، آزمایش‌های تکمیلی شامل پرتونگاری قفسه سینه، آزمایش خون، لنفانژیوگرافی که به معنی تزریق ماده حاجب به داخل سیستم لنفاوی و سپس تهیه رادیو گرافی ازآن که نشان‌دهنده وضعیت سیستم لنفاوی و میزان گسترش بیماری در آن است، سی‌تی‌اسکن شکم، آزمایش مغز استخوان و نمونه‌برداری از اعضای داخل شکم برای نشان دادن گسترش بیماری به این اعضا انجام خواهد شد.
البته ممکن است انجام تمام این بررسی‌ها در یک فرد لازم نباشد. تصمیم‌گیری درباره بررسی‌های لازم توسط پزشک معالج صورت خواهد پذیرفت.
هوچکین درمان می‌شود؟
بیماری هوچکین به خوبی به درمان پاسخ می‌دهد. در بیشتر موارد بیماران به‌طور سر‌پایی درمان می‌شوند. درمان بیمار می‌تواند با پرتو درمانی یا شیمی‌درمانی یا ترکیبی از هر دو صورت پذیرد.
در پرتو درمانی سعی می‌شود با استفاده از پرتوهای پرانرژیX یا اشعه‌های ناشی از کبالت در منطقه درگیر شده توسط بیماری، سلول‌های سرطانی با حفظ بافت‌های سالم از بین برده شوند. خوشبختانه در مراحل اولیه، آسیب بیماری به دستگاه لنفاوی محدود است و از این‌رو درمان مناسب با پرتودهی به قسمتی یا تمام دستگاه لنفاوی باعث بهبود بیماران خواهد شد.
شیمی درمانی برای از بین بردن سلول‌های سرطانی در تمام بدن استفاده می‌شود. پزشکان مقادیری از داروهای شیمی‌درمانی را استفاده می‌کنند تا بتوان با حداقل صدمه به بافت‌های سالم بدن سلول‌های سرطانی را از بین برد.
داروهای شیمی‌درمانی در تقسیم و رشد سلول‌های سرطانی اثر گذاشته و باعث تأخیر رشد سلول‌ها می‌شود و بیماران ترکیبی از شیمی درمانی و پرتودرمانی را دریافت می‌کنند.
البته شیمی درمانی ممکن است باعث تهوع، استفراغ، اسهال، ریزش مو، کم خونی، خونریزی خودبه‌خود، افزایش بروز عفونت و همچنین زخم‌های دهانی شود. این عوارض در تمام بیماران دیده نشده و به یک شدت ظاهر نمی‌شود و بعد از درمان از بین خواهد رفت.
بهبودی و مراقبت
این یک مسئله طبیعی است که بیماران درباره آینده خود نگران باشند. درک ماهیت سرطان و موارد مورد انتظار بیماران و اطرافیان‌شان کمک می‌کند تا آنها برای درمان خود، تغییراتی در سبک زندگی، بهبود کیفیت زندگی و تصمیم‌گیری‌های مالی ایجاد کنند. بیماران مرتبا از پزشک خود سؤال می‌کنند یا خودشان پاسخ این سؤال را جست‌وجو می‌کنند که پیش‌آگهی بیماری من چه خواهد شد؟
پیش آگهی یک پیش‌بینی درباره آینده و نتیجه بیماری و نشانه‌های بهبودی است. پیش‌آگهی بیماری هوچکین تحت‌تأثیر عوامل متعددی از قبیل درجه بیماری، پاسخ به درمان بیماران، سن بیماران و وضعیت عمومی سلامت بیماران قرار دارد.
افراد ممکن است از نتایج آماری برای سنجش احتمال بهبودی خود استفاده کنند. آمارها منعکس‌کننده تجربه گروه زیادی از بیماران است، از این نتایج برای پیش‌بینی درمان یک بیمار نمی‌توان استفاده کرد؛
چرا که هیچ 2 نفری یکسان نیستند و درمان و پاسخ به درمان افراد خیلی متفاوت است. حتی زمانی که درمان یک بیمار کاملا موفقیت آمیز باشد، پزشکان از اصطلاح پاسخ کامل به درمان بیشتر از بهبودی استفاده می‌کنند؛ زیرا امکان عود مجدد بیماری وجود دارد.
