شکل‌گیری رکود در بازار مسکن در حالی اتفاق می‌افتد که در چند سال اخیر دولت نیز تلاش‌هایی را برای جلوگیری از ادامه افزایش بی‌رویه قیمت مسکن به عمل آورده بود. این شرایط موجب شد تا با وجود کاهش نسبی قیمت مسکن در کشورمان، ساخت و ساز نیز با رکود مواجه شود چرا که از یک سو بخش غیردولتی رغبت چندانی به سرمایه‌گذاری در این بخش نداشته و از سوی دیگر برخی طرح‌های دولتی تامین مسکن مانند مسکن مهر نیز به هنگام اجرا قادر به پاسخگویی نیازهای متقاضیان مبنی بر تامین مسکن ارزان قیمت و مناسب نبوده است.
گرچه این کاهش عرضه نیز منجر به افزایش تقاضای مسکن در سال‌های اخیر نشد چرا که رکود حاکم بر خرید و فروش بازار مسکن به عاملی در تثبیت تقاضا در این بخش تبدیل شد. با وجود این از چندی پیش برخی فعالان بازار مسکن از رونق دوباره این بخش خبر داده و به‌اصطلاح از تکان خوردن بخش مسکن خبر می‌دهند.
این روزها با فرار رسیدن فصل سرما و تداوم آثار ناشی از رکود حاکم بر اقتصاد کشور، بازار مسکن نیز از رونق چندانی برخوردار نیست اما به‌رغم این شرایط در ماه‌های اخیر بازار رهن و اجاره و خرید و فروش مسکن از رونق نسبی برخوردار شده است.
گرچه هنوز بسیاری از متقاضیان و فعالان بازار مسکن منتظر تثبیت قیمت‌ها در این بخش بوده و تلاش دارند تا حد ممکن نسبت به خرید یا فروش مسکن اقدام نکنند اما در روزهای اخیر برخی نقل و انتقالات بازار مسکن از افزایش نسبی قیمت‌ها حکایت دارد. بر این اساس برخی دست‌اندرکاران بازار معتقدند که با رونق نقل و انتقالات بخش مسکن در ماه‌های نخست سال آینده می‌توان رونق بیشتری را در این بازار انتظار داشت.
از سوی دیگر برخی کارشناسان با تکیه بر رکود و رونق ادواری چندین سال گذشته بازار مسکن از احتمال افزایش بیشتر قیمت‌ها با رونق دوباره بازار خبر می‌دهند. خبرهای منتشر شده در زمینه بهبود شرایط اقتصادی جهان و احتمال پایان رکود مالی نیز پس از بهبود اندک بخش مسکن در برخی کشورها مانند آمریکا به گوش می‌رسد که این امر خود می‌تواند زمینه رونق نسبی بازار مسکن باشد.
شاید براساس این تحولات است که از چندی پیش برخی دست‌اندرکاران حتی احتمال رشد لجام‌گسیخته دوباره قیمت‌های مسکن در کشورمان را مطرح کردند، گرچه چندی پیش وزیر مسکن و شهر‌سازی با تکیه بر اقدامات انجام شده در بخش مسکن و برنامه‌ریزی صورت گرفته برای تامین نیاز متقاضیان این بخش آن را رد کرد. با وجود این آمارهای رسمی و غیررسمی منتشر شده از اختلاف حدود یک میلیون واحدی بازار عرضه و تقاضا حکایت دارد و شاید محقق نشدن برخی وعده‌ها در زمینه تامین به موقع و کافی مسکن ارزان قیمت علت برخی گمانه‌زنی‌ها از افزایش دوباره قیمت‌ها در بازار مسکن بوده است.
رشد معاملات ملکی
شاید بتوان دیدگاه اخیر رئیس اتحادیه مشاوران املاک را نیز ناشی از شرایط کنونی حاکم بر بازار مسکن قلمداد کرد، جایی که مصطفی قلی خسروی از افزایش معاملات ملکی و تثبیت قیمت‌ها در بازار خبر داده و می‌گوید: در آستانه آذر ماه تعداد معاملات کمی افزایش یافته است اما افزایش قیمت در بازار مشاهده نمی‌شود.
وی در پاسخ به این سؤال که آیا با آغاز آذر ماه بازار مسکن از رونق برخوردار می‌شود؟ می‌افزاید: سامانه نشان از افزایش اندک تعداد معاملات بازار مسکن دارد اما هیچ‌گونه افزایش قیمتی در بازار مشاهده نمی‌شود.خسروی تصریح می‌کند: معمولا با آغاز آذر ماه خرید و فروش ملک‌های کلنگی آغاز و بازار مسکن نیز دچار تحرک می‌شد اما امسال هنوز اثری مبنی بر این اتفاق در بازار مسکن دیده نمی‌شود گرچه تا نیمه آذر آثار این امر را در بازار خواهیم دید.
روند کند اجرای کد رهگیری
از سوی دیگر با گذشت نزدیک به یک سال از اجرای سامانه کد رهگیری در انجام معاملات ملکی، هنوز هم این سامانه قادر به ایفای نقش اصلی در انجام معاملات بازار مسکن نبوده است. سال گذشته در نخستین روزهای آذر ماه بود که الزام به اجرای این سامانه در انجام معاملات ملکی اعلام شد.
اما اکنون در نخستین روزهای ماه آذر و گذشت نزدیک به یک سال از اجرای این طرح هنوز هم سهم معاملات بدون استفاده از کد رهگیری در بازار نقل و انتقالات مسکن قابل توجه است.رئیس اتحادیه کشوری مشاوران املاک با اشاره به جلسه برگزار شده درباره مسائل کد رهگیری در نهاد ریاست‌جمهوری می‌افزاید: آمار ارائه شده در این جلسه مورد قبول واقع شد و استقبال مردم و مشاوران املاک سراسر کشور از این طرح جای تشکر دارد.
