این نگرانی که کاهش سهمیه بنزین موجب تورم شود، همچنان در شهرهای بزرگ وجود دارد. از این رو طی یک نظرسنجی این موضوع با شهروندان تهرانی مطرح شد که گزارش زیر نتیجه این نظرسنجی است.
گروه نظرسنجی مرکز آموزش و پژوهش همشهری در پی کاهش سهمیه بنزین از ابتدای دیماه 88، به سفارش گروه شهری روزنامه، نظرسنجیای را سامان داد که از 29 آذر تا 2دیماه1388 با پرسش تلفنی از 600 شهروند تهرانی (300 زن، 300 مرد) صورت پذیرفت.
این نظرسنجی بهدنبال آن بود تا نظر پاسخگویان را در مورد میزان رضایت آنان از کاهش سهمیه بنزین در شهر تهران به دست آورد. پرسششوندگان بهصورت تصادفی و براساس مراجعه به فهرست شماره تلفنها ( از 22000000 تا 88999999) انتخاب شدند.
سهمیه بندی بنزین از همان روزهای آغازین مورد مناقشه بهارستان نشینان و دولت بود. بسیاری از نمایندگان مجلس بر ضرورت اجرای قانون مدیریت مصرف سوخت و حمل و نقل عمومی تاکید داشتند. این در حالی بود که دولت از اجرای تبصره 13 قانون اساسی که در سال 1384 به تصویب رسیده بود و در طول سالهای 85 و86 نتوانست به اجرا درآید به عنوان قانونی با ظرفیتهای کم یاد کردهبود.
مجلس شورای اسلامی نیز در اواخر سال 86 قانون مدیریت مصرف سوخت و حمل و نقل عمومی را به تصویب رساند و دولت را مکلف کرد تا هر چه زودتر برای اجرای سهمیهبندی بنزین ظرفیتهای لازم را به وجود آورد. اما این روزها در حالی شاهد اجرای طرح سهیمهبندی سوخت هستیم که وظایف دولت در قانون یاد شده به اجرا درنیامده است و شهرهای بزرگ بدون توسعه ناوگان حمل ونقل عمومی خود شاهد کاهش سهمیه بنزین خودرهای شخصی و عمومی هستند. این اتفاق موضوع نظرسنجی مرکز نظرسنجی موسسه همشهری شد که در زیر یافتههای این نظر سنجی ارائه میشود.
استفاده از خودروهای شخصی: در بر همان پاشنه میچرخد
از 600پاسخگوی این نظرسنجی 432نفر(72درصد) بیان کردهاند که کاهش سهمیه بنزین، هیچ تأثیری بر میزان استفاده خودروهای شخصی در سطح تهران نخواهد داشت. 70نفر (12درصد) این تأثیر را تا حدودی دانستهاند و 67نفر (11درصد) معتقدند که کاهش سهمیه بنزین کاملا روی میزان وجود اتومبیلهای شخصی در سطح شهر تهران تأثیر دارد. البته 5 درصد از پاسخگویان به این پرسش پاسخی ندادهاند.
کرایه ها؛ افزایش
از 600پاسخگوی این نظرسنجی، 553نفر (92درصد) معتقدند کاهش سهمیه بنزین باعث افزایش میزان کرایههای خودروهای مسافربر خواهد شد. از نظر 18 نفر (3درصد)، کاهش سهمیه بنزین در کرایهها تغییری ایجاد نمیکند و به اعتقاد 4 نفر(1درصد)، کرایهها کمتر خواهد شد. 4درصد از پاسخگویان یعنی 25 نفر به این پرسش پاسخ ندادهاند.
آلودگی هوا؛ بیتأثیر
از میان پاسخگویان 377نفر (63درصد) معتقدند که با کاهش سهمیه بنزین از میزان آلودگی هوا به هیچ وجه کاسته نخواهد شد. 133نفر (22درصد) گفتهاند که از آلودگی هوا تا حدی کاسته میشود و 62نفر (10درصد) نیز معتقدند که کاهش سهمیه بنزین، کاملا آلودگی هوا را برطرف خواهد کرد. 5درصد از پاسخگویان نیز به این پرسش پاسخی ندادهاند.
موافق یا مخالف؟
از میان 600پاسخگو، 420نفر (70درصد) با کاهش سهمیه بنزین کاملا مخالفند و در مقابل 79نفر(13درصد) با این تصمیم کاملا موافقند. از 17درصد باقیمانده، 19نفر (3درصد) تا حدی با این سیاستگذاری موافقند و 82نفر (14درصد) نیز پاسخی برای این سؤال ندارند.
موافقم
علت موافقت 98نفر پاسخگویی که با کاهش سهمیه بنزین موافق یا تا حدی موافق هستند، به این شرح بوده است:
* کاهش استفاده از خودروی شخصی، 42نفر (43درصد)
* کاهش آلودگی هوا، 25نفر (21درصد)
* کاهش ترافیک ،19نفر (19درصد)
* همه موارد، 17نفر(17درصد)
مخالفم
420پاسخگو با کاهش سهمیه بنزین مخالف هستند. دلایلی که آنها برای مخالفت خود بیان میکنند، بهترتیب عبارت است از:
*گرانی و تورم، 252نفر (60درصد)
* فشار بر قشر کمدرآمد، 58نفر (14درصد)
*عدمتجهیزوسایل نقلیه عمومی و سایر امکانات عمومی، 53نفر(12درصد)
* کمشدن تفریحات مردم، 29نفر (7درصد)
* کاهش استفاده از وسایل نقلیه شخصی، 16 نفر (4درصد)
* استرس، سرگردانی و معطلی مسافران، 12نفر (3درصد)
درصورت کاهش سهمیه بنزین، از قرار مترو مسافران بیشتری خواهد داشت. جدول شماره یک پاسخگویان را براساس نظر آنان درباره دلیل افزایش مسافران مترو با کاهش سهمیه بنزین نشان میدهد:
چرا مترو؟
از میان 219نفر پاسخگویی که بیان کردهاند درصورت کاهش بنزین، به مسافران مترو افزوده میشود، 41درصد سرعت مترو، 17درصد دسترسی آسان، 16درصد ارزانی و 7درصد گنجایش بیشتر را دلیل انتخاب خود عنوان کرده و 19درصد نیز همه موارد را مورد تأکید قرار دادهاند.
چرا اتوبوس؟
از میان 186نفر یا 31درصدی که بیان کردهاند درصورت کاهش سهمیه بنزین، به مسافران اتوبوسها افزوده میشود، 63درصد ارزان بودن اتوبوس نسبت به سایر وسایل نقلیه، 18درصد دسترسی آسان مسافران به اتوبوس، 10درصد وجود تعداد بیشتر اتوبوس در سطح شهر و 9درصد سرعت آن را بهدلیل انتخاب خود عنوان کردهاند.
تاکسی؛ 10درصد
از 600پاسخگوی این نظرسنجی، 10درصد در پاسخ به اینکه درصورت کاهش سهمیه بنزین، مسافران کدام وسیله نقلیه عمومی بیشتر میشود، تاکسی را انتخاب کردهاند. این افراد، دلایل افزایش مسافر برای تاکسی را درصورت کاهش سهمیه بنزین، در این موارد فهرست کردهاند:
* دسترسی آسان، 43درصد
* تعداد کمسرنشینان تاکسی، 23درصد
* سرعت، 17درصد
* تعداد بیشتر تاکسی در سطح شهر، 10درصد
میزان درآمد پاسخگویان
درآمد ماهانه پاسخگویان این نظرسنجی تلفنی در 5 گروه درآمدی به این شرح طبقهبندی شد:
* تا 400هزار تومان، 206(34درصد)
* 400تا 800 هزار تومان، 195نفر( 33درصد)
* 800هزار تومان به بالا، 67نفر (11درصد)
* اظهار نشده،91نفر (15درصد)
* بدون درآمد، 41نفر (7درصد).