مهندس رمضانعلی قائمی، رئیس سابق پارک ملی گلستان، در گفتوگو با همشهری در واکنش به قطع درخت در پارک ملی گلستان گفت: در هیچ کشوری، جاده یا گذرگاهی وجود ندارد که پارک ملی را به خطر بیندازد چه برسد به اینکه جادهای از میان پارک عبور کند، زیرا اجرای چنین طرحهایی با هیچ معیار زیستمحیطی منطبق نیست.
البته طرحهایی برای انتقال جاده به خارج از پارک وجود دارد اما مشخص نیست وزارت راه بر چه اساسی بر احداث گزینهای اصرار میکند که از میان پارک میگذرد و احداث آن، با ساخت دیوارههای بلند در حاشیه رودخانه، پلهای متعدد و تخریب پوزههای سنگی امکانپذیر است.
قائمی با اشاره به دیگر اثرات تخریبی این جاده برای پارک ملی گلستان افزود: جاده، پارک را به 2 منطقه تقسیم میکند که اثرات بسیار نامطلوبی بر تنوع زیستی این اکوسیستم دارد. این در حالی است که با امکانات موجود، وزارت راه میتواند جاده را به خارج از پارک منتقل کند.
این پژوهشگر محیطزیست ادامه داد: در کشور ما مناطق حفاظت شده و پارکهای ملی متعددی وجود دارد اما پارک ملی گلستان نخستین و قدیمیترین پارک ملی کشور محسوب میشود و میتواند الگویی برای سایر پارکها باشد بنابراین،
با توجه به اهمیت ویژه انتظار همه صاحبنظران و کارشناسان آن است که مسئولان اجرایی در این خصوص تجدید نظر کنند و اجازه ندهند کهنترین پارک ملی کشور که از ذخیرهگاههای زیستکره جهان نیز محسوب میشود،
قربانی طرحی شود که جز نابودی و تخریب این اکوسیستم ارزشمند فایده دیگری ندارد.وی با اشاره به اینکه مصوبهای برای انتقال جاده به خارج از پارک وجود دارد، تصریح کرد: وزارت راه میتواند با بررسیهای فنی، گزینه شمالی را که از نزدیکی پارک عبور میکند و مخاطرات سیلگیری و یخبندان و خطر برخورد با حیوانات را ندارد، جایگزین گزینه فعلی کند.
براساس گزینه شمالی، جاده 35کیلومتر قبل از ورود به پارک از سه راهی کلاله عبور کند و در آشخانه به محور اصلی متصل شود. با این گزینه نهتنها پارک مصون میماند بلکه 150 روستا از جمله کلاله، مراوهتپه و آشخانه به محور اصلی نزدیک میشوند که با اهداف محرومیتزدایی همخوانی دارد و در معیشت مردم محروم منطقه اثرگذار است.
قائمی در پایان یادآورشد: پارک ملی گلستان یکی از ذخیرهگاههای ژنی است که قابلیتهای فراوانی از نظر تحقیقاتی و اکوتوریستی دارد و درصورت برنامهریزی میتواند به یکی از منابع ارزآور تبدیل شود.
از این رو، از مسئولان وزارت راه مصرانه درخواست میشود بیش از این سماجت به خرج ندهند و به خواسته بحق و منطقی سازمان محیطزیست احترام بگذارند و تا دیر نشده گزینه دیگری را انتخاب کنند.
در دهه 50 هم مسئولان محیطزیست با عبور لوله گاز سراسری سرخس از داخل پارک مخالفت کردند و مسئولان ذیربط ضمن موافقت با این درخواست، مسیر لوله را به خارج از منطقه پارک تغییر دادند.
احداث این جاده یعنی دعوت سیل به پارک
مزدک دوربیگی، مدرس محیطزیست نیز در گفتوگو با همشهری ضمن انتقاد از پافشاری مسئولان وزارت راه بر احداث جاده در پارک ملی گلستان تاکید کرد: وزارت راه مصمم است بیتوجه به هشدارهای کارشناسان محیطزیست به هر قیمتی که شده این جاده را احداث کند. در حالی که بررسیها نشان میدهد این جاده بسیار پرخطر است و بهره برداری از آن، مخاطرات فراوانی را در پی میآورد.
وی با اشاره به سیلخیز بودن مسیر مورد نظر وزارت راه گفت: با توجه به تغییرات اقلیمی، بدون شک پارک ملی گلستان در معرض سیل قرار میگیرد و در واقع این جادهسازی، دعوت سیل به پارک است. این در حالی است که وقوع سیل در این محدوده سابقه دارد.
8 سال پیش بهدلیل جاری شدن سیل در همین منطقه خسارات جانی و مالی فراوانی متوجه مسافران شد. با این حال وزارت راه همچنان بر ساخت جاده در این محدوده اصرار میکند.
دوربیگی در واکنش به قطع درخت و در معرض تخریب قرار گرفتن پوزههای سنگی، افزود: این جاده از یک سو بسیار پرهزینه و از سوی دیگر بسیار پرخطر است و تا به امروز هم پلها و دیوارههای سنگی حجیم و پرخرجی در اطراف جاده ساخته شده که هیچ توجیهی ندارد؛
درحالیکه وزارت راه میتوانست گزینه شمالی را که قبلا به تصویب دولت رسیده اجرا کند. گزینه شمالی مخاطرات احتمالی گزینه فعلی را ندارد، به پارک آسیب نمیرساند، تنوع زیستی را تهدید نمیکند و بسیار کمهزینهتر است.
وی در پایان تاکید کرد: گزینهای که وزارت راه در دست اجرا دارد هم برای مسافران خطرساز است هم خسارات جبرانناپذیری به پارک ملی و تنوع زیستی آن وارد میسازد. علاوه براین، احتمال تخریب این جاده بر اثر سیل بسیار جدی است.
وزارت راه آماده باشد که پس از وقوع سیل، جاده دیگری در منطقه با صرف هزینههای کلان احداث کند