دکتر سیمین وحیدی، دارای برد تخصصی کلیه و مجاری ادراری در گفت‌وگوی اختصاصی با همشهری اظهارداشت: در تمامی افراد و در همه سنین انجام سونوگرافی هر 6 ماه یکبار با مثانه پر و خالی ضروری است که با مراجعه به یک پزشک عمومی و انجام یک آزمایش ادرار ساده می‌توان این غربالگری را انجام داد که در صورت مشاهده موردی مشکوک، بیمار به متخصص مجاری ادرار و کلیه ارجاع داده می‌شود که بدین طریق می‌توان به آسانی از بروز بیماری‌های خطرناک در آینده جلوگیری کرد و همچنین مانع آسیب‌های جدی به کلیه‌ها شویم.
وی درخصوص شایع‌ترین سن ابتلا به این بیماری گفت: این بیماری در خانم‌های بالای 35 سال که بارداری‌های متعدد و یا جراحی‌های لگنی داشته‌اند یا افرادی که به‌دلیل ابتلا به فشارخون داروهایی مصرف می‌کنند که باعث ایجاد سرفه و افزایش فشارهای شکمی می‌شود شایع است و شیوع آن از 18 درصد در خانم‌های خانه‌دار تا 50 درصد در آسایشگاه‌های سالمندان که بیماری‌های مختلف و اختلال حرکتی نیز دارند باعث گسترش این بیماری شده است.
دکتر وحیدی خاطرنشان کرد: اگر فردی با سرفه، عطسه، خندیدن و یا ورزش و هر گونه فعالیت فیزیکی دچار بی‌اختیاری و نشت ادرار شود و در انجام فرایض دینی، مسافرت و تردد خارج از منزل و فعالیت‌های ورزشی باعث مزاحمت شود و فعالیت‌های عادی‌‌اش را با مشکل مواجه کند، دچار بی‌اختیاری ادراری شده است.
بی‌اختیاری ادراری در زنان مسئله‌ای است که میلیون‌ها زن در جهان به آن مبتلا هستند و اکثریت این بیماران به‌علت شرم و حیا این مشکل خود را با کسی مطرح نمی‌نمایند درحالی‌که بسیاری از بی‌اختیاری‌های ادراری خفیف یا شدید با درمان سرپایی نیز قابل درمان هستند.
دکتر وحیدی درخصوص، علل بی‌اختیاری ادراری گفت: اغلب ضعف عضلات کف لگن به‌علت حاملگی، یبوست به‌طور موقت و گذرا، سیگار، افزایش سن، چاقی و اختلالات عصبی چون بیماری ام‌اس نیز سبب بی‌اختیاری ادراری می‌شود.
این متخصص که مبتکر روش جدید درمان بی‌اختیاری ادراری است ،یادآورشد : در این روش بدون باز شدن شکم و از طریق زیر مجرای ادراری با وسیله مخصوص، نخ‌هایی از مثانه و رحم به قدام شکم آورده می‌شود و زیر پوست گره زده می‌شود و بدین طریق احشای لگنی بالا کشیده می‌شود که با بی‌حسی نخاعی کمر انجام می‌شود و عود مجدد آن تنها 2درصد است که در روش‌های معمول 40 درصد عود مجدد وجود دارد لذا این شیوه بسیار ایمن‌تر و اثر بخش‌تر است.
انواع بی‌اختیاری ادراری
وی بی‌اختیاری را در 3 نوع تقسیم کرد که نوع اول بی‌اختیاری ادراری همراه با فوریت (Urge) است که بیمار به محض احساس ادرار دچار ریزش ادرار می‌شود و قادر به کنترل ادرار تا رسیدن به دستشویی نیست. این نوع بی‌اختیاری در کودکان و دختربچه‌ها نیز شایع است که به بیش فعالی مثانه معروف است.
نوع دوم، ادراری بی‌اختیاری استرسیStress Urinary Incontinency است که شایع‌ترین نوع بی‌اختیاری ادراری بوده که بیمار با سرفه، عطسه، خندیدن، دویدن، ورزش کردن و وزنه سنگین بلند کردن دچار بی‌اختیاری و نشت ادرار می‌شود که اغلب این افراد کسانی هستند که پس از حاملگی و یا زایمان و یا یائسگی دچار این نوع بی‌اختیاری ادراری می‌شوند.
در دوران یائسگی به‌علت فقدان هورمون استروژن این وضعیت بسیار شایع است و روزانه تعداد زیادی از خانم‌های یائسه با این نوع بی‌اختیاری ادراری به مطب مراجعه می‌کنند که اکثرا در خانم‌هایی با زایمان‌های مکرر و در سنین بالا مشاهده می‌شود.
نوع سوم، ترکیب 2 نوع بالاست (Mix) که هم مثانه بیش فعال است هم گردن مثانه کفایت لازم را ندارد و در خانم‌ها بیشتر شایع است که فرد اصلا احساس دفع ادرار ندارد و مدام بی‌اختیاری دارد.
وی درباره عدم‌کنترل ادرار در سالمندان گفت: چند مشکل با هم داریم؛ اول اینکه افراد بالای 60 سال معمولا دچار فشار خون بوده و داروی ضدفشار مصرف می‌کنند که حجم ادرار را زیاد می‌کند و همچنین داروهایی مثل کپتوپریل (Captopril) مصرف می‌کنند که ایجاد سرفه می‌کند و همه اینها باعث ایجاد فشار بیش از حالت عادی به مثانه می‌شود. دوم از دست رفتن حالت ارتجاعی عضلات مثانه و پاست و همچنین کند شدن سیستم عصبی.
غربالگری ضروری است
دکتر وحیدی ضمن تاکید بر ضرورت غربالگری برای پیشگیری از این بیماری گفت: مثانه یک عضو عضلانی بوده که کارش نگهداری ادرار است و وظیفه دارد حجم ورودی حدود 250 تا 300 سی‌سی ادرار را جمع کند و در شرایط مناسب با زنگ خطر احساس ادرار به فرد آن را تخلیه کند.
اگر مثانه کار خود را به‌طور طبیعی انجام ندهد فرد دچار تکرر ادرار می‌شود.دکتر وحیدی درخصوص، اختلال در کارکرد مثانه و علائم آن افزود: اختلالات مربوط به هرکدام از وظایف پرشدن، خالی شدن و یا نگهداشتن فشار هنگام پرشدن است که باعث آسیب‌های مخاطی و عضلانی مثانه می‌شود.
مثانه که پر می‌شود و خوب خالی نمی‌شود تکرر ادرار، دردهای کلیه، عفونت‌های ادراری و برگشت ادرار از علائم آن است. مثانه‌هایی که کوچک هستند خیلی زودتر پر می‌شوند که در افراد مسن معمول است. از دیگر علائم مشترک بین بچه‌ها و بزرگ‌ترها بی‌اختیاری ادراری است و دیگری شب ادراری.
تشخیص دقیق نوع بی‌اختیاری ادراری مهم‌ترین مسئله در درمان موفق است. اگر شما به پزشک اورولوژیست مراجعه کنید و علائم‌تان را کاملا به پزشک توضیح دهید، او می‌تواند با تست‌های مختلف از جمله نوار ادراری و نوار مثانه نوع بی‌اختیاری ادراری شما و درمان آن‌را مشخص کند و علت ایجاد آن‌را نیز به شما توضیح دهد.
این متخصص درمورد نحوه درمان این بیماری گفت: درمان‌های مختلفی از قبیل درمان دارویی، درمان‌های فیزیوتراپی (تمرین عضلات کف لگن که عضلات ضعیف را قوی می‌سازد) و دیگر درمان‌های سرپایی و درمان‌های جراحی در موارد شدید، بی‌اختیاری شما را کاملا رفع می‌کند.
یک زندگی سالم با تغذیه مناسب و فعالیت ورزشی کافی از دوران نوجوانی برای دختران و ورزش‌های مناسب در دوران پس از ازدواج و حاملگی می‌تواند پیشگیری‌کننده بی‌اختیاری ادراری در سنین بالا باشد. رژیم سرشار از ویتامین C سبب تقویت عضلات کف لگن و جلوگیری از بروز بی‌اختیاری ادراری می‌شود.
ابتلا به دیابت یکی از علل بروز بی‌اختیاری ادراری در افراد است
وی در مورد بی‌اختیاری ادراری در افراد دیابتی گفت: در این افراد به‌علت اثراتی که افزایش قند خون روی سیستم عصبی ناحیه ادراری دارد، می‌تواند با اختلال در کارکرد مثانه، منجر به بی‌اختیاری ادراری شود که لازم است در این زمینه نیز اقدامات کامل جهت تشخیص و درمان به عمل آورد.
این متخصص اورولوژی با اشاره به اینکه این مشکل ممکن است به علل عصبی مربوط به سیستم عصبی ناحیه مجاری ادراری به‌وجود آید، گفت: در این صورت بیماران سیستم عصبی همچون بیماران ام‌اس که دچار آسیب‌های طناب نخاعی شده‌اند باید یک ارزیابی کامل نزد پزشک متخصص انجام دهند.
شب ادراری در کودکان
شب ادراری در اثر اختلال کارکرد مثانه و بی‌اختیاری ادراری 2 مقوله مجزا است. بی‌اختیاری ادراری در روز اتفاق می‌افتد درحالی‌که شب ادراری آنطور که از نامش پیداست شب‌هاست ولی هر دو نشانگر اختلال کارکرد مثانه هستند.
وی همچنین برخورد غلط والدینی که فرزندشان دچار شب ادراری است را با سندرم پدر خشن نام برد و گفت: در اثر برخورد نامناسب، استرس کودک بیشتر می‌شود و اسپاسم انقباض غیرارادی کف لگن بروز می‌کند و تخلیه کامل انجام نشده و ادرار سرریز می‌شود.
