محله
-
عملیات نجات با ساخت بوستان «یاس فاطمی»
بافت جنگلی اطراف منطقه یک تهران همواره با خطر ساخت و سازهای غیرمجاز روبه رو بوده و بارها اتفاق افتاده که عدهای سودجو به دور از چشمان مسئولان، با تصرف زمین و کوه، به ساخت اقامتگاه گردشگری یا رستوران و .. اقدام کردهاند.
-
سرگذشت پرماجرای قصر مارکوف | دورهمی اهالی در زندان مشهور
باغموزه قصر تاریخچهای پر فراز و نشیب دارد؛ از روزگاری که در این محدوده قصری به نام قصر قاجار وجود داشت تا ساخت زندان قصر در ضلع جنوبی اراضی قصر قاجار در دوران دوران پهلوی.
-
سبزی فروشی در انبار مهمات
شاید باورش کمی سخت باشد محلی که امروز به میدان میوه و تره بار تبدیل شده و پاتوق شهروندان برای تامین مایحتاج روزانه است، روزگاری انبار نگهداری مهمات و یکی از زندانهای تهران بود. زندان قزل قلعه را میگوییم که پس از پیروزی انقلاب اسلامی به یکی از میادین بزرگ ترهبار تهران تبدیل شده است.
-
بوستانی که گورستان بود
بوستان فداییان اسلام پاتوق خانوادههای جنوب شهر برای گذراندن اوقات فراغت در روزهای آخر هفته است. اما شاید باورش سخت باشد بوستانی با فضای سبز دلباز، روزگاری گورستانی بود دلهرهآور که اراضی رها شده آن رعب و وحشت به دل مردم میانداخت. ماجرای تبدیل این گورستان به بوستان را در ادامه بخوانید.
-
داستان یک گورستان قدیمی که فرهنگسرا شد
باورکردنی نیست محلی که مثل نگینی سبز در دل محله میدرخشد و از هر گوشه آن صدای خنده و بازی کودکان به گوش میرسد روزگاری یکی از گورستانهای قدیمی پایتخت بود.
-
قصه خواندنی بازگشت اراضی عباسآباد به مردم
در دوران پهلوی دوم قرار بود اراضی عباسآباد که اکنون پهنهای سرسبز با فضاهای فرهنگی و تفریحی متعدد است، به شهستان پهلوی یا محلی برای استقرار نهادهای حکومتی رژیم تبدیل شود. با پیروزی انقلاب اسلامی اما طرح اجرا نشد و به جای آن اراضی عباسآباد با ساخت فضاهای فرهنگی در اختیار شهروندان قرار گرفت.
-
پرونده تهران گردی به وقت قاجار-۱۲
خانه «مهربان» اینجاست! | کنیز قاجار کجا صندوق دار شد؟
تهران پر است از خانهها و عمارتهای تاریخی که خیلیهایشان با گذر زمان هویت خود را حفظ کرده و حکایتهای تلخ و شیرینی از ساکنان خانه و اهالی تهران قدیم برای بازدیدکنندگان روایت میکنند.
-
تغییر سرنوشت کارخانه بدنام محله
اینجا روزگاری یکی از منفورترین اماکن محله نواب اناری بود و خانوادهها فرزندانشان را از نزدیک شدن به آن منع میکردند. کارخانه آبجوسازی شمس را میگوییم. کارخانهای که بر خلاف میل اهالی متدین محله در محله نواباناری فعال بود اما با پیروزی انقلاب اسلامی به دست اهالی دیندار محله برای همیشه تعطیل شد.
-
فیلم | سجل تاریخ در آرامستان امامزاده عبدالله(ع)
اینجا یکی از پر رمز و رازترین آرامستانهای پایتخت است. محلی که بسیاری از چهرههای برجسته ملی و مذهبی تهران و ایران در آن آرمیدهاند. آرامستان آستان مقدس امامزاده عبدالله(ع) شهر ری را میگوییم. قدمت برخی قبور این آرامستان به دوران صفویه میرسد و هر مزار آن روایتگر قصهای از تاریخ کهن پایتخت است.
-
یادداشت | تاریخچه پرافتخار اولین صعود زنان به قلههای تهران
ورزش بانوان در ایران تاریخچهای طولانی ندارد، اما افتخاراتی که بانوان توانستهاند بهویژه در سالهای اخیر بهدست آورند نشاندهنده باور و اعتماد بهنفس بانوان ایرانی است که در مقام یک زن، مادر و ورزشکار توانستهاند با تلاش و فعالیت در رشتههای مختلف ورزشی، مدالآوری کنند و خوش بدرخشند.
-
داستان این خانهها شما را متعجب میکند!
میدونین خانه ملیجک قجری که جایگاه و مقام بین افراد تقسیم می کرد،کجاست؟ یا تاجری که اون دوران تو ملا عام به فلک کشیده شد،کی بود والان چی ازش به یادگارمونده؟
-
پانزدهمین نشست مرکز تهرانشناسی همشهری به ورزش پایتخت از صفویه تا امروز اختصاص داشت
پهلوانان تهران حامیان امنیت مردم بودند | کدام پهلواننماها به مردم پشت کردند؟
ورزش پهلوانی پیوندی عمیق با فرهنگ مردم داشته و از صفویه تا قاجار پهلوانان بسیاری را به جامعه تهرانیها تحویل داد. اگر چه پهلوانان مردمی در برهههای مختلف تاریخی همواره کنار مردم بودند اما برخی پهلواننماها به اصول این ورزش پشت پا زدند و در مقابل مردم ایستادند.
-
اولین پهلوان پایتخت که بود؟ | ماجرای افسردگی قهرمان تهرانیها را بخوانید
تهران خاستگاه پهلوانان نامی بسیاری بود؛ از پهلوان حسن رزاز که میان تهرانیها به شجاعت و فتوت شهره بود تا پهلوان شریف چالمیدانی که تهرانشناسان او را نخستین پهلوان پایتخت میدانند.
-
محبوبترین پهلوان تهران که بود؟ | این قهرمان مردمی تا درجه اجتهاد پیش رفت
او را الگو و اسوه پهلوانان تهران و ایران مینامند؛ کسی که در دینداری، شجاعت، مردمداری و اخلاق نمونه بود و جوانهای بسیاری از او الگو میگرفتند. پهلوان حسن رزاز را میگوییم. همان پهلوان نامی دوره قاجار و پهلوی که علاوه بر پیرزویهای بسیار در گود قهرمانی، همواره در کنار مردم ایستاد.
-
«پشت بدنه»، کوچههایی مجاور حصار شهر
در تهران قدیم، کوچههای بسیاری وجود داشت که با توسعه شهر از بین رفتند و رد آنها را تنها میتوان در اسناد یا نقشههای تاریخی باقی مانده از آن دوران پیدا کرد.
-
بیبی گل، نام نیکی که ماندگار شد
روزهای پایانی اسفند ۱۳۸۲ برای خانواده «بیبی گل» تلخ و غمانگیز بود. بیبی گل، دختری ۲۶ ساله پر از شور زندگی، که مدتها بود با بیماری سرطان دست و پنجه نرم میکرد، در این ایام چشم از جهان فروبست.
-
یادگار هلندیها در محله زرکش| ارتباط نام کوچه هلند با زلزله بوئین زهرا چیست؟
در دل کوچههای تنگ و ترش محله زرکش، به کوچهای میرسیم که نام هلند روی تابلوی ورود کوچه حک شده است. کوچهای با خانههایی متحدالشکل که داستان نامگذاری آن با زلزله مهیب سال ۱۳۴۱ در بوئین زهرا گره خورده است. ماجرای نامگذاری کوچه هلند را در ادامه بخوانید.
-
قصه نامگذاری کوچه هفت تن | آن هفت نفر چه کسانی بودند؟
عمارت زیبای انتهای کوچه هفت تن آنقدر معروف است که بسیاری به اشتباه تصور کنند کوچه هفت تن در راسته مسگرها نام خود را از این عمارت گرفته است. اما نام این کوچه به تکیهای قجری در همین گذر اشاره دارد؛ تکیهای که نشانی از آن باقی نمانده و جای خود را به مسجد و مدرسه علمیه داده است.
-
پولدارهای تهران در این کوچه زندگی میکردند
شاید باورش سخت باشد که کوچهای تنگ و ترش عودلاجان در مجاورت بازار، روزگاری یکی از اعیانیترین کوچههای پایتخت بود. آنقدر که تهرانیها نامی عجیب روی آن گذاشتند و هنوز هم برخی از موسفیدان بازار این کوچه را با نام قدیمیاش یعنی کوچه صدتومانیها میشناسند. راز نامگذاری این کوچه را در ادامه بخوانید.
-
این کوچه همه را آشتی میدهد
مردم کوچه و بازار به کوچههای تنگ و ترش «کوچه آشتیکنان» میگفتند. آنها بر این باور بودند که این کوچهها کدورتها را از بین میبرند. میگفتند دو نفر که با هم قهر هستند هنگام عبور از این کوچههای باریک به یکدیگر برخورد میکنند و آنوقت کار به خنده و سپس آشتی میکشد.
-
درباره یکی از معروفترین کوچههای شمال تهران؛ کوچه زغالیها
روزگاری نه چندان دور که نه خبری از گاز شهری بود و نه حتی بخاریهای نفتی، ساکنان آبادیهای شمال تهران خانههای خود را در زمستانهای پربرف شمیران با استفاده از زغال گرم میکردند. در همان دوران کوچهای در حوالی امامزاده صالح به کوچه زغالیها معروف شد. ماجرای نامگذاری این کوچه را در ادمه بخوانید.
-
بوی دلانگیز کوچه عشقی نیاوران از کجا میآید؟
هویت محله با حفظ نمادهای تاریخی، آداب و رسوم و پاسداشت نمادهای فرهنگی هر محله حفظ میشود. زنده نگهداشتن یاد بزرگانی که در محله زندگی کردهاند یکی دیگر از راههای حفظ هویت یک محله است.
-
اولین چراغ را حاج نایب روشن کرد
در دل بافت کهن تهران، کمی پایینتر از بنای تاریخی شمسالعماره، کوچهای وجود دارد که نام آن برای کتابخوانها به ویژه افرادی که اهل مطالعه کتابهای مذهبی هستند آشناست. کوچه حاج نایب را میگوییم؛ همان کوچهای که بیش از یک قرن پاتوق کتاببازها بوده است. در ادامه علت نامگذاری این کوچه را بخوانید.
-
نقاشیهای یک هنرمند فرانسوی از تهران ۱۸۰ سال قبل را ببینید
وقتی از دوربین عکاسی خبری نبود، هنر نقاشان سهم مهمی در ثبت تاریخ و فرهنگ و آداب و رسوم مردم داشت. در تهران قدیم، بجز نقاشان بومی، سفرنامهنویسهای خارجی که با هنر نقاشی آشنا بودند آثار مهمی با هدف معرفی تاریخ و فرهنگ تهران از خود به جا گذاشتند. برخی نقاشیهای «پاسکال کوست» را ببینید.
-
نقاش بناهای دوران قاجار که بود؟ | بابهمایون ۱۵۰سال پیش را ببینید
وقتی هنوز خبری از دوربین عکاسی نبود، نقاشان سهم بسزایی در ثبت تصاویر تهران قدیم داشتند. آنها روی بوم نقاشی معماری، نحوه پوشش مردم، کسب و کارهای رایج و حتی آداب و رسوم ساکنان تهران قدیم را ثبت کردند. در ادامه به آثار محمودخان ملکالشعرا، یکی از معروفترین نقاشان دوره قاجار پرداختیم.
-
سفر به تاریخ تهران با نقاشیهای کمالالملک | تکمیل تابلوی نقاشی تالار آینه چند سال طول کشید؟
نام کمالالملک با هنر نقاشی گره خورده است. هنرمند برجسته دوران قاجار که به دلیل نقاشیهای پرتره از رجال سیاسی این عصر و آثار هنری منحصربهفردش در تاریخ معاصر ایران یکه است. کمالالملک اما در زمره نقاشانی است که در برخی آثارش تاریخ معاصر تهران، بناها و معماری عصر قاجار ثبت شده است.
-
چهاردهمین نشست مرکز تهرانشناسی همشهری به بزرگداشت استاد عبدالله انوار اختصاص داشت
گنجینه بیبدیل استاد انوار | داستان زندگی مردی که رکوددار کتابخوانی بود
استاد عبدالله انوار، فرهنگپژوه، کتابشناس، نسخهپرداز و فهرستنویس معاصر، گنجینهای برای فرهنگ و ادب ایران و تاریخ تهران بود. او عمر خود را صرف نسخهشناسی کتابها و ثبت و حفظ نسخههای خطی کرد. در ادامه به شرح ابعاد مختلف زندگی و آثار این شخصیت برجسته تاریخ معاصر پرداختهایم.
-
یادداشت | خلاءهای پژوهش در باره تهران
توجه به تهران، این کهن پایتخت کشور از چند جنبه اهمیت دارد. برای معرفی بیشتر تهران، بزرگذاشت پیشکسوتان که در قید حیات نیستند، معرفی بناهای تاریخی و هویت محلهها و... از نکات حائز اهمیت است که باید با اجرای برنامههای مختلف فرهنگی و هنری به آن پرداخته شود.
-
یادداشت | اهمیت موزههای محلی در ارتقای تعلقخاطر شهروندان
انتخاب یک روز به نام یک شهر با درنظر گرفتن مسائل تاریخی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی نشاندهنده تعلق خاطر ساکنان آن شهر است.
-
فیلم | فرزند تهران کیست؟
استاد عبدالله انوار، فرهنگپژوه، نسخهپرداز و فهرستنویس معاصر، گنجینهای برای فرهنگ و ادب ایران و تاریخ تهران بود. او حدود یک قرن زیست و با تسلط بر علوم مختلف از جمله ریاضیات، منطق و موسیقی و اشراف بر متون کهن ادبی، فلسفی و تاریخی عمر خود را صرف نسخهشناسی کتابها و ثبت و حفظ نسخههای خطی کرد.