خسرو موسوی: سرانجام لیگ دوازدهم هم با تمام بالا و پایینها و مشکلاتش تمام شد و تیم فوتبال استقلال تهران با 19 پیروزی، 10 تساوی، پنج شکست و 67 امتیاز، با دو امتیاز بیشتر از تراکتورسازی تبریز، برای سومینبار، قهرمان لیگ برتر ایران شد.
از طرف دیگر، تیم فوتبال سپاهان اصفهان هم با پیروزى در برابر پرسپولیس (در ضربههای پنالتی)، چهارمین قهرمانیاش را در جام حذفی جشن گرفت. به بهانهی قهرمانی استقلال و سپاهان و آبی و زرد شدن جامهای امسال، بد نیست نگاهی کوتاه داشته باشیم، به تاریخ فوتبال و تیمهای پرافتخار باشگاهی ایران.
فوتبال، این بازی پر هیجان و پر طرفدار بیشتر از 100 سال است که وارد ایران شده است. اما برگزاری لیگ در ایران به 43 سال قبل بر میگردد؛ زمانی که اولین لیگ منطقهای ایران برگزار شد و تیمهای استقلال (تاج سابق) و پرسپولیس در دو دورهی این جام قهرمان شدند.
از سال 1352 تا سال 1357 جام تختجمشید برگزار شد و بعد از انقلاب اسلامی، در سال 1368 جام تخت جمشید به لیگ قدس تغییر نام داد و استقلال قهرمان تنها دورهی لیگ قدس شد. پس از آن از سال 1369 تا سال 1380 لیگ فوتبال ایران با نام جام آزادگان به کار خود ادامه داد. اما در دههی هشتاد، فوتبال کشورمان دورهی تازهای را آغاز کرد و مسابقههای فوتبال ایران، از سال 1380 بهعنوان لیگ حرفهای و با نام لیگ برتر شناخته شد. آغاز لیگ برتر، نقطهی عطف فوتبال ایران به شمار آمد و همهی جامها و قهرمانیهای گذشته کنار گذاشته شد.
از آغاز این رقابتها که تا امروز 12دورهی آن برگزار شده، تیم سپاهان اصفهان چهاربار، استقلال تهران سهبار، پرسپولیس تهران دوبار و تیمهای پاس تهران، فولاد خوزستان و سایپای کرج، هر کدام یکبار قهرمان این لیگ شدهاند. البته هر چند سپاهان، بیشتر قهرمان شده، اما استقلال همچنان باکیفیتترین تیم این 12 سال به شمار میرود.
سه تیم استقلال، سپاهان و پرسپولیس در این 12 سال، هر کدام 372 بازی انجام دادهاند که استقلال با 183 برد، 117 تساوی، 72 شکست و 666 امتیاز در ردهی اول با کیفیتترین تیم این 12سال قرار دارد. سپاهان با 173 برد، 112 تساوی، 84 شکست و 631 امتیاز در ردهی دوم ایستاده و پس از آن پرسپولیس با 158 برد، 127 تساوی، 87 شکست و 601 امتیاز جایگاه سوم را به خود اختصاص داده است.
اما جام حذفی از سال 1354 آغاز شد و دورهی نخست آن با قهرمانی ملوان بندرانزلی در برابر تراکتورسازی تبریز به پایان رسید. در 26دورهی جام حذفی تاکنون استقلال تهران ششبار، پرسپولیس تهران پنجبار، سپاهان اصفهان چهاربار، ملوان بندرانزلی سهبار، ذوب آهن اصفهان دوبار و تیمهای بهمن کرج، فجرسپاسی شیراز، برق شیراز، صباباتری تهران، سایپای تهران و شاهین اهواز هر کدام یکبار قهرمان شدهاند.
اما اگر نگاه جامعی به تمامی جامهای برگزار شده در فوتبال ایران بیندازیم، پرسپولیس و استقلال هر کدام با 14 قهرمانی (پرسپولیس:9 لیگ و 5 جام حذفی، استقلال: 8 لیگ و 6 جام حذفی)، سپاهان با 8 قهرمانی (4 لیگ و 4 جام حذفی)، پاس با 5قهرمانی (5 قهرمانی لیگ) و سایپا با 4 قهرمانی (3لیگ و یک جام حذفی) ردههای اول تا پنجم بهترین تیمهای باشگاهی ایران به شماره میآیند.