و فعالیتهای ترویجی رسانهها و نهادینه ساختن جامعه اطلاعاتی در جامعه ایران با حضور موثر رسانهها عجین شده است.
تعریف اینترنت، به عنوان رسانه رسانهها باعث شده است که همة رسانهها در فضای جامعه اطلاعاتی نقش، کارکرد و مناسبات حرفهای خود را بازتعریف نمایند. تا پیش از این مخاطبان معمولاً مصرف کننده پیامهای رسانهای بودهاند اما در دنیای امروز مخاطب، خود قادر به تولید محتوای رسانه شده است.
شناخت، بررسی، توضیح و تبیین جامعه اطلاعاتی بدون رسانهها امکانپذیر نیست و رسانهها را نمیتوان مستقل از تحولات جامعه اطلاعاتی دانست. همه اینها منتج به ایجاد موقعیت تاریخی شده است که نمیتوانیم جامعه اطلاعاتی را بدون رسانهها درک و تعریف نمائیم.
از این رو انجمن ایرانی مطالعات جامعه اطلاعاتی در گفتگو با دکتر حسن نمکدوستتهرانی به دلایل ضرورت برگزاری نشستهای تخصصی جامعه اطلاعاتی با محوریت رسانه پرداخته که به شرح زیر است:
تحولاتی که طی سالهای اخیر در حوزه فناوری های ارتباطات و اطلاعات رخ دادهاند دارای ارتباطی دوسویه با تحولات حوزه رسانههاست و لازمة بررسی هر یک از این دو حوزه، توجه به تحول و کارکرد حوزة دیگر را میطلبد.
دکتر حسن نمک دوست تهرانی، مدیر مرکز آموزش و پژوهش همشهری با بیان این مطلب اظهار داشت: از نخستین نهادهای اجتماعی که موثر بر تحول در حوزة فناوری های اطلاعات و ارتباطات بودند میتوان به نهادهای اقتصادی و پس از آن نهادهای رسانهای اشاره کرد.
از طرف دیگر تحولات در حوزة فناوری اطلاعات و ارتباطات هم بر کارکرد حرفه ای رسانهها تأثیر گذاشت و آنها را دستخوش دگرگونی کرد و هم به خلق رسانههای تازه و مناسبات رسانهای جدید و غیرحرفهای کمک کرد.
وی به اتفاقاتی که در حوزة روزنامهنگاری پس از تحول در حوزة فناوری اطلاعات و ارتباطات رخ داد اشاره کرد و افزود: مفهوم روزنامهنگاری با تغییر شرایط در حوزة فناوری اطلاعات و ارتباطات تغییر کرده است.
روزنامهنگاری از زنجیرهای زمان و مکان رها شد و شکلهای جدید آن تحت عناوین روزنامهنگاری آنلاین، روزنامهنگاری سایبر و روزنامهنگاری چند رسانهای ظهور یافتند. در دنیای ما از هر کجای دنیا توانایی تولید و مصرف پیام های رسانهای را داریم و در حقیقت میتوان اذعان داشت که انواع جدید روزنامهنگاری بدون رشد و پیشرفت فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی معنا و وجود نمییافتند. [دانش روزنامهنگاری و روزنامهنگاری آنلاین]
مدیر مرکز آموزش و پژوهش همشهری ضمن اشاره به انواع تحولات در حوزة فناوریهای ارتباطی و اطلاعاتی نظیر وبلاگها، روزنامهنگاری شهروندی، رسانههای اجتماعی (یوتیوب، ویکیها...) شبکههای اجتماعی (فیس بوک، توئیتر و...) و غیره تأکید کرد: این دسته از رسانههای نوظهور نه تنها خود به تولید محتوا پرداختند بلکه بر محتوای رسانههای اصلی نیز تأثیر گذاشتند. [آینده روزنامه نگاری]
روزنامهنگاری چند رسانهای و فرهنگ آموزش
ایشان بیان داشت که در دنیای ارتباطی کنونی تا زمانی که مردم از رویدادی مطلع نباشند شاید رسانههای سنتی بتوانند سانسور و محدودیت ایجاد کنند اما به محض دستیابی به خبر و پیام از طریق رسانههای جدید پیامها منتشر میشوند. پس با فناوریهای ارتباطی و اطلاعاتی زمینههای اجرایی آزادی اطلاعات فراهم شده است البته به شرطی که دسترسی به محتوا وجود داشته باشد.
دکتر نمکدوست، بر نقش متقابل رسانهها و فناوریهای عصر اطلاعات تأکید کرد و تصریح نمود: رسانهها در توسعه دانش استفاده از فناوریهای ارتباطی و اطلاعاتی نقش بنیادی داشتند و راههای غلبه بر موانع موجود در مسیر بهرهگیری از این دسته از فناوریها را تبیین کردهاند و از سوی دیگر جامعه اطلاعاتی برای رسانهها فضایی بسیار جامع و عمیق برای فعالیت و اطلاع رسانی فراهم کرده است وی در ادامه به دلیل دربرگیری موضوع نشست همگان را جزء مخاطبان این نشست دانست و افزود هر کسی که به تحولات امروز و آینده فکر میکند جزء مخاطبان این نشست خواهند بود.
گفتنی است نشست تخصصی رسانهها در جامعه اطلاعاتی، با توجه به ضرورت توانمندسازی رسانهها و ارتقای دانش رسانهای، با حضور استادان علوم ارتباطات و روزنامهنگاری، دکتر مهدی محسنیانراد، دکتر یونس شکرخواه، دکتر حسن نمکدوستتهرانی و دکتر حسین انتظامی برنامهریزی شده است. این نشست عصر روز یکشنبه، دوم خردادماه 1389 از ساعت 16:30 تا 18:30 در نمایشگاه تخصصی شهرداری تهران؛ ضلع جنوبی پارک گفتگو برگزار میشود. [نشست تخصصی درباره جامعه اطلاعاتی]
زهرا نجفیان