براساس این بخشنامه، کارگر ساختمانی به فردی گفته میشود که بهنحوی در رابطه با ایجاد، توسعه، تجدید بنا، تعمیرات اساسی و تخریب ساختمان بهطور مستقیم اشتغال داشته و مشمول مقررات خاصی از نظر بیمه و بازنشستگی نیست و با داشتن کارت مهارت معتبر از سازمان آموزش فنیو حرفهای کشور میتواند با ارائه مدارک و مستندات (کارت مهارت، کد ملی و غیره) نسبت به بیمهپردازی خود اقدام کند.کارگران شاغل در کارهای ساختمانی مؤسساتی که عملیات ساختمانی انجام کار در آن با انعقاد قرارداد به پیمانکار واگذار میشود، وزارتخانهها، سازمانها، مؤسسات و شرکتهای دولتی و وابسته به دولت، مؤسسات عمومی غیردولتی، شهرداریها، بانکها، مؤسسات عامالمنفعه، کارخانجات دارای پروانه بهرهبرداری اعم از اینکه انجام کار را به پیمانکار واگذار کنند یا راسا انجام دهند،
با توجه به اینکه مرجع تشخیص کارخانجات از سایر کارگاهها، پروانه تأسیس یا بهرهبرداری صادره از سوی وزارت صنایع و معادن است، از شمول قانون فوق خارج هستند و حق بیمه کارگران پیمانکار یا مؤسسات یاد شده کماکان مطابق قانون تأمین اجتماعی مصوب سال54 و اصلاحات بعدی آن و براساس مواد 28و 38 قانون تأمین اجتماعی وصول خواهد شد. در نتیجه حق بیمهای که اشخاص مذکور به هنگام دریافت پروانه ساختمان پرداخت کردهاند، جنبه علیالحساب داشته و در زمان محاسبه و وصول حق بیمه مربوطه طبق قانون تأمین اجتماعی مبالغ پرداختی بابت بیمه اجتماعی کارگران ساختمانی به حساب آنها منظور و از حق بیمه محاسبه شده کسر میشود.
در مواردی که انجام کارهای ساختمانی مستلزم اخذ پروانه است، مراجع صادرکننده پروانه ساختمانی مکلفند صدور پروانه را منوط به ارائه رسید پرداخت حق بیمه برای هر مترمربع سطح زیربنا کنند و در این زمینه صاحب پروانه طی فرم مربوطه به شعبه تأمین اجتماعی معرفی شده و پس از دریافت رسید پرداخت، حق بیمه متعلقه را به حسابی که شعب تأمین اجتماعی اعلام میکند واریز کرده تا از طریق شهرداری یا سایر مراجع ذیربط نسبت به صدور پروانه ساختمانی اقدام شود.همچنین مراجع صدور پروانه درصورت احراز هر گونه تخلف در این هزینه علاوه بر اینکه مسئول جبران خسارت وارد شده خواهند بود با آنان طبق قوانین و مقررات مربوطه رفتار خواهد شد.
نرخ حق بیمه قابل پرداخت به ازای هر متر مربع ساختمان که برابر حاصل ضرب حق بیمه در حداقل دستمزد ماهانه مصوبه شورایعالی کار در سال صدور پروانه است، تعیین میشود.میزان حق بیمه سهم کارفرما نیز به ازای هر پروانه ساختمانی که حاصل ضرب نرخ حق بیمه در متراژ زیربنای مندرج در پروانه است، به دست میآید.در مناطقی که ارزش معاملاتی عرصه هر مترمربع مشخص نشده و یا فاقد ارزش معاملاتی باشد، حق بیمه سهم کارفرما به ازای هر مترمربع مربوط به پروانه ساختمانی براساس نرخ سایر مناطق مشابه که قیمت روز آنها معادل هم است، محاسبه خواهد شد.
شایان ذکر است، واحدهایی که در مناطق کمتر توسعه یافته، براساس مصوبات دولت ایجاد میشوند، از 50درصد حق بیمه محاسبه شده سهم کارفرمایی معاف خواهند بود.کارگران ساختمانی پس از ثبتنام و ارائه کد ملی و تکمیل مدارک شناسایی با پرداخت حق بیمه با نرخ 7درصد مشمول قانون مذکور هستند و باید حق بیمه هر ماه را حداکثر تا آخرین روز ماه بعد به شعب تأمین اجتماعی پرداخت کنند.تعهدات قانونی قابل ارائه به کارگران ساختمانی، حمایت در برابر حوادث و بیماریها، پرداخت غرامت دستمزد، پرداخت مستمری از کارافتادگی، بازنشستگی و فوت است که بیمهشده درصورت احراز شرایط میتواند از این مزایا استفاده کند.