تجربه کشورها متمرکز شدن امر استانداردسازی همه کالاها و خدمات در یک نهاد مستقل، به روز و کارآمد است
و اهمیت این مسئله باعث شده مدیریت استاندارد در برخی کشورها، در زمره بالاترین مقامات بوده و موضع استاندارد و نظر کارشناسی آن نسبت به کالاها و خدمات، مرجع اصلی و نهایی باشد. به این دلیل این نهاد در همه کشورها به لحاظ نیروی انسانی در بالاترین سطوح تخصصی قرار دارد و زبدهترین نیروها در آن مشغول به فعالیت هستند. از سوی دیگر، این نهاد باید مجهز به پیشرفتهترین تجهیزات فنی و آزمایشگاهها و علمیترین مدلها برای سنجش و بررسی کیفیت کالاها و خدمات باشد و متناسب با تحولات صنعتی، فنی، اقتصادی و مدیریتی، توسعه یابد.
از منظر توسعهای نهاد استاندارد علاوه بر اینکه نقطه اعتماد و اعتنای شهروندان است و نشان یا تاییدیه آن ایجادکننده حس امنیت و اعتماد است، مشوق و مقوم رشد و پیشرفت اقتصادی است. وجود استاندارد بهعنوان یک دیدبان قدرتمند و مسئولیتپذیر و مورد اعتماد، خودبهخود انگیزه رعایت همه جوانب تولید کالاها و عرضه خدمات را در بین تولیدکنندگان و عرضهکنندگان افزایش میدهد و همین مسئله موجب تشویق توسعه و حس رقابتپذیری سالم در بین فعالان اقتصادی میشود. بنابراین از نگاه توسعهای، نقش اداره استاندارد در کشورها فراتر از وظایف رایج و معمولی تعریفشده است.
سابقه اداره استاندارد در ایران به سال 1304 باز میگردد. دایره فعالیت این اداره در سال 1339 با تصویب قانون تاسیس مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی گسترش یافت. پس از گذشت نزدیک به 80 سال از زمان آغاز فعالیت، بهنظر میرسد این نهاد هنوز جایگاه سازمانی و کارکردی خود را در ایران پیدا نکرده است. اگر به نهاد استاندارد بهعنوان یک زیرساخت توسعهای نگاه کنیم، بهنظر میرسد این زیرساخت هنوز تکمیل و نهادینه نشده است.
مسائل و موضوعات اخیر موید این موضوع است. نزدیک به 2 سال از مناقشه بر سر آلودگی برنجهای وارداتی میگذرد اما هنوز یک نظر جامع و کامل در این رابطه ارائه نشده است. اولا چند نهاد مختلف مانند وزارت بهداشت، وزارت کشاورزی و کمیتهای از مجلس بهدلیل اختلاف نظر در سازمان استاندارد بر سر این موضوع وارد میدان شدند که هر کدام نظر خاص خود را داشت. درون سازمان استاندارد این اختلاف نظر شدیدتر بود. در عین حال هنوز استاندارد ملی برای بررسی و تست برنجهای وارداتی در کشور ایجاد نشده، و در این زمینه استاندارد دیگر کشورها از جمله چین مورد استفاده قرار میگیرد.
بعد از مناقشه برنجهای وارداتی، اخیرا مسئله کیفیت آب نوشیدنی از یک سو و آبهای بستهبندی از سوی دیگر بالاگرفتهاست. ضعف سازمان استاندارد در اظهارنظر پیرامون آب آشامیدنی لولهکشی و آبهای بستهبندی باعث شده که برخی سازمانها و وزارتخانهها بهصورت مستقل اقدام به استانداردسازی برای خود کنند. این مسئله به نوعی جایگاه و مشروعیت سازمان استاندارد را زیر سؤال میبرد.
شرایط اقتصادی و اجتماعی کشور ایجاب میکند نهاد استاندارد در کشور به جایگاه واقعی خود بهعنوان مرجع اصلی اعلام درجه کیفی کالا و خدمات در کشور بازگردد. این مهم، مستلزم تصویب قانونی جدید و به روز برای سازمان استاندارد، به رسمیت شناختن جایگاه و مرجعیت این سازمان از سوی دولت و نهادهای دولتی و همچنین ورود قاطع، به موقع و مؤثر این سازمان در مسائل و موضوعات مورد مناقشه است. در پایان، پیشنهاد میشود مؤسسه استاندارد با هدف جلوگیری از وجود چند صدایی در این سازمان، مانند دیگر سازمانها دارای سخنگوی رسمی باشد.