خودِ این لذتبخش است! اینکه ائمه(ع) در این ماه 10ختم یا 40ختم قرآن میکردند و حتی بعضی از روایات را که من دیدهام اصلاً رقم هم نمیگذارد، برای این مطلب است. در یک روایت هست که زینالعابدین(ص)در این ماه سخن که میگفت، سخن او یا آیات الهی بود و یا دعا. اینها همه گویای این معناست که خودِ این تکرار کلام رب لذتبخش است؛ یعنی اگر یک رابطه محبت، بین مُحب و محبوب باشد، اقتضایش این است که انسان سخن محبوبش را یادآوری کند.
چقدر هم لذت میبرد که محبوب این سخنان را به من گفته است! اگر مُحب، مُحب واقعی باشد سخن محبوب برای او لذتبخش است و تکرار آن به او جلا میبخشد و به روحش صفا میبخشد. لذا ما در روایات میبینیم که اینطور سفارش شده است که قرآن نازل را تلاوت کنید.اهل معرفت از دعا به «قرآن صاعد» تعبیر میکنند؛ یعنی محبوب و مولا، اجازه فرموده است که بنده در این ماه از هر دری با او سخن بگوید.
این مطلب در روایات ما هست و تأکید هم شده که خدا به من اجازه داده است که در این ماه با او حرف بزنم. به تعبیر دیگر این ماه، ماه سخنگفتن بین «محبوب و مُحب» و «مُحب و محبوب» است؛ این تعبیراتی که ما در روایاتمان نسبت به ماه مبارک رمضان داریم که از امام صادق(ع) منقول است که علی(ع) فرمود «عَلَیْکُمْ فِی شَهْرِ رَمَضَانَ بِکَثْرَهِ الِاسْتِغْفَارِ وَ الدعَاء» یعنی هیچکدام از خواستههایت را کنار نگذار! هر خواستهای داری بگو! معنای «کثرت» این است؛ چه مادی، چه معنوی؛ این خواستهها را با خدا در میان بگذار و از او تقاضا کن.
ما نسبت به ماه مبارک رمضان این را داریم که «إِن أَبْوَابَ السمَاءِ تُفَتحُ فِی أَولِ لَیْلَهٍ مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ»؛ تمام درهای آسمان، از شب اول ماه رمضان تا آخرین شب باز شده است. در روایت «درها» دارد. این تعبیر «ابواب» که در اینجا هست یعنی چه؟
روایت از علی(ع) دارد: «أَلَا وَ أَبْوَابُ السمَاءِ مُفَتحَهٌ مِنْ أَولِ لَیْلهٍ مِنْه»؛ آگاه باشید که درهای آسمان -تعبیر به «ابواب» میکند- از شب اول ماه مبارک رمضان باز است. فقط به یک نکتهاش اشاره کنم؛ یعنی تمام حُجُب از ناحیه رب، برداشته شده است. در این ماه دیگر هیچ حجابی نیست؛ یعنی از ناحیه خداوند نسبت به بندگانش هیچ حجابی نیست.
هیچ دری بسته نیست؛ اصلاً و ابداً. تمام درها باز است. اگر بخواهیم این را تنزل بدهیم باید بگوییم، هر تقاضایی - اگر متناسب با دری از درهای رحمت الهی باشد- این تقاضا به رب میرسد؛ هر تقاضایی، چه مادی و چه معنوی به رب میرسد و به هیچ مانعی از آن ناحیه برخورد نمیکند. چون ابواب سماء باز است.نتیجه آن این است که این تقاضاها در این ماه بیجواب نمیماند. به تعبیر روز، هیچ دعایی به بایگانی نمیرود بلکه مستقیم به دست خودش میرسد؛ مستقیم خودش میشنود. به این جملات مناجات علی(ع) دقت کنید: «وَ اسْمَعْ نِدَائِی إِذَا نَادَیْتُکَ وَ اسْمَعْ دُعَائِی إِذَا دَعَوْتُکَ وَ أَقْبِلْ عَلَی إِذَا نَاجَیْتُکَ». خطاب بهخود خدا میکند. هیچ کدام از این تقاضاها بدون جواب نمیماند.
لذا ما در روایت از پیغمبر اکرم(ص) داریم که حضرت فرمود: «وَ دُعائُکم فیهِ مُستَجاب»؛ یعنی دعای شما در ماه مبارک رمضان بیجواب نمیماند. اما جواب چیست؟ آنوقت علی(ع) میگوید: «أَلَا وَ الدعَاءُ فِیهِ مَقْبُولٌ»؛ جوابها همه مثبت است. هیچ جواب منفی در کار نیست. هیچ دعایی جواب منفی ندارد.