به گزارش رویترز، محققان احتمال گسترش غدد سرطان ریه را در بیمارانی که از داروهای درمان دیابت استفاده میکنند، کمتر دانستند.دکتر پیتر ماتزونه از کلینیک کلیولند واقع در ایالت اوهایو گفت که در تحقیق خود به این نتیجه رسیدهایم که استفاده از متافورمین و سایر داروهای مرتبط با درمان بیماری دیابت میتواند باعث کاهش خطر توسعه سرطان ریه در افراد شود. به این ترتیب مشخص شده است که استفاده از این داروها در بیماران سرطانی میتواند باعث جلوگیری از گسترش سرطان در بدن شده و امید به زندگی در میان بیماران مبتلا به این سرطان را افزایش دهد.
در نتیجه این تحقیق مشخص شد که سرطان تنها در 20درصد از افرادی که از داروهای دیابت استفاده کرده بودند گسترش یافته و در 42 درصد از این افراد پیشرفت نکرده بود.دکتر ماتزونه همچنین گفت که احتمال میرود که بتوان در آینده از داروهای دیابت جهت پیشگیری از بروز سرطان ریه در افراد سیگاری استفاده کرد. در این میان گفته میشود متافورمین عملکرد مؤثری در جلوگیری از پیشرفت سرطان ریه در افراد دارد.این دارو اغلب توسط پزشکان برای مبتلایان به دیابت نوع 2 تجویز میشود.
از آنجایی که بیماری سرطان ریه از بیماریهای کشنده است یک کشف جدید میتواند جهت درمان و افزایش امید به زندگی در بیماران مبتلا به این نوع سرطان نقش مؤثری داشته باشد و همچنین میتواند باعث شود که در آینده افراد کمتری بر اثر این بیماری جان خود را از دست دهند.
سرطان ریه
سرطان ریه گونهای بیماری است که در آن رشد بافت بدخیم در یک یا هر دو ریه پدید میآید. سرطان ریه یکی از همهگیرترین سرطانها در سراسر جهان است و بیش از 80درصد بیماران در کمتر از ۵سال از زمان شناسایی بیماری جان خود را از دست میدهند.
از هر ۵ بیمار سرطان ریه یکی از آنها دچار گونه یاختههای کوچک است و دیگران از گونه یاختههای بزرگ رنج میبرند. گونه کمیابی از سرطان ریه نیز به نام مزوتلیوما (mesothelioma) شناخته شده است. اینگونه سرطان ریه سبب تراریختی بافت پوششی ریه میشود و در کسانی پدید میآید که با آزبست (پنبه نسوز) سر و کار داشتهاند. این بیماری دارای نشانههای مشخص یا پیش زمینههایی است که مهمترین آنها عبارتنداز: افزایش سرفه بهویژه در افراد سیگاری، سرفه همراه با خون، دشواری در دم و بازدم در هنگام کار بدنی و ورزش، خسخس سینه، درد ناشناخته و یا آشکار در سینه، خشن شدن صدا یا دگرگونی آن به طوری که بهبود پیدا نکند، چرکین شدنهای پشت سر هم ریه و مجاری تنفسی، کاهش وزن، بیاشتهایی، پدیداری ورم در بخش گردن و صورت، کاهش توان و خستگی بیش از اندازه.
افزون بر نشانههای بالا نشانههای دیگری در برخی بیماران پدید میآید که پیوندی با سرطان ریه ندارند و به سبب دستاندازی سرطان به اندامهای دیگر بدن پدید میآیند. در چنین مواردی بیمار از سردرد، خستگی، آسان شکستگی و آسیبپذیری استخوانها، خونریزی و لختهشدنهای نابهنجار خون گلایه میکند. سرطان ریه در ردههای آغازین هیچ نشانهای ندارد و بیماران بیشتر زمانی به نزد پزشک میروند که بیماری در مرحلهای پیشرفته است از اینرو آمار مرگ و میر اینگونه سرطان بسیار بالا است.
دلایل ابتلا به سرطان ریه
پژوهشهای آماری و بالینی دلیل بدخیمی بیماری سرطان ریه را در ارتباط با این عاملها میداند:
اعتیاد به دخانیات: درصد دچارشدن به سرطان ریه با افزایش اندازه و زمان استعمال دود ، ارتباط پیوسته دارد و هرچه سن آغاز مصرف دخانیات پایینتر باشد خطر ابتلا به سرطان نیز افزایش پیدا میکند.
آلایندههای پدیدار در هوای پیرامون و محل کار: مادههایی چون آزبست (پنبه نسوز)، گاز رادون که گازی بیرنگ و بیبو است و از آزادشدن اورانیم در آب، خاک، برخی ساختمانها و مصالح ساختمانی پدید میآید، اورانیوم و نیکل از فاکتورهای مهم در ابتلای افراد به سرطان ریه به شمار میآید.
ژنتیک: داشتن پیشینه دچارشدن به سرطان ریه میان خویشاوندان نزدیک خانواده احتمال دچار شدن به این سرطان را افزایش میدهد.
سن: کسانی که سن بالای ۶۰سال دارند بیشتر در تیررس دچارشدن به سرطان ریه هستند و باید بیشتر به پدیداری نشانگان هشداردهنده این بیماری واکنش نشان دهند.
روشهای تشخیص
برای مشخص شدن احتمال ابتلای فرد به بیماری سرطان ریه میتوان آزمایشات بسیاری را انجام داد.
از جمله این روشها میتوان به عکسبرداری از ریهها با تابش پرتوX، آزمـــایـش خلط و ســیتـــیاسکن (Computerised tomography scan) اشاره کرد. در روش آخر دستگاه سیتیاسکن با گرفتن شماری عکس با کمک تابش پرتو ایکس، نمایی سهبعدی از بدن را نشان میدهد و با این روش جایگاه و اندازه درست توده و پراکندگی تومور ریه به بخشهای دیگر قفسه سینه یا اندامهای دورتر مانند کبد نمایان میشود.
سیتیاسکن گردانیا اسپیرال (Spiral CT scan): در این روش یک دستگاه کامپیوتری سیتیاسکن با گردش پیرامون بدن بیمار در هر گردش بیش از 100 تصویر از بدن بیمار میگیرد. در سیتیاسکن گردشی تودههای کوچکی که با سیتیاسکن ساده دیده نمیشود، نمایان میشود.
پرتونگاری با بهرهگیری از میدان مغناطیسی افزاینده (MRI Scan): این روش همانند سی تی اسکن است با این تفاوت که به جای تابش پرتو X از مغناطیس برای عکسبرداری از بدن بهرهگرفته میشود. در این روش بیمار برای ۳۰ دقیقه بدون جابهجایی و تکان درون این دستگاه میماند و تصاویر گذرا از بدن او گرفته میشود.
نمونه برداری یا بیوپسی (biopsy): بررسی میکروسکوپی از نمونه بافت تومور. این روش بسیار ارزشمند است زیرا روشنگرترین روش برای شناسایی سرطان ریه و گونه آن بهشمار میآید.
روشهای درمان
درمان بیماری سرطان ریه بستگی بهگونه سرطان، چگونگی بیماری در آغاز درمان، سن، میزان تندرستی و چگونگی واکنش بیمار به شیوه درمان دارد. سرطان ریه بیشتر به سبب گستردگی سیستم خونرسانی و لنفاوی ریه بهآسانی میتواند به دیگر اندامهای بدن دستاندازی کند. با نگرش به سن و چگونگی تندرستی بیمار میشود روشهای درمانی زیر را بهکار گرفت:
جراحی: اگر گسترش تومور بدخیم تنها در ریه باشد میتوان بخشی کوچک یا تکه بزرگی از ریه (لوبکتومی) و یا همه یک ریه (نومونکتومی) را جداکرد. پیامدهای همراه جراحی، خونریزی- که به سبب آن کمخونی پدیدار میشود- دشواری در دم و بازدم و خواب آلودگی است.
شیمی درمانی: این روش برای از میان بردن یاختههای سرطانی پراکنده بکار گرفته میشود. شیمیدرمانی برای پیشگیری از پدید آمدن دوباره بیماری و در زمانی که سرطان در بدن پخش شده بهکارگرفته میشود. بهکارگیری داروهای شیمیایی به نابودی سلولهای سرطانی میانجامد.
پرتو درمانی: برای از میان بردن تودههای بدخیم ریه بهکار گرفته میشود. در این روش پرتویی با انرژی بسیار زیاد به کار برده میشود که با آسیبرساندن به سلولهای زنده سرطانی به نابودی آنها میانجامد.
درمـــان فــتـــــودیــــنامـــیک (Photodynamic Therapy)یا بهکارگیری رنگ و نور: در این شیوه رنگ به درون یک رگ فرستاده و سپس در همه بدن پخش میشود. پس از چند روز، این رنگ تنها در سلولهای بدخیم به جای میماند. سپس نور سرخ رنگ لیزری به سلول تابانده میشود و رنگ درون سلول سرطانی این نور را بهخود میگیرد. این پدیده به واکنش فتوشیمیایی که ویرانگر سلولها سرطانی است میانجامد.
درمان بیولوژیکی یا ایمونولوژیک: این شیوه بر پایه بازسازی، برانگیختن، رهنمون و نیرومندسازی سیستم ایمنی بدن بیمار استوار است و با بهکارگیری آنتی بادی و رهنمون سیستم ایمنی خود بیمار برای نابودسازی سرطان انجام میپذیرد.
سوزاندن تومور بدخیم با پرتو لیزر: در برخی بیماران توده بدخیم سرطان ریه سبب گرفتگی و بستهشدن خشکنای میشود. در این روش پزشک با سوزاندن توده بدخیم با پرتو لیزر راه گذر هوا را برای بیمار باز میکند. این شیوه نمیتواند سبب از میان بردن توده بدخیم شود اما کمکی است برای آسانتر شدن دم و بازدم بیماران.
سرطان ریه در ردههای آغازین هیچ نشانهای ندارد و بیماران بیشتر زمانی نزد پزشک میروند که بیماری به مرحلهای پیشرفته رسیده است.
کارهای پیشگیرانهای مانند دوری از آلایندهها و دوری از مصرف دخانیات و بررسی محیط اطراف خانه جهت اطمینان از نبود گاز رادون و آزبست بهترین روشها جهت پیشگیری از بروز این بیماری کشنده محسوب میشود.