در کشور ما صداوسیما بهعنوان بزرگترین و تأثیرگذارترین رسانه مطرح است. درواقع به لطف نوع محتوا که در قالب صدا و تصویر است و همچنین شبکههای ارتباطی ایجاد شده، تلویزیون و رادیو از ضریب نفوذ فوقالعادهای در میان مردم برخوردار هستند؛ لذا عنوان بزرگترین و تأثیرگذارترین را به همین دلیل به آنها نسبت میدهند. البته با پیشرفت فناوریهای نوین بهخصوص در حوزه علوم ارتباطات و فناوری اطلاعات، اهداف، برنامهها و به تبع آن مخاطبان نیز دچار تغییراتی شدهاند.
پیام کوتاه، بخشی از فناوریهای مکمل رسانهها در راستای اهداف خود که همانا جذب مخاطب بهمنظور اثرگذاری بیشتر و کسب درآمد بالاتر است هریک سعی دارند به نوعی از فناوریهای نوین بهره ببرند.
رادیو و تلویزیون نیز هرچند فاصله مطمئنی بین دیگر رسانهها و خود میبینند اما برای حفظ این فاصله و همچنین نگاه به آینده، وارد میدان بهرهبرداری از مفاهیم و ابزارهای نوین فناوری شدهاند.
در مرحله نخست این بهرهبرداری، برقراری ارتباط مستقیم با مخاطب از طریق فناوری تلفنهای همراه بود که در صداوسیما اجرایی شد. در واقع کارگردانان برنامههای مختلف رادیو و تلویزیون که بهصورت زنده برنامهشان پخش میشد از طریق سیستم پیام کوتاه اقدام به ایجاد ارتباط موقت با مخاطبان خود کردند تا از این طریق به جذب آرا و نظرات مردم اقدام کنند.
استقلالیها بیشترند یا پرسپولیسیها
در واقع همین زمان بود که اطلاعات نابی به دستاندرکاران برنامههای مختلف رادیو و تلویزیون رسید؛بهعنوان مثال تا آن زمان مشخص نبود که در کشور طرفداران استقلال بیشتر هستند یا پرسپولیس.
برنامه نود بهعنوان یکی از برنامههای پیشرو در بهرهبرداری از فناوریهای مکمل، توانست برای نخستین بار با درصد خطای کمی میزان طرفداران 2 تیم در کشور را توسط سامانه پیام کوتاه خود مشخص کند؛ سامانهای که علاوه بر میزان درصد طرفداران 2 تیم، اطلاعات تکمیلی دیگری همچون منطقه جغرافیایی و میزان علاقه آنها به برنامه نود را نیز ارائه میکند.
اکنون استفاده از سامانه پیام کوتاه در بیشتر برنامههای زنده رادیو و تلویزیون بهعنوان پل ارتباطی مکملی برای مخاطبان این برنامهها برقرار است.
اینک رسانههای اجتماعی
رسانههای اجتماعی که با ظهور مفهوم وب2 به جهان معرفی شدهاند از جمله فناوریهای نو به شمار میروند که این روزها رسانههای مختلف روی به بهره برداری از آنها آوردهاند. درواقع شکل و ساختار رسانههای اجتماعی و محوریت قرارگرفتن محتوا در آنها موضوع تازهای بود که موتور حرکتی آنها به حساب میآمد.
همین 2نکته از دلایل اصلی موفقیت شبکههای اجتماعی در جذب مخاطب به حساب میآید، به همین دلیل کارشناسان علوم ارتباطات سعی کردند تا بهترین استفاده را از کارکرد رسانههای اجتماعی ببرند.
استفاده بهینه از رسانههای اجتماعی توسط رسانه سینما قابل توجه است. اکنون بسیاری از فیلمهای سینمایی ساخته شده فضایی را در رسانههای اجتماعی بهخود اختصاص دادهاند. آنها سعی دارند با انتشار محتوا در این فضای جدید، بازخوردها، نظرها و عقاید مخاطبان خود را دریابند تا با اصلاح موارد انتقادی، آینده روشنتری را برای خود داشته باشند.
اگر بخواهیم مصداقیتر حرف بزنیم باید اشارهای داشته باشیم به فیلم آواتار، ساخته جیمز کامرون که موفق شد عنوان پرفروشترین فیلم تاریخ سینما را بهخود اختصاص دهد.
هرچند سه بعدی بودن این فیلم و استفاده از افکتهای تصویری فوقالعاده یکی از رموز موفقیت این فیلم به حساب میآمد اما دلایل دیگری نیز در این میان وجود دارد؛ درواقع معرفی این فیلم در رسانههای اجتماعی چون فیسبوک، توییتر و مای اسپیس آنچنان کارساز بود که در توییتر 18هزار دنبالکننده و در فیسبوک 700هزار طرفدار پیدا کرد.به عبارتی دیگر استفاده از رسانههای اجتماعی فوق در راستای برقراری ارتباط دو طرفه با مخاطبان به جذابیت موضوع میافزاید.
این جذابیت آنچنان است که سیر جایگزین شدن آدرس سایت اینترنتی محصولات مختلف با آدرس شبکههای اجتماعی آنها به سرعت درحال رخ دادن است. به عبارتی دیگر اکنون در جریان تبلیغات بسیاری از محصولات، مردم به سمت بازدید از آدرس آن محصول در شبکههای اجتماعی هدایت میشوند.
باید گفت هدف از این موضوع مشارکت مخاطبان در ارائه نظرات، عقاید، انتقادها و دریافت نکتههای ریز از میان درددلهای مشتری توسط رسانه است. پس اگر روی بیلبورد پیشرویتان آدرس شبکهاجتماعی محصول را دیدید تعجب نکنید.
مختارنامه در فضای مجازی
اکنون که شرکتهای مختلف حاضر هستند برای درج نام محصول خود آن هم در حد چند ثانیه در برنامههای مختلف رادیو و تلویزیون هزینههای میلیونی بکنند، مشخص است تأثیرگذاری این برنامهها آنچنان به اثبات رسیده که ارزش پرداخت این هزینهها را دارد.
سریال تلویزیونی مختارنامه بهعنوان یکی از جذابترین سریالهای تلویزیونی این روزهای صداوسیما، از آن برنامههای تلویزیونی است که شرکتهای مختلف برای ارائه محصول خود و نمایش آن از طریق این سریال تلویزیونی صف کشیدهاند.
درست در جریان پخش این سریال تلویزیونی است که آدرس اینترنتی این سریال برای چندین بار متوالی به نمایش گذاشته میشود؛ سایت اینترنتیای که انصافا از نظر محتوا همزمان با بخشهای مختلف این سریال به روز رسانی میشود.البته از پتانسیل موجود میتوان استفاده بهتری کرد.
درواقع با راهاندازی بخش رسانههای اجتماعی سریال تلویزیونی مختارنامه انتظار میرود که محتوای ارائه شده از این طریق در معرض نقد مستقیم مردم قرارگیرد تا ارتباط دوطرفه و تعاملی شود؛ ارتباطی که اینک از طریق سایت اینترنتی و آن هم در حد ارائه اطلاعات تکمیلی و بهصورت یکطرفه صورت میگیرد.
بهنظر میرسد سریال تلویزیونی مختارنامه بهترین بستر برای بهرهبرداری از رسانههای اجتماعی در رادیو و تلویزیون است.