این قانون در بند ج ماده 4 ، یکی از اهداف و وظایف حوزه حمایتی و توانبخشی وزارت رفاه را مشارکت در تعیین خط فقر (مطلق و نسبی) دانسته و با تأکید بر تعیین خط فقر درواقع وضعکنندگان قانون تلاش داشتهاند تا براساس این معیار چتر حمایتی برای گروههای آسیبپذیر تعریف شود.
این در حالی است که صادق محصولی، وزیر رفاه و تأمین اجتماعی، در آخرین نشست خبریاش در توضیح خط فقر گفت: به نوعی خط فقر را نمیتوان برای کشور ما که هم جمعیت روستایی دارد و هم شهری تعریف کرد.
او در توضیح بیشتر، با اشاره به اینکه خیلی از تعاریف را در غرب داریم که اگر دقت کنیم میبینیم که مبانی مختلفی دارد، گفت: در واقع با توجه به فرهنگهای مختلف خط فقرهای مختلفی تعریف میشود. وزیر رفاه با ارائه این توضیحات، پرسش «چند درصد از مردم کشورمان زیر خط فقر هستند؟» را بیپاسخ گذاشت.
قانون را قبول ندارند
یکی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی در پاسخ به توضیح وزیر رفاه گفت: کسانی که میگویند خط فقر در ایران تعریف ندارد، بهدنبال شانه خالی کردن از زیر بار مسئولیت هستند و قانون را قبول ندارند.محمدرضا خباز به خبرگزاری خانه ملت توضیح داد: وزارت رفاه و تأمین اجتماعی متولی تعریف خط فقر است و برای اینکه از زیر بار پاسخگویی شانه خالی کند، صورتمسئله را پاک میکند.
این عضو کمیسیون اقتصادی مجلس با اشاره به سؤالش از وزیر رفاه گفت: موضوع سؤال بنده از وزیر که قرار است در مجلس مطرح شود مرتبط با همین مسئله خط فقر است. ایشان باید بیاید و در صحن جواب بدهد که چرا رعایت حقوق افراد تحت پوشش کمیته امداد را در بهزیستی نکردهاند؛ اینها با خط فقر چقدر فاصله دارند؟ اگر پاسخ دهند، میگویند خط فقر تعریف نشده است، میپرسیم خب چرا تعریف نکردهاید؟
خط خطر
در تمامی دنیا برای تعیین خط فقر از شناسههایی که بر کیفیت زندگی مردم تأثیر دارد استفاده میشود؛ از جمله میتوان به خط فقرهایی که براساس درآمد روزانه کمتر از یک یا1.5دلار تعیین شدهاند تا خط فقرهایی که براساس تأمین 2هزار کالری در روز مشخص شدهاند اشاره کرد. اما نکته مهم ماجرا این است که هر کشوری برای سنجش زندگی افراد خواستار تعیین یک خط حداقلی برای زندگی است که پس از آن بتواند به کسانی که از این حداقلها برخوردار نیستند کمک کند.
در کشور ما آخرین باری که خط فقر بهطور رسمی اعلام شد سال 1385 بود که خط فقر شهری و روستایی از سوی وزارت رفاه منتشر شد و پس از آن اعلام هر نوع خط فقر از سوی وزرا به بهانههای مختلف لغو شد.
عبدالرضا مصری، وزیر پیشین رفاه و تأمین اجتماعی با ارائه این دلیل که خط فقر هیچ مشکلی را از مردم کشور حل نمیکند تلاش کرد تا همچنان از زیر بار تعیین خط فقر شانه خالی کند و در سال آخر وزارتش به خبرنگاران گفت که خط فقر توسط وزارت رفاه تعیین شده اما فقط به مسئولین مربوطه اعلام شدهاست. هر چند این ادعا هرگز جدی گرفته نشد اما به هر حال چرخش ایجاد شده در موضع این وزیر سبب شد تا امیدهایی برای تعیین خط فقر شکل بگیرد.
صادق محصولی اما هرگز از خط فقر سخن نگفت و در حالیکه در آخرین نشست خبریاش تلاش میکرد تا به توضیح قانون هدفمند کردن یارانهها بپردازد، اعلام کرد که چون کشور ما شهرنشین و روستانشین دارد تعیین خط فقر ممکن نیست. با این توضیح وزیر میشود تصور کرد که دیگر کشورها کلا شهرنشین یا کاملا روستا نشیناند.