به گزارش مهر ، استفاده غیر کارشناسی و بدون برنامه از سموم به ویژه سموم غیر استاندارد و غیر مجاز چینی که هم اکنون به وفور در بازار یافت می‌شود و گرایش روز افزون کشاورزان به استفاده از این سموم سلامت محصولات کشاورزی را تهدید می کند و درنهایت استفاده از این محصولات در سفره های رنگین توسط مصرف کنندگان آنها در معرض بیماریهای گوناگون قرار می‌دهد.
هر چند که با برداشتن پوشش حمایتی و یارانه‌های از سموم و کودهای شیمایی استفاده از سموم و کودهای استاندارد مورد تائید کارشناسان کشاورزی در بسیاری از مزارع کاهش یافته است اما گویی فرهنگ استفاده از سم در مزارع به خصوص در گلخانه‌ها همچنان در برخی مناطق ادامه دارد تا جایی که کشاورزان به استفاده از سموم قاچاق چینی روی آورده‌اند و علیرغم هشدارهای کارشناسان کشاورزی و برگزاری کارگاههای آموزشی همچنان سموم غیر استاندارد در این بخش استفاده می‌شوند.
سموم چینی سلامت جامعه را تهدید می‌کند
نکته قابل توجه در خصوص افزایش استفاده از این سموم قیمت بسیار پائین سم تقلبی از یک سو و افزایش قیمت سمهای مجاز از سوی دیگر است.
افزایش روز افزون استفاده از این سموم به خصوص در گلخانه‌ها و تولید محصولاتی همچون خیار، گوجه فرنگی، فلفل، سبزیجات، بادمجان و به ویژه توت فرنگی در حالی رو به افزایش است که کمتر می‌توان در بازار مصرف این محصولات را به صورت کشت ارگانیک یافت.
ماندگاری بسیار بالایی این سموم به خصوص سم "ددت" که می‌تواند در دراز مدت منجر به بروز بیماریهای بسیاری به خصوص سرطان برای مصرف کننده شود خطر استفاده از این ماده غیر استاندارد را افزایش داده است.
استفاده از "ددت" در محصولات جالیزی افزایش یافته است
یک کارشناس گیاه پزشکی در خصوص استفاده از این سموم اظهارداشت: برنامه‌ریزی در راستای مبارزه با آفات باید به سمت روشهای بیولوژیکی سوق داده شود و در بسیاری از کشورهای مختلف جهان ارزش مواد غذایی به خصوص محصولات کشاورزی به عدم استفاده از سموم و کودهای شیمیایی در تولید محصول است اما متاسفانه این روند در برخی از مزارع انجام نمی‌شود.
استفاده از "ددت" در دنیا منسوخ شده است
احمد صدیق در این خصوص افزود: هم اکنون در بسیاری از مزارع به ویژه گلخانه‌ها شاهد استفاده بی‌رویه از سمومی هستیم که عمدتا استفاده از آنها در دنیا منسوخ شده است و هیچ کارخانه‌ای هم به صورت رسمی این سموم را برای استفاده کشاورزی تولید نمی‌کند.
وی به استفاده گلخانه داران از سم خطرناک "ددت" اشاره کرد و گفت: این سم در دراز مدت می‌تواند موجب بروز مشکلات فراوانی در مصرف کننده شود.
پوست محصولات جالیزی آغشته به سم است
صدیق گفت: به خصوص در گلخانه‌ها که برداشت بسیار سریع و در بازه‌های زمانی کوتاه مدت چهار روزه و یا کمتر انجام می‌شود باید از سموم استاندارد با ماندگاری کم استفاده شود که زمانی به دست مصرف کننده می‌رسند آلودگی سم و خطر آن برای فرد مصرف کننده از بین رفته باشد اما ماندگاری اکثر سمهای غیر استانداردی که مورد استفاده قرار می‌گیرند بیش از 15 روز است و این مدت از زمان مصرف میوه بسیار بیشتر است و در نتیجه سطح میوه مملو از سم است.
وی به مردم توصیه کرد در صورتیکه از استفاده از سم غیر استاندارد در محصولات کشاورزی به خصوص خیار، گوجه، سبزیجات و سایر محصولات سیفی مطمئن هستند از مصرف آنها جدا خود داری کنند.
سم "ددت" سرطان زا است
یک کارشناس تغذیه نیز در این خصوص اظهارداشت: سم "ددت" که هم اکنون به صورت وسیع و غیر قانونی در مزارع استفاده می‌شود به دلیل تاثیر بلند مدت روی محصول در نهایت پس از مصرف وارد بدن مصرف کننده می‌شود.
فاطمه ایرانمنش ادامه داد: استفاده طولانی مدت از این محصولات موجب می‌شود سم در دراز مدت و به تدریج در بدن فرد مصرف کننده جمع شود و درنهایت بیماریهای مختلف به ویژه سرطان در بدن فرد مصرف کننده بروز می‌کند.
وی بهترین راه برای دور ماندن از خطر را کنترل کردن این مصولات قبل از ورود به بازار مصرف توسط واحدهای بهداشتی دانست و افزود: هم اکنون این اقدام انجام نمی‌شود و به نظر می‌رسد بهترین راه برای دور ماندن از مضررات این سموم عدم استفاده محصولات آغشته به "ددت" است.
سموم غیر مجاز به سادگی جذب میوه می‌شوند
ایرانمنش خاطرنشان کرد: با این حال توصیه می‌شود مصرف کننده قبل از استفاده از این میوه‌ها آنها را به دقت با مایع‌های تمیز کننده شتشو دهد اما نکته نگران کننده این است که این سموم به سادگی جذب پوست محصول به خصوص در خیار، توت فرنگی، گوجه و سبزی می‌شوند و حتی با شستن آنها سم در محصول همچنان وجود دارد.
وی ادامه داد: بسیاری از کشاورزانی که در مزارع خود از سمهای غیر مجاز استفاده می‌کنند خودشان به هیچ وجه حاضر به استفاده از این محصولات نیستند و معمولا در گوشه‌ای از مزرعه و یا گلخانه محصول خانگی خود را هم پرورش می‌دهند.
هر چند که برداشتن یارانه از سموم کشاورزی موجب بالا رفتن قیمت سموم شده است و کشاورزان کمتر قادر به استفاده بیش از حد مجاز از سموم استاندارد هستند اما ورود سمهای قاچاق به خصوص سمهای چینی به کشور موجب شده است بسیاری از کشاورزان از این سموم استفاده کنند.
11 میلیون هکتار زمین کشاورزی از روش شیمیایی دفع آفات استفاده می‌کنند
معاون فنی سازمان حفظ نباتات کشور در این خصوص اظهارداشت: هم اکنون با مدیریت مصرف سموم مجاز در کشور استفاده از سموم در کشاورزی 50 درصد کاهش یافته است.
محمد جواد سروش افزود: در راستای افزایش سلامت محصولات کشاورزی برنامه‌ریزی لازم برای کاهش استفاده از سموم درحال اجرا است با این وجود 11 میلیون هکتار از زمینهای کشاورزی کشور هم اکنون با روشهای شیمیایی آفت‌زدایی می‌شوند.
سروش اضافه کرد: طبق برنامه ریزی صورت گرفته در برنامه پنج ساله باید تعداد شبکه‌های مراقبت بخش خصوصی به 15 هزار شبکه افزایش یابد و واحدهای گیاه پزشکی نیز از 700 واحد کنونی به هزار و 700 واحد برسد.
وی ادامه داد: طی دو سال گذشته نیز پنج نوع سم از خط تولید و واردات خارج شده‌اند.
وی همچنین بر مشارکت جدی مراکز تحقیقاتی در خصوص مبارزه با آفت بخصوص در زمینه راه‌های بیولوژیک تاکید کرد.
قاچاق سموم غیرمجاز باید برچیده شود
استاندار کرمان نیز چندی پیش در جلسه شورای سلامت استان کرمان استفاده از این سموم را موجب لطمه به سلامت جامعه و محیط زیست دانست و خواستار برخورد با استفاده کنندگان از این سموم شد.
اسماعیل نجار تصریح کرد: باید استفاده از سموم کم شود و در بخشهایی از سم استفاده شود که با تایید کارشناسان بهداشتی و نیاز گیاه باشد تا به رشد طبیعی خود برسد ولی بهتراست به شکل طبیعی آفتهای محصولات کشاورزی را از بین ببریم و نیاز به سم نباشد.
وی تصریح کرد: امروز در کشورهای اروپایی توجه خاصی به پرورش محصولات ارگانیک می‌شود و از حشرات برای دفع آفات نباتی به جای سم و کودها استفاده می‌شود و افزایش قیمت میوه ارگانیک نیز دلیل بر سلامت کامل این نوع میوه‌ها است.
وی افزود: استفاده از سموم و مواد نگهدارنده در غذاها و میوه جات بر سلامت انسان تاثیر منفی می‌گذارد و باید با فکر اساسی نسبت به حل این مشکل اقدام کنیم.
نجار خاطرنشان کرد: کارشناسان بهداشت و محیط و دیگر مسئولان ذیربط باید با تحقیق درباره تاثیرات منفی و سویی که این مواد برسلامتی انسان می‌گذارند مردم را نسبت به استفاده از میوه طبیعی که سالم‌تر از میوه‌های درشت و دارای زیبایی ظاهری هستند آگاه کنند.
وی افزود: باید قاچاق کود و سموم که این مواد را با قیمت کم و راحت‌تر از هر کالایی به دست کشاورز می‌رساند برچیده شود و در حوزه فرهنگ سازی و توجه کشاورزان به استفاده از حشرات به جای کودها از شرکتهای مروج سلامت و بخش خصوصی کمک گرفت.
استاندار کرمان یادآورشد: نمی‌توان گلخانه‌ها و مزارع کشاورزان را به دلیل خطر ساز بودن تعطیل کرد چرا که حوزه اشتغال لنگ می‌ماند از سوی دیگر بحث سلامت انسان مطرح می‌شود پس باید با کار کارشناسی شده درباره مصرف سوء سموم کشاورزان را آگاه کرد و مصرف سموم را به صفر رسانید.
وی تاکید کرد: جهاد کشاورزی مسئول نظارت بر استفاده از کودهای نباتی است که در حال حاضر به راحتی در اختیار کشاورزان قرار می‌گیرد وباید با کمک گرفتن از مهندسین و فارغ التحصیلان کشاورزی که تعدادشان در استان زیاد است نسبت به حل معضل استفاده نابجا و بی‌رویه از سموم کشاورزی که عامل گسترش بیماریهای گوارشی هستند اقدام کنیم.
نجار ضرورت توجیه و آگاهی بخشی به کشاورزان را در بحث اثرات بسیار سوء کودها و سموم کشاورزی خواستار سموم کشاورزی بر دستگاه گوارشی تاثیر منفی دارد
مدیرکل حوزه اجتماعی استانداری کرمان نیز در خصوص استفاده از سموم غیر مجاز گفت: استفاده بی‌رویه از سموم کشاورزی در سطح مزارع کرمان در گسترش بیماریهای گوارشی به ویژه سرطانهای گوارشی تاثیر دارد
رشد سرطان گوارشی در کرمان
حسین شمس الدینی با اشاره به اینکه نتیجه تحقیقات یک گروه کارشناس سلامت در استان کرمان بر تاثیر بسیار منفی و خطرناک سموم بر دستگاه گوارش تاکید دارد گفت: استان کرمان یکی از استانهایی است که با رشد سرطان از نوع گوارشی در آن مواجه هستیم که در صورت بی‌توجهی سونامی سرطان را در آینده در این استان شاهد خواهیم بود.
وی تصریح کرد: سرطانهای دستگاه گوارش در استان کرمان رو به افزایش دارد که بخش زیادی از آن می‌تواند به استفاده از سموم و آفت کشها در محصولات کشاورزی و باقیماندن سم در میوه در هنگام استفاده مصرف کننده ارتباط داشته باشد.
شمس الدینی تاکید کرد: با توجه به وجود یک چهارم باغات کشور در استان کرمان از کودها و سموم و آفت کشها استفاده بی‌رویه‌ای می‌شود هر چند حذف یارانه سموم کشاورزی استفاده کشاورزان از کودها را محدود کرد ولی متاسفانه استفاده از کودهایی که ممنوع و از طریق قاچاق به کشور و استان وارد می‌شود جایگزین کودها و سموم گران قیمت‌تر شده است.
برخی از این سموم چندین سال است که از رده خارج شده‌اند
وی با انتقاد از بی‌توجهی مسئولین به نظارت بر استفاده کشاورزان از کودها و سموم گیاهی گفت: برخی از این سمها نظیر "ددت" چندین دهه است که در دنیا ممنوع و استفاده از آن منسوخ شده ولی کشاورزان تصور می‌کنند این سم همان سم گذشته با همان کیفیت قبلی است و از آن استفاده می‌کنند.
شمس الدینی یادآورشد: یکی از نتایجی که در این تحقیق به آن دست یافته‌ایم ایجاد خانه‌های پرورش حشرات و جایگزینی حشرات به جای کودها و سموم است که کار آفت کشی میوه و سبزیجات را به طور طبیعی انجام می‌دهند.
وی تصریح کرد: بایستی دستگاه تعیین باقی مانده سموم در سراسر استان و در پایانه‌های فروش میوه و محصولات کشاورزی نصب شود و قبل از تایید کارشناسان بهداشت و ارائه گواهی سلامت محصول از هیچ کشاورز یا واسطه فروشی میوه و سبزی خریداری نشود.
وی یادآورشد: با توجه به تولید بخش زیادی از میوه‌های و محصولات در معرض سموم در گلخانه‌ها، باید نسبت به استفاده گلخانه داران از کود و سموم آموزشهای لازم داده شود و فروشگاههای فاقد مجوز فروش سموم نیز تعطیل شوند.
مدیرکل امور اجتماعی استانداری کرمان گفت: بخش دیگری از کار شورای سلامت نیز توجه دادن مردم و کشاورزان به عواقب استفاده نابجا از زمین و کودهاست و از هر چیزی که اکوسیستم و سلامت انسان را به خطر می‌اندازد و تهدیدی برای سلامت است دوری جست.
وی افزود: در صورتی که راه حل اساسی برای این مشکل پیدا نشود در چند سال آینده آمار مرگ و میر ناشی از بیماریهای قلبی و عروقی و گوارشی در سطح استان بیش از تصادفات خواهد شد.
