کشورهای زورگوی غربی که تاکنون در سیاست‌هایشان در قبال ایران شکست خورده‌اند، گمان می‌کردند که شاید بتوانند در پای میز مذاکره به اهداف مدنظر خود برسند اما تصور نمی‌کردند که گفت‌وگوهای ژنو3 به جلسه محاکمه آنها در همسویی با تروریست‌ها تبدیل شود.
فضای نشست ژنو 3 به‌شدت تحت تأثیر شهادت دکتر مجید شهریاری، دانشمند هسته‌ای کشورمان قرار گرفت. دکتر جلیلی دبیر شورای‌عالی امنیت ملی و مسئول تیم مذاکره‌کننده ج.ا. ایران با قدرشناسی از خون پاک این شهید والا مقام، در یک ابتکار عمل، کشورهای طرف مذاکره را با این پرسش به چالش کشید که چرا شما ترور این شخصیت برجسته علمی و دانشگاهی را محکوم نکردید؟
اینکه بازرسان آژانس اسامی دانشمندان ایرانی را اعلام و شورای امنیت آن را در فهرست قطعنامه‌ها قرار دهد و با اقدام تروریستی در جهت اجرای قطعنامه این دانشمندان هدف قرار گیرند، رسوایی بزرگی برای شورای امنیت است که باید به جامعه جهانی درباره آن پاسخ دهند.
جمهوری اسلامی ایران با آمادگی بیش از همیشه به لحاظ ظرفیت‌ها و موقعیت ممتاز منطقه‌ای، سیاسی و اقتصادی با اقتدار و منطق روشن وارد این دور از گفت‌وگوها شد. همانطور که در گفت‌وگوهای ژنو 1 و 2 گروه مذاکره‌کننده ایرانی اجازه نداد حقوق ملت ایران موضوع گفت‌وگو قرار بگیرد، در مذاکرات ژنو 3 نیز حقوق ملت ایران را مفروض گفت‌وگوها دانست و به هیچ عنوان اجازه نداد که به حقوق مسلم ملت ایران تعرضی صورت بگیرد.
کشورهای غربی که با نابسامانی‌های فراوانی در زمینه‌های اقتصادی، سیاسی و اجتماعی دست به گریبان هستند، باید توجه داشته باشند که مسیری را انتخاب نکنند که به خاطر منافع برخی گروه‌ها به ویژه صهیونیست‌ها، هزینه‌های بیشتری را به ملت‌های خود تحمیل کنند و منافع ملت‌های خود را از فایده‌ای که در تعامل با ملت ایران می‌توانند داشته باشند، بیش از این محروم کنند.بی‌تردید لازمه تداوم گفت‌وگوها کنار گذاشتن راهبرد غلط گذشته از سوی کشورهای غربی است و گفت‌وگوها در راهبرد 2مسیره، پیشاپیش بی‌فرجام خواهد بود. همانطور که دکتر جلیلی پیش از مذاکرات اخیر اعلام کرد هرگونه مسیر آینده بر اساس رفتار طرف مقابل تنظیم خواهد شد. اکنون کشورهای 1+5 در برابر یک آزمون حساس قرار گرفته‌اند و آن میزان پایبندی به توافق صورت گرفته در گفت‌وگوهای ژنو 3 است؛ توافقی که دبیر شورای‌عالی امنیت ملی آن را چنین بیان کرد: «گفت‌وگو برای همکاری حول نقاط مشترک».
نکات مهم مذاکرات ژنو 3
1- غربی‌ها فقط با دستور کار شکلی وارد مذاکرات شده بودند اما ایران توانست یک موضوع محتوایی مهم در مورد دستور کار مذاکرات آتی را به آنها تحمیل کند.
2- توافق نهایی جلسه که توسط خانم اشتون جمع‌بندی شد، این است که دستور کار جلسه بعدی «یافتن نقاط مشترک» و «گفت‌وگو برای همکاری حول نقاط مشترک» خواهد بود. این دقیقا چیزی است که قبل از مذاکرات توسط ایران اعلام شده بود.
3- به‌دلیل فشار برخی گروه‌ها در غرب به ویژه صهیونیست‌ها، ضعف خانم اشتون و اختلافات و سردرگمی داخلی کشورهای 1+5، در پایبندی آنها به توافق به عمل آمده تردیدهایی بروز کرده است.
4- واقعیت این است که هیأت مذاکره‌کننده ایرانی با یک پیروزی بزرگ از ژنو بازگشت و دور بعدی مذاکرات با دستور کار ایرانی برگزار خواهد شد.
5- مذاکرات ژنو3 علاوه بر اینکه یک پیروزی دیپلماتیک برای ایران بود، یک پیروزی رسانه‌ای هم محسوب می‌شود. عملیات رسانه‌ای انجام‌شده از جانب ایران در این دور از مذاکرات، یک عملیات بسیار موفق و با در دست داشتن ابتکار عمل و از موضع فعالانه بود که می‌توان آن را یک نمونه قابل توجه از پیروزی ایران در جنگ نرم به‌حساب آورد. رسانه‌های غربی در طول مدت مذاکرات کاملا منفعل بودند و در موارد متعدد به بازنشر تولیدات رسانه‌های ایران پرداختند.
6- ایران در گفت‌وگوهای ژنو 3 موفق شد اولا به افکار عمومی جهانی نشان دهد که 1+5 و تروریست‌ها در جنایت علیه دانشمندان ایرانی همدست بوده‌اند و عملا تقسیم کاری میان آژانس، شورای امنیت و تروریست‌ها وجود دارد، ثانیا به محاکمه جدی 1+5 در این باره پرداخت و ثالثا توانست 1+5 را وادار به عذرخواهی در این مورد کند.
7- ایران در گفت‌وگوهای ژنو 3 ثابت کرد که راهبرد 2مسیره غرب مبنی بر فشار- مذاکره، شکست خورده و ناکارآمد است و تحریم‌ها نه‌تنها خللی در اراده ملت ایران وارد نکرده بلکه آنها را در پیمودن راه پیشرفت و تعالی مصمم‌تر کرده است.
8- بر مبنای تعهدی که 1+5 داده، بحث درباره حقوق هسته‌ای ایران به هیچ وجه در دستور کار هیچ مذاکره‌ای در آینده نخواهد بود و این دستاورد بزرگ جمهوری اسلامی ایران است.
