توجه به فیلم اصغر فرهادی که در سال های اخیر 2 بار برای «چهارشنبهسوری» (جشنواره بیستوچهارم) و «درباره الی» (جشنواره بیست و هفتم) برنده سیمرغ بهترین کارگردانی شده طبیعی به نظر میرسد اما اینکه «جرم» کیمیایی هم پابهپای «جدایی نادر از سیمین» نامزد دریافت سیمرغ شده در نوع خود اتفاق جالبتوجهی به نظر میرسد. اگر تاریخ برگزاری جشنواره را مرور کنیم میبینیم که جز در دوره هجدهم که «اعتراض» کیمیایی در 8 رشته نامزد دریافت سیمرغ شد، هیچگاه توجهی به آثار این فیلمساز نشده است.
در آن دوره هم «اعتراض» درنهایت تنها سیمرغ بهترین صداگذاری را دریافت کرد و باید دید امسال دستاورد «جرم» از این میزان نامزدی چه خواهد بود. فیلم کیمیایی درست مثل فیلم اصغر فرهادی در بیشتر رشتهها (12 رشته از 16 رشته) نامزد دریافت جایزه است.
جز مورد استثنایی کیمیایی بقیه نامزدهای دو رشته اصلی فیلم و کارگردانی قابل پیشبینی به نظر میرسیدند. «آسمان محبوب» مهرجویی گرچه مورد توجه منتقدان قرار نگرفت اما گویا همانطور که هیات انتخاب و هیات داوران بخش بینالملل را تحت تاثیر قرار داده، نظر داوران مسابقه سینمای ایران را نیز به خود جلب کرده است. مهرجویی میان کارگردانهای نسل اول بیشتر از همه مورد توجه جشنواره قرار گرفته و سیمرغهای فراوانی را به خانه برده است.
محمد بزرگنیا نیز که یک بار برای «جنگ نفتکشها» سیمرغ کارگردانی را برده، اینبار برای فیلم فاخر «راه آبی ابریشم» نامزد دریافت این جایزه است. احمدرضا معتمدی برنده سیمرغ بهترین فیلم جشنواره بیستم برای «دیوانهای از قفس پرید» حالا با «آلزایمر» مورد توجه داوران قرار گرفته است. نامزد شدن «سیوسه روز» شورجه در رشته بهترین فیلم نیز کاملا قابل انتظار بود و شاید فیلم شورجه در این رشته بخت بیشتری هم برای دریافت جایزه داشته باشد.
در فهرست اعلام شده، ناکامهای بزرگ جشنواره، ابراهیم حاتمیکیا، رضا میرکریمی، کمال تبریزی و مازیار میری هستند. «گزارش یک جشن» در هیچکدام از رشتههای اصلی مورد توجه قرار نگرفته و «سعادتآباد» نیز تنها در یک رشته نامزد دریافت جایزه شدهاست.
حاتمیکیا سال گذشته با «بهرنگ ارغوان» فاتح سیمرغهای جشنواره شد؛ آن هم برای فیلمی که با 5 سال تاخیر به جشنواره آمده بود و حالا حاصل نگاه تازهاش به جامعه، مورد توجه داوران قرار نگرفته است.البته فیلم حاتمیکیا ضعیفتر از آن بود که بشود به نادیده گرفتهشدنش از سوی داوران خرده گرفت. فجر این بار به پرافتخارترین سینماگر همه دورههایش بیاعتنایی کرد، آن هم در حالی که اظهار نظر حمایتآمیز چند ماه پیش شمقدری باعث شده بود، این ذهنیت پیش آید که امسال هم سال حاتمیکیاست.
باتوجه به انتقادهایی که رضا میرکریمی نسبت به ترکیب هیات داوران مطرح کرد و پاسخ تند یکی از داوران و دبیر جشنواره را بههمراه داشت، طبیعی بهنظر میرسید که «یه حبه قند» در رشتههای اصلی نامزد دریافت جایزه نشود. میشود گفت این اولینبار است که فیلمی از میرکریمی در رشتههای فیلم و کارگردانی نامزد سیمرغ نشده است .
اما مازیار میری که با «سعادتآباد» توانست نظر منتقدان را به خود جلب کند و بهترین فیلم کارنامهاش را بسازد با وجود ملودرام پرتنشی که خلق کرده (و تا اندازهای هم از فرهادی تأثیر پذیرفته) به شکلی طعنهآمیز، تنها در رشته بازیگر زن مکمل بخت دریافت جایزه را دارد.
دیگر نکته جالب توجه فهرست نامزدهای سیمرغ، نامزد شدن «پایاننامه» در تنها یک رشته است. فیلم جنجالی حامد کلاهداری فقط در رشته جلوههای ویژه میدانی بخت دریافت جایزه دارد. حالا اینکه فیلم مورد توجه داوران قرار نگرفته یا جنجالهای ایجاد شده در سالن میلاد باعث چنین تصمیمی شده نامشخص است.
در کل اگر ملاک را تعداد نامزدی فیلمها در شاخههای مختلف بدانیم، داوران امسال «جدایی نادر از سیمین» و «جرم» را بیشتر از بقیه فیلمها پسندیدهاند و در مراحل بعدی باید از «آسمان محبوب»، «آلزایمر»، «راه آبی ابریشم» و «33 روز» نام برد. قاعده معمول رعایت شده و گویی تنها فیلمسازان محبوب و ستایششدهای چون میرکریمی و حاتمیکیا جای خود را به مسعود کیمیایی دادهاند که امسال بزرگداشتش نیز برپا شد و «جرم»اش بهترین فیلم سالهای اخیر این کارگردان محسوب میشود.