بعد از زلزله هیچ گزارش تأیید شدهای از آشوب و بینظمی در بین مردم ژاپن نرسید، ولی خطر آلودگی هستهای زلزلهزدهها را تهدید میکند.
نیروگاههای هستهای به سادگی منفجر نمیشوند؛ زیرا اقدامات ایمنی زیادی در آنها به کار گرفته شده است. در قلب هر نیروگاه هستهای (رآکتور) محفظهای قرار دارد که در آن سوخت هستهای حرارت ایجاد میکند. مهمترین کار، کنترل همین حرارت است. اگر واکنش هستهای خیلی کند شود مرکز رآکتور سرد میشود و نیروگاه از کار میافتد. اگر هم واکنشهای هستهای بیش از حد انجام شود، حرارت فوقالعاده زیاد و همه چیز ذوب میشود.
بمبهای اتمی به همین شیوه میتوانند گرمای شدید تولید کنند. کنترل واکنشها با فرستادن میلههای کربنی به درون سوخت هستهای انجام میشود؛ ولی اگر مرکز رآکتور داغ شد، باید از هر شیوهای برای سرد کردن آن استفاده کرد وگرنه رآکتور منفجر و منطقه بزرگی آلوده میشود. وقتی زلزله آمد، رآکتورهای شهر فوکوشیما به طور خودکارخاموش شدند؛ ولی بعضی از آنها داغ بودند و مهندسان میخواستند آنها را با فرستادن میلههای کربنی کمکم سرد کنند؛ اما این کار نیاز به زمان زیادی داشت. برق سراسری قطع شده بود و برق تولیدی خود نیروگاه هم دیگر وجود نداشت.
بنابراین از ژنراتورهای گازوئیلی کمک گرفتند؛ اما موج سونامی که بعد از زلزله آمد، تأسیسات نیروگاه را از کار انداخت. کارکنان آب ذخیرهشده در مخزن را وارد رآکتور کردند تا سرد شود؛ ولی آب به سرعت تبدیل به بخار شد. بعد از آب دریا کمک گرفتند؛ اما بخار یا آب داغی که ایجاد میشود به دلیل تماس با مواد فعال هستهای خطرناک است و نباید آن را در محیط باز رها کرد. این بخارداغ به دلیل داشتن گاز هیدروژن قابل انفجار است و آن را ذخیره هم نمیتوان کرد.
الان خبرهای گوناگونی از ژاپن میرسد و مقامهای ژاپنی میگویند با وجود نشت مقداری از مواد آلوده، نیروگاه تحت کنترل است؛ اما ماهیگیری در دریا ممنوع است و مناطق مسکونی اطراف تخلیه شدهاند.
بزرگترین انفجار نیروگاههای اتمی در سال 1984 در شوروی اتفاق افتاد و اشتباه کارکنان باعث شد قسمتی از نیروگاه معروف چرنوبیل منفجر شود. حدود 5 میلیون نفر قربانی شدند. دولت شوروی اخبار مربوط به خسارتها و تلفات این حادثه را کاملاً پخش نکرد؛ ولی هنوز هم مناطق اطراف این نیروگاه آلوده هستند.