حجت الاسلام والمسلمین تقوی، رئیس سیاست‌گذاری ائمه جمعه کشور در این نشست ضمن اشاره به فضاسازی مناسب با اهداف پیش بینی شده گفت: در دنیای کنونی مهارت‌های زندگی با عناوین مختلف در مراکز علمی مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد. انسان آفریده شده است برای اینکه به کمال مطلوب نزد آفریننده برسد و آفریننده انسان همه ابزارها را برای رشد و تعالی او آماده کرده است .اما آنچه اهمیت دارد انتخاب راه و روش درست برای رسیدن به این مقصد نهایی است.
وی با طرح این پرسش که زندگی چیست و انسان چه تفسیری از آن دارد؟ادامه داد، همه انسانها به دنبال خوب زندگی کردن هستند. انسان چون آزاده است و قدرت انتخاب دارد زمینه رشد برای او فراهم است. همه پیشرفت‌هایی که مشاهده می‌کنیم، مرهون همین خصیصه انسانی است که فرشتگان و حیوانات فاقد آن هستند. اما سؤال اینجاست که چرا برخی روش بهتر را انتخاب می‌کنند و برخی دیگر نمی‌توانند ؟
سخنران این نشست ادامه داد: عواملی در انتخاب درست ، نقش دارند که انسان باید این عوامل را بشناسند و در راستای آن گام بردارد. این در حالی است که دشمن امروز وقت بسیاری صرف فضاسازی و طراحی صحنه‌های اجتماعی کرده تا افراد در انتخاب‌های خود تحت تأثیر این عوامل باشند.
حجت الاسلام والمسلمین تقوی در پایان سخنان خود با تأکید بر ضرورت استفاده صحیح از روش‌ها و مهارت‌های لازم تصریح کرد: اگر می‌خوانیم «ان الصلاه تنهی عن الفحشاء و المنکر» و با وجود نماز خواندن تنهی عن الفحشاء در آن نیست، اشکال در روش‌ها است و باید آن را اصلاح کرد و تا وقتی که روش‌ها اصلاح نشود. فایده‌ای بر کارها مترتب نمی‌شود.
باید مهارت بهره‌گیری از نماز را در جهت سالم‌سازی جامعه داشته باشیم و آن را عملی کنیم، تا نماز تأثیر مثبت خود را به درستی ایفا کند.
زندگی کردن با مردم
معاون آموزش حوزه علمیه قم نیز در این نشست با بیان اینکه اسلام در برنامه‌های خود از هیچ امری غفلت نکرده و هرآنچه که برای سعادت انسان لازم بوده بیان کرده است، گفت: آن چه بر عهده ماست، نحوه انتقال این مفاهیم عمیق و گسترده اسلامی به مخاطب است، که از کجا شروع کنیم و با چه روشی با او سخن بگوییم؟
حجت الاسلام والمسلمین بهجت‌پور یادآور شد: ما نباید اسلام را هم چون داروخانه‌ای بدانیم که به شخص مریض بگوید برای مرض شما مثلاً هشت دارو وجود دارد بلکه باید با استفاده از داروی مناسب او را درمان کرد و این یعنی روش کشف راه برای انتقال مفاهیم.
وی عمل به تعالیم قرآن‌مجید را تنها راه نجات ملت‌ها عنوان کرد و افزود: خداوند برای تحول عظیم در جامعه قرآن را به تدریج نازل کرد، و تبیین این کتاب مقدس و عمل به دستورات آن که سرافرازی را به دنبال خواهد داشت وظیفه ماست.
معاون آموزش حوزه علمیه قم خاطر نشان کرد: زبان قرآن ، زبان تربیت، زندگی با مردم و زبان دغدغه‌های ملت‌ها است، لذا امام جمعه‌ای موفق است که مانند قرآن با مردم زندگی کند و در کنار حوادث زندگی مردم باشد. همان طور که اهل بیت علیهم‌السلام، که این روش سرلوحه زندگی آنها بوده است ، موفق ترین انسانها بوده‌اند.
وی ادامه داد: در زندگی پربار ائمه اطهار علیهم‌السلام ،میزان انتقال مفاهیم در تبلیغ چهره به چهره بیش از سخنرانی رسمی بوده است، و این نکته بسیار مهمی است که همه ما باید به آن توجه ویژه داشته باشیم. هنر یک مدبر قرآن ، شناخت نیازها و ظرفیت‌ها و استفاده صحیح از مطالب قرآن کریم است.
وی در بخش دیگری از سخنان خود به مسأله ربوبیت الهی اشاره کرد و گفت: اگر مسأله ربوبیت الهی به خوبی تبیین و حل شود، فرصت برای انجام بسیاری از کارها مهیا می‌شود. شناخت مقام ربوبی پروردگار متعال و ترس از آن مقام آماده سازی و شناخت ظرفیت‌ها از جمله عوامل بسیار مؤثر در هدایت انسانها می‌باشد.
وی در پایان با تأکید بر این که راه قرآن، بهترین راه و روش زندگی و سعادت بشر است ، یادآور شد: ما از این که از حقیقت قرآن کریم دور هستیم، باید اظهار تأسف کنیم، ولی بدانیم که تنها راه رستگاری عمل به قرآن کریم و تعالیم آسمانی آن است.
حجت الاسلام والمسلمین کرمی هم در این نشست طی سخنانی اظهار داشت: در مورد کار با جوانان، دو بحث وجود دارد، بحث قالبی و محتوایی ، دربحث قالبی مدیر یا شخصی از فعالان فرهنگی شهر شناسایی می‌شود تا مسائل ریز جوانان را از نظر قالبی انجام دهد و علت این که قالبی گفته می‌شود ، این است که معمولاً جوان به دو نفر روی خوش نشان می‌دهد ، اول کسی که متناسب با نیازهای او سخن بگوید و دوم کسی که بتواند با او ارتباطی داشته باشد.
بنابراین یکی از بحث‌های قالبی شناسایی افراد فعال شهر مثل طلاب یا فرهنگیان ، جهت کار با جوانان است که این نفرات باید به صورت تک تک توجیه شوند.
اقدام بعدی تشکیل گروه جوانان صنفی در هر هفته است یعنی جوانان آن شهر، اعم از دانش‌آموزان ، دانشگاهیان ، شاغلین در کارخانه‌ها و مغازه‌ها توسط همان شخصی که می‌تواند با آنان ارتباط برقرار کند ،جمع شده و با نام و صنف خودشان به نماز جمعه جذب شوند.
سومین بحث قالبی برای جوانان این است که کار تولیدی گروه‌های مختلف اعم از قاریان و حافظان قرآن جنبه دینی و فرهنگ معارفی پیدا می‌کند.
چهارم این که هر هفته جلسه‌ای با عنوان پرسش و پاسخ یا مشاوره، در قالب دیدار هفتگی با جوانان برگزار شود.
وی در ادامه می‌افزاید: در روانشناسی بحثی وجود دارد که اگر بخواهی افراد را بالا ببری، چند پله وجود دارد. یکی از آنها تأمین نیازهای بنیادین افراد است ،که اگر نیاز فرد تأمین شود، نسبت به زندگی امنیت خاطر پیدا می‌کند و اگر عشق و تعلق پیدا کرد، به کسی که به او چنین کمکی کرده است، عشق و تعلق خاطر پیدا می‌کند و اگر عشق و تعلق خاطر پیدا کرد،عزت نفس پیدا می‌کند.
یعنی فقط کسی که نیاز او را تأمین کند را به ذهن خود راه می‌دهد. لذا می‌بینیم که بعضی از جوان‌ها ما را به ذهنشان راه نمی‌دهند. باید آن حصار را بشکنیم و وارد میدان شویم تا با آنها ارتباط برقرار کنیم. بعد با ما آشنا شوند و در نهایت اگر عزت نفس آمد، حصاری دورش می‌آید که می‌شود خودشکوفایی به این معنا که از فکرو فطرت خودش درست استفاده کند.
حجت الاسلام والمسلمین کرمی یادآور شد: در کار با جوان باید پنج جنبه را مورد توجه قرار داد: جنبه‌های عقلانی، عاطفی ، اجتماعی، دینی و جسمانی یعنی اگر می‌خواهیم نور قرآن را در وجود او منور کنیم. اگر به مسائل عاطفی او بی توجه باشیم ، قرآن را در ذهن او خراب می‌کنیم . به همین دلیل می‌گویند برای هر کاری چهار عامل لازم است: رغبت، دقت، یادگیری و معرفت. حضرت علی علیه‌السلام 9 راهکار را برای دوستی با جوانان بیان می‌کنند، خوش بینی، خیرخواهی، خوش‌زبانی، فروتنی، بخشش خطاهای آنان، وفاداری به قولی که به آنان داده می‌شود، انصاف و راستگویی.
وی خاطرنشان کرد: جوان سه چیز را دوست دارد: مقبولیت، محبوبیت و موفقیت. جوان براساس امید ،انرژی و ابتکاری که دارد ، نمی‌خواهد در حوزه کاری خود با مشکل مواجه شود. لذا دوست دارد همیشه موفق باشد.
از طرفی بر اساس تحقیقی که روانشناسان و جامعه‌شناسان ارائه داده‌اند ، تمام ناهنجاری‌ها، ریشه در یک ناکامی دارد. جوان هرچه احساس کند موفقیت به دست می‌آورد و این خلاء پر می‌شود، آنجا می‌رود. در این جاست که یک امام‌جمعه باید با شناسایی مدیری موفق سعی در جمع کردن جوانان داشته باشد و به صورت چرخشی با جوانان دیدار کند. در این صورت چون با امام جمعه دیدار داشته‌اند، احساس مقبولیت می‌کنند که در نهایت منجر به موفقیت می‌شود.
کرمی همچنین در ادامه می‌گوید: حضرت امیرالمومنین علی علیه‌السلام می‌فرمایند، برای نفوذ در جوانان چند راه وجود دارد ،یکی از این راه‌ها تکریم است، که اگر مورد تکریم قرار گرفتند اعتماد می‌کنند و اگر اعتماد پیدا کردند و به شما علاقه‌مند شدند با شما همفکر می‌شوند و اگر همفکر شدند، با شما هم رای می‌شوند.
روش‌های محکوم به شکست نیز یکی دلخوشی دادن بی جا است که مثلا اگر فلان کار را انجام دهی ، اهل بهشت می‌شوی ، با کنایه زدن ، فرمان دادن و درلفافه سخن گفتن است.
درگیر مدیریت زمان
حجت‌الاسلام والمسلمین ایراندوست نیز در این نشست به موضوع مدیریت زمان پرداخت و گفت: این که مدیریت زمان به معنای صرفه جویی در زمان به تنهایی نیست ، بلکه به معنای استفاده صحیح از زمان است و در خصوص را‌ه‌های ادراک زمان بحث‌های زیادی وجود دارد. حرکت خورشید و ماه یک دوره مبنای زمان و زمان‌سنجی بود، حرکت مواد سیال مثل آب یکی از ابزارهای سنجش وقت برای بشر بود و اذان نیز یکی از شیوه‌های زمان‌سنجی بوده است.
مدیریت زمان در واقع همان مدیریت بر خویشتن است یعنی ارائه برنامه‌ها و طرح‌هایی جهت جلوگیری از اتلاف وقت و هدف گذاری تعیین اولویت و رعایت اولویت‌ها به منظور استفاده صحیح از وقت است.
وی در ادامه گفت: دلایل عدم استفاده از مدیریت زمان عبارتند از:1- عدم اطلاع، چون بی اطلاع هستند، زمان را ارزانترین در نظر گرفته و هدر می دهند.2- سستی و تنبلی 3- بی هدفی و بی انگیزه بودن در مسیر کار 4- عادت، که شهید مطهری عادت را دو نوع می‌داند، فعلی و انفعالی که عادت فعلی مورد تایید اسلام است.
اما راه استفاده از زمان تعیین اولویت برای کارهای زیاد، حذف برخی فعالیت‌ها از زندگی کاهش استرس، حذف مزاحمت‌ها ، ایجاد وقت برای کارهای مفید، توانایی مدیریت جلسات، تسلط بر مکاتبات اداری، مهار کردن تماس‌های تلفنی ، اصول علمی مدیریت زمان، ثبت و تحلیل زمان‌های مصرفی و در نهایت ایجاد جدول زمان‌بندی برای کارها.
انتشار هزار عنوان کتاب قرآنی
دکتر بیستونی هم در این نشست با ایراد سخنانی به نتایج برخی تحقیقات کتابخانه‌ای و میدانی درباره کتب تفسیر پرداخت و گفت: ما ده هزار کتب تفسیر از صدر اسلام تاکنون داریم که روش همه آنها بررسی گروهی آیات است. مثلا چند آیه را طرح کرده و بعد تک تک آیات را بررسی و اقوال مختلف تفسیری را رد یا قبول می‌کنند.
تقریباً همه تفاسیر فارسی فاقد اعراب هستند و لذا خواننده یا آن را غلط می‌خواند و یا متن عربی را نمی‌خواند. وی در همین زمینه افزود: انشاء و ادبیات متون تفسیرها به جزء تفسیر نمونه مربوط به نسل‌های قبلی است و برای عموم مردم به ویژه جوانان قابل فهم نیست و بیشتر به درد کسانی که تخصص آنها در زمینه علوم قرآنی است می‌‌خورد.
دکتر بیستونی به نتیجه تحقیق میدانی که در برخی مدارس و مناطق مذهبی انجام شده اشاره و تصریح کرد: طبق این تحقیق نود وپنج درصد دانش آموزان دبیرستان روخوانی قرآن را بلد نیستند و از 509 نفر فقط سی وشش نفر توانستند قرآن را درست بخوانند و از 170 دختر دبیرستانی فقط پنج نفر روخوانی صحیح قرآن را بلد بودند. این خروجی چهارده سال آموزش قرآن در سیستم آموزشی است. لذا به این نتیجه رسیدیم که با استفاده از قرآن سیره معصومین و توصیه‌های رهبری و مرجع و متخصصین علوم قرآنی «روش انس با قرآن» را ابداع کنیم.
وی همچنین مبانی ابداع روش انس با قرآن را تشریح و خاطر نشان کرد : قرآن کریم در آیات متعددی تصریح می‌کند که کتابی است برای همه مردم و شفاست.
قرآن مثل داروخانه است و بنا نیست هر دارویی را هر بیماری مصرف کند. به همین دلیل نیز باید مثل دیگر کتاب‌ها مخاطب شناسی شده و به صورت موضوعی تفسیر شود. لزومی ندارد ما همه آیات را برای هر مخاطبی تفسیر کنیم و به همین دلیل ما در روش انس با قرآن سه گروه کودک، نوجوان و جوان را در نظر گرفتیم.
