در این خصوص گفتوگویی انجام دادهایم با محمدرضا باهنر؛ نایبرئیس مجلس هشتم. باهنر معتقد است اصلاحیه اخیر قانون انتخابات دارای نقایصی است که نمیتوان آن را انکار کرد. او همچنین در این مصاحبه پیشنهاد جالبی درباره تثبیت قانون انتخابات مطرح کرد. ماحصل گفتوگوی کوتاه ما با باهنر را در ادامه میخوانید:
- آیا مدرک فوقلیسانس و بالاتر میتواند ملاک سواد سیاسی نمایندگان باشد؟
بهنظرم شرط کافی نیست اما شرط لازم هست. بالاخره امروز سطح تحصیلات دانشگاهی در کشور ما به نسبت یک دهه قبل به شدت افزایش یافته و متوسط تحصیلات جامعه در سطح بالایی قرار دارد.
متعاقبا نمایندگان مجلس نیز باید حداقل بعضی از این تحصیلات را داشته باشند. اما اینکه اگر کسی تحصیلات بالایی داشته باشد کفایت میکند برای اینکه بتواند نماینده بشود، نه اینطور نیست. بلکه باید شرایط دیگری را هم داشته باشد.
- شما هم در مجلس هفتم حاضر بودید و هم در مجلس هشتم. با توجه به شرط مدرکی که برای نمایندگان مجلس هشتم وجود داشت، آیا این موضوع تأثیری در عملکرد مجلس داشت؟
حتما تأثیر داشته. به هر حال مجالس هر چه که جلوتر میروند هم تجربیاتشان بیشتر میشود و هم قطعا ارتقای سطح تحصیل نمایندگان اثر خواهد گذاشت.
- آیا این قانون بین نمایندگان و سایر مسئولینی که مدرک لیسانس دارند تبعیض قائل نشده؟
بله به هر حال نقصهایی هم ممکن است به قانون وارد باشد که ما آن را رد نمیکنیم.
- چرا همیشه در سال آخر مجالس، قانون انتخابات تغییر میکند؟
به هر حال اینها اصلاحات جزئیای است که صورت میگیرد. من هم با این موضوع بیشتر موافق هستم که بالاخره قانون انتخابات تثبیت شود و بهگونهای باشد که شاهد تغییرات پیدرپی آن نباشیم. بهنظرم شاید اگر سیاستهای کلی حاکم بر قانون انتخابات بهعنوان مثال توسط مجمع تشخیص مصلحت نظام یا مقامات بالاتر تدوین شود تا این قانون زیاد دستخوش تغییر قرار نگیرد بهتر باشد.
- برخی نمایندگان در طول 4سال دوره نمایندگی فعالیت چندانی ندارند. علت این امر را چه میدانید؟
ببینید، عملکرد نمایندگان مجموعهای است از فعالیتهای مختلف. بعضی میخواهند اینطور وانمود کنند که اگر بهعنوان مثال نمایندهای سؤالات متعدد از وزیران بکند یا تذکرات پیدرپی بدهد موفقتر است. یا مثلا بعضیها فکر میکنند مجلس کارگاه قانونسازی است و مدام باید در حال تولید قانون باشد. درحالی که مجلس مجموعهای از این فعالیتهاست. یعنی هم باید نظارت بر حسن اجرای قوانین داشته باشد، هم تصویب قوانین درست و هم رسیدگی به مطالبات مردم. اینها مجموعه فعالیتهایی است که نمایندگان باید بهطور متعادل در همه بخشهای آن حضور فعال داشته باشند. باید این نکته را در نظر داشت که هر نمایندهای که به مجلس میآید بالاخره در همه زمینهها که تخصص ندارد. حداکثر در یک یا 2رشته میتواند تخصص یا تجربه داشته باشد.
بنابر این همین که نمایندگان در یک جمع 290نفری بتوانند خوب وظایف مربوط به خودشان را انجام دهند کفایت میکند و نباید دنبال عملکرد تکتک نمایندگان باشیم.
- اما به هر حال هر نماینده که به مجلس میآید در قبال جامعه مسئولیتهایی دارد و باید بتواند تأثیرگذار باشد؟
این نظر شماست و میتوانید نظر خودتان را بنویسید(با خنده)
- چه مرجعی برای بررسی عملکرد نمایندگان وجود دارد؟
مردم خودشان بهترین قاضی هستند.
- اما برخی نمایندگان به جای گزارش فعالیتشان در مجلس، عکسهای خودشان را با رئیسمجلس و رئیسجمهور چاپ میکنند و به مردم عرضه میکنند. آیا اینها جزو عملکرد نمایندگان محسوب میشود؟!
بیشتر اینها میخواهند علاقههای فکری خودشان را تبلیغ کنند. یعنی اگر بهعنوان مثال کسی با رئیسجمهور عکس منتشر میکند معنا و مفهوم آن باید این باشد که این شخص به افکار رئیسجمهور نزدیک است وگرنه طبیعی است که هر نمایندهای میتواند هم با رئیسجمهور عکس داشته باشد و هم با رئیسمجلس و هم خیلی افراد و شخصیتهای دیگر. داشتن عکس که ملاک نیست. منتها کسی که این پوسترها را پخش میکند قاعدتا میخواهد پیامی برساند و مثلا بگوید من به تفکر رئیسمجلس نزدیکترم و یا به تفکر رئیسجمهور.