با بررسی تاریخچه بیداری اسلامی از آغاز به این سو به چند نکته کلیدی در ارتباط با هویت و سرشت آن پی‌می‌بریم. ریشه‌های بیداری اسلامی به دوران اشغال مصر توسط فرانسه باز می‌گردد.اگر جهان اسلام تا آن هنگام با برخی از کالاها و مظاهر جهان مدرن آشنا شده بود، درآن زمان با وجه سلطه‌گرانه آن روبه‌رو شد که می‌رفت تا سرتاسر کیان اسلام را درنوردد، کما اینکه تا حدودی هم این مسئله تحقق یافت.با این حال با پیدایی جنبش بیداری اسلامی مقارن آن روزگار و تحول و دگرگونی آن در سیر تاریخی مواجهه جهان اسلام با غرب، مسلمانان همواره جویای پاسخگویی به این پرسش بودند که چگونه می‌توان شکوه و عظمت از دست رفته جهان اسلام را به آن بازگرداند.
گرچه پاسخ‌هایی که از سوی اندیشمندانی که در خط این بیداری ظهور کردند، متفاوت بود اما دلمشغولی همه آنها بازتعریفی نوین از هویت اسلامی در عصر حاضر بود.شکی نمی‌توان داشت که گفتمان بازگشت به خویشتن (اسلامی) پاسخی بود که به این چالش نوپدید می‌داد. اندیشمندان مرتبط با جریان بیداری اسلامی بر این نظر بودند که مسلمانان هویت اسلامی خود را گم کرده‌اند و از دیگرسو، از وحدتی که لازمه هرگونه هویت‌یابی جدید است، گسسته‌اند. این بود که بیداری اسلامی در پس شعارهای خود دو شعار عمده را سر لوحه‌اش قرار داده بود: یکی بازگشت و توجه به هویت اصیل اسلامی و دیگری وحدت جهان اسلام. اما ماجرای دیگری در جهان اسلام این جنبش را تسریع کرد و آن اشغال فلسطین با برنامه‌ای از پیش تعیین شده از سوی غرب بود. این بار غرب با دامن زدن به ایدئولوژی صهیونیسم، بیداری اسلامی را تشدید و از سوی دیگر مسلمانان را در هویت‌یابی خود مشتاق‌تر کرد.
اما همه کشورهای اسلامی برسر مسئله فلسطین به نقطه واحدی نرسیده بودند و بسیاری از آنها از مواجهه با اشغالگران اباداشتند. در این وضعیت حادثه جدیدی در خط سیر بیداری اسلامی رخ نمود و آن وقوع انقلاب اسلامی به رهبری امام خمینی(ره) بود.امام از همان آغاز انقلاب اسلامی و حتی پس از پیروزی آن نهضت اسلامی را با مسئله فلسطین گره زد.امام بر اشغالگری صهیونیست‌ها و بیرون رفتن آنها از فلسطین تأکید داشتند و مسئله فلسطین را مربوط به کل جهان اسلام می‌دانستند .انقلاب اسلامی خود یکی از حلقه‌های مهم بیداری اسلامی بوده است و از این سبب هیچ‌گاه نمی‌توانسته از فلسطین غافل باشد و هر گونه تلاش در جهت حل مسئله فلسطین را در قلمرو خویشتن‌یابی جهان اسلام تلقی کرده است. بر این اساس بود که امام(ره) در همان اوان پیروزی انقلاب اسلامی، با نامیدن روزی به نام روز قدس و لزوم راهپیمایی در آن به مناسبت اشغال فلسطین بر این حرکت آزادی خواهانه در جهان اسلام انگشت تأکید نهادند.
گفتارهایی که از پی‌می‌آید، گفت‌وگو هایی است کوتاه با 6نفر از پژوهشگران و اندیشمندان در تحلیل و بررسی ابعاد تاریخی و فکری این روز (قدس) و ضرورت خیزش مسلمانان برای آزادسازی قدس شریف.
با تأثیرگذاری، جهت منافع را تغییر دهیم
دکتر عماد افروغ، جامعه‌شناس و نماینده سابق مجلس شورای اسلامی: امروزه جامعه بشری دیگر نسبت به تاریخ پیدایش اسرائیل و پیوند و پیوست آن با صهیونیسم تردیدی ندارد. جامعه روشنفکری و متعهد جهانی متوجه نحوه پیدایش و اعمال و جنایت‌های این غده سرطانی شده‌اند. شاهد مثال این ادعا هم واکنش‌های مردمی در پی جنگ‌های 33روزه و همچنین حملات اسرائیل به غزه است؛ بازتاب و برخوردهایی که مربوط و محدود به جوامع اسلامی و چهره‌های اسلامی نبود بلکه همه ملیت‌ها، مجامع و محافل بین‌المللی وابسته به نهادهای مدنی و تا حدودی آکادمیک نسبت به این ددمنشی‌ها واکنش نشان دادند. نسبت صهیونیسم و اشغال سرزمین فلسطین توسط صهیونیست‌هایی که به نام سرزمین آباءو‌اجدادی و با پوشش قرار دادن آیین یهود دست به جنایاتی غیرانسانی می‌زنند بر همگان واضح و روشن است. بارها گفته‌ام هیچ نسبتی بین صهیونیست و آیین یهود وجود ندارد همانطور که هیچ ارتباطی بین طالبان و اسلام و نیز سیاست‌های جنگ‌طلبانه بوش و مسیحیت وجود ندارد. ما نه تنها با آیین یهود مشکلی نداریم، بلکه معتقدیم در دنیای کنونی وجود یک وحدت نرم‌افزاری با پیروان یهود و مسیح امری ضروری است. جامعه بشری می‌داند که کشوری به بهانه واقعه هولوکاست که در جای دیگر رخ داده، مورد اشغال قرار گرفته است. صهیونیسم، غده‌ای سرطانی برای کشورهای اسلامی و کل بشریت است که باید از کره خاکی ریشه‌کن شود. اینکه یک رژیم سیاسی با عنوان صهیونیسم در جهان ( در فلسطین اشغالی، اروپا، آمریکا، اقیانوسیه و...) وجود داشته باشد، توجیهی ندارد. دیگر وقت آن رسیده که این غده سرطانی به فرمایش حضرت امام(ره) از صحنه روزگار محو شود.
مسئله موضع‌گیری امام(ره) نسبت به فلسطین اشغالی، یکی از بنیادی‌ترین و اساسی‌ترین موضع‌گیری‌های بین‌المللی ایشان محسوب می‌شود. این را هم باید گفت که امام خمینی(ره) قبل از اینکه مؤسس جمهوری اسلامی شوند، در همان سال‌هایی که به روشنگری مشغول بودند مسئله فلسطین را دنبال می‌کردند و از اینکه یک رژیم صهیونیستی بخشی از سرزمین اسلامی را اشغال کرده است به شدت ابراز تأسف می‌کردند. برای امام(ره) این موضوع قابل تحمل نبود که قبله‌گاه اول مسلمین توسط کسانی که بهره‌ای از انسانیت نبرده‌اند با پشتیبانی استکبار جهانی و با توجیهات ناموجه و غیرقابل قبول به اشغال درآید. امام راحل(ره) از همان زمانی که به‌طور صریح و مستقیم وارد مبارزات سیاسی شدند مسئله مبارزه با آمریکا و اسرائیل را در رأس برنامه‌های خود قرار دادند و فرمودند اگر هر مسلمانی یک سطل آب روی اسرائیل بریزد، اسرائیل را آب می‌برد. ایشان روز قدس را روز مصاف حق و باطل می‌دانستند که در پهنه گیتی صورت می‌گیرد و فقط در محدوده کشورهای اسلامی نیست. همه کسانی که مخالف اسرائیل هستند در صف حق و افرادی که طرفدار اسرائیل هستند در صف باطل قرار دارند. نگاه امام(ره) به این موضوع کاملا جهانی و بشری و از طرفی هم اسلامی بود چراکه یکی از قسمت‌های جهان اسلام به اشغال درآمده است.
انقلاب ایران یک انقلاب جهانی و اسلامی است که اهداف و شعارهایی در جهت استکبارستیزی و صهیونیسم‌ستیزی داشته و دارد. نکته دیگری هم که باید مورد توجه قرار گیرد بحث مسائل ملی ماست. نظام ما رسالت جهانی، اسلامی و ملی دارد. عده‌ای می‌گویند رسالت ملی مان اقتضا می‌کند که دور کشور را سیم خاردار بکشیم و اینگونه از مرزهای ملی حراست کنیم. این تفکر، برداشتی اشتباه از امنیت ملی است؛ چراکه این نگاه صرفا سخت‌افزارانه است. آمریکا در امور کشورها به نام دفاع از منافع و مصالح ملی خود دخالت می‌کند. در اصل تیرک و ستون نظامی می‌زند چرا ما نباید تیرک و ستون ایدئولوژیک بزنیم؟ به هر حال حتی اگر بخواهیم از منافع و مصالح ملی کشورمان هم حمایت کنیم باید بدانیم که وجود اسرائیل در منطقه تهدید محسوب می‌شود اما راه مقابله با آن این نیست که سیم خاردار دور کشور بکشیم. با این وجود ما هر جایی که مظلومی اسیر ظالم شده باشد تا جایی که بتوانیم در صحنه حضور پیدا کرده و از منافع آنها حمایت می‌کنیم. با توجه به تعهدات جهانی، اسلامی و دغدغه‌های ملی‌مان موظفیم نسبت به مسئله اسرائیل همانند موضع آمریکا حساس باشیم.
منتهی حساسیت ما نسبت به آمریکا با اسرائیل متفاوت است. نظام جمهوری اسلامی ایران نسبت به آمریکا حساسیت استکبارستیزی صرف دارد چراکه آمریکا یک رژیم مشروع و دارای قوانین است اما در مقابل اسرائیل که مشروعیت ندارد واکنشی مضاعف نشان می‌دهد. باید نسبت به اعمال و جنایت‌های مسلمانان بی‌دفاع فلسطین ندای وا اسفای انسانی سر دهیم و نیز فریاد دادخواهی اسلامی‌مان نسبت به این رژیم جعلی بلند شود. باید بکوشیم صلح مبتنی بر عدالت را در سراسر جهان برقرار کنیم. به‌عنوان یک مصاف نرم‌افزارانه وظیفه داریم ذهن نخبگان، روشنفکران و فعالان سیاسی عالم را نسبت به این غده سرطانی که باید ریشه‌کن شود، تحریک کنیم. یکی از راهکارهای تحریک اذهان فعالان سیاسی در جهان برقراری یک رفراندوم است؛ همان راه حلی که رهبر معظم انقلاب پیشنهاد کردند که نه تنها نظامی نبود، بلکه راه حلی دمکراتیک بود. ایشان فرمودند تمام کسانی که رانده شده‌اند برگردند، آنهایی که به زور آمده‌اند بروند تا یک رفراندوم برگزار شود و هر رژیمی را که مردم انتخاب کردند بر سر کار آید. اما آنها زیر بار این فرایند دمکراتیک نمی‌روند چراکه می‌دانند مردم هر انتخابی داشته باشند نامی از اسرائیلی نخواهند برد و این می‌تواند ترجمانی از ریشه‌کن شدن این غده سرطانی از روی کره خاکی باشد.
در این میان باید به نکته‌ای توجه داشت. برخی موضع‌گیری‌های نامستند، شتابان و غیرتاریخی می‌تواند به مظلوم نمایی اسرائیلی‌ها کمک کند. لازم است ما در این حوزه آگاهانه، حکیمانه و دقیق‌تر وارد شویم و همواره مردم را نسبت به مسئله فلسطین حساس کنیم و بیدار نگه داریم. باید جهان را نسبت به پیشنهاد رهبری هوشیار کنیم تا یک رفراندوم برگزار شود و در کنار آن چانه‌زنی‌های بین‌المللی خود را نیز داشته باشیم و بتوانیم دیپلماسی عمومی را علیه اسرائیل تهییج کنیم. کاری کنیم که روز به روز مردم جهان بیش از گذشته علیه نابودی اسرائیل بسیج شوند. زمانی قطعنامه‌های تأثیرگذاری علیه اسرائیل صادر می‌شد اما برخی موضع‌گیری‌های ناسنجیده موجب شد تا روند ماجرا معکوس و به نفع اسرائیل تمام شود. درست است آنهایی که قطعنامه صادر می‌کنند به‌دنبال حفظ منافع خود هستند اما ما هم می‌توانیم با تأثیرگذاری، جهت منافع را تغییر دهیم.
نماد زنده بودن اسلام
جواد آرین‌منش ، نایب‌رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی: آزادسازی قدس شریف و فلسطین اشغالی یکی از دغدغه‌های مهم و اساسی مسلمانان جهان است. بیش از نیم قرن است که اشغال قبله اول مسلمین جهان و ظلم به مردم بی‌دفاع فلسطین به‌عنوان لکه لنگی بر تارک کشورهای منطقه خودنمایی می‌کند؛ توطئه‌ای که از سوی استکبار جهانی و استعمار پیر انگلیس صورت گرفت تا وحدت مسلمانان و انسجام اسلامی در میان کشورها را دچار مخاطره کند. مسئله فلسطین تنها بحث یک قطعه سرزمین و خاک نیست بلکه حیثیت جهان اسلام است و روز قدس، روز حمایت از مظلومان و مستضعفانی است که مورد تجاوز و تعدی یک رژیم وحشی قرار گرفته‌اند. روز قدس، روز ثابت‌کردن مسلمانی است؛ همانطور که پیامبر اکرم(ص) فرمودند کسی که شب را صبح کند و به فکر مسلمانان و مشکلات و گرفتاری‌های آنها نباشد، مسلمان نیست. آزادسازی قدس شریف به‌عنوان بخشی از پیکره دنیای اسلام تنها مربوط به مردم آن سرزمین نیست بلکه مربوط به جهان اسلام و نقطه‌ای مشترک بین ملت‌های اسلامی است. تقدیر فلسطین با سرنوشت همه ملت‌ها و کشورها گره خورده است. پیروزی در جنگ 33روزه و موفقیت‌هایی که در سال‌های اخیر از سوی حزب‌الله لبنان به دست آمده، در اصل پیروزی همه ملت‌های مسلمان است. مقاومت، ایستادگی و پایمردی مردمی که در برابر ظلم و ستم و اشغالگری آمریکا و صهیونیسم همچون کوه ایستاده‌اند، نماد زنده‌بودن اسلام است.
معمار انقلاب اسلامی حضرت امام‌خمینی(ره) آزادی قدس شریف را عامل وحدت‌بخش جهان اسلام می‌دانستند. ایشان در ابتکاری هوشمندانه مسئله‌ای که مورد توجه همه آزادیخواهان و مسلمانان منطقه بود را هدف قرار دادند و برای زنده‌نگه‌داشتن فلسطین و حمایت از مردم مسلمان این سرزمین و همچنین جلوگیری از سیاست‌های توسعه‌طلبانه رژیم صهیونیستی در مردادماه سال1358 روزی را به نام روز قدس نامیدند و برای اینکه این روز، عامل وحدت بین مسلمانان شود و این روز میان همه مسلمانان مشترک باشد با درایتی کم‌نظیر، جمعه آخر ماه مبارک رمضان را برای اعتراض و اعلام انزجار عمومی نسبت به اشغالگران انتخاب کردند. امام(ره) با اعلام این نامگذاری فقط مسئله قدس و فلسطین را مد نظر نداشتند بلکه معنایی فراتر از آن را دنبال می‌کردند. زمانی که بنیانگذار کبیر انقلاب در مورد روز قدس صحبت می‌کردند، سخنانشان تنها با مردم فلسطین نبود بلکه می‌خواستند تمام نیروها و توانایی‌های بالقوه جهان اسلام را جمع کنند و در برابر جبهه واحد دشمن صهیونیستی و استکبار غربی هم‌پیمان با آن قرار دهند. ایشان بی‌تفاوتی مسلمانان را نسبت به مسئله قدس جایز نمی‌دانستند و پرداختن به آن را در سطحی فراتر از یک ملت یا حکومت تبیین می‌کردند چراکه معتقد بودند مسئله قدس شخصی نبوده و مخصوص یک کشور یا مسلمانان جهان در عصر حاضر نیست بلکه حادثه‌ای است برای موحدین جهان و مؤمنان اعصار گذشته، حال و آینده.
امروز با گذشت 32سال از انقلاب اسلامی با راه‌اندازی جریانی فرهنگی و اسلامی که از سوی امام راحل(ره) پایه‌گذاری شد، شاهد آن هستیم که قدس نماد وحدت، بیداری و هوشیاری بین مسلمانان جهان شده و موج بیداری اسلامی از ایران اسلامی به همه کشورهای منطقه حتی کشورهای غیراسلامی نیز سرایت کرده است. امروزه موج استکبارستیزی و مقابله با اشغالگری‌های رژیم صهیونیستی همه منطقه را فرا گرفته و موجب سقوط دولت‌های وابسته شده است. کشور مصر، سرزمینی که روزی در انعقاد قرارداد ننگین کمپ دیوید از جرگه حامیان مردم فلسطین جدا شده بود، امروز کانون بیداری اسلامی و موجب وحشت رژیم اشغالگر قدس شریف شده است. آزادی فلسطین به‌عنوان مطالبه جمعی در میان همه ملل مسلمان مطرح است و کشور جعلی که یک روز شعار از نیل تا فرات را مطرح می‌کرد و به‌دنبال گستره جغرافیایی و نفوذ در منطقه بود، امروز حتی از حراست مرزهای کشورش ناتوان است و به‌شدت از بیداری اسلامی دچار هراس و سردرگمی شده است. باید گفت همه این جریان‌ها حاصل حرکت و خروش مردم مسلمان و انقلابی ایران زیر سایه رهبری‌های دوراندیشانه و خردمندانه امام‌راحل(ره) و در عصر حاضر رهبر معظم انقلاب است. به امید روزی که اسرائیل از صفحه روزگار محو شود و مردم بی‌دفاع فلسطین و بیت‌المقدس از چنگال این رژیم سفاک رهایی یابند.
آزادی قدس؛ آرزوی مشترک کشورهای اسلامی
موسی حقانی، مدیر پژوهش مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران: از دیرباز انگلیس استعمارگر و قدرت‌های استکباری در منطقه خاورمیانه منافع نامشروعی را دنبال می‌کردند و مصمم بودند تا در این منطقه جای پایی پیدا کنند و با وجود اینکه عشق به بیت‌المقدس علاقه‌ای مشترک بین مسلمانان، مسیحیان و یهودیان بود، آن را دستاویز حرکتی فرقه‌ای درون آیین یهود به نام صهیونیسم کردند. در دوره معاصر هم بعد از جنگ جهانی اول که بحث خاورمیانه جدید مطرح شد، انگلیسی‌ها با همکاری پنهان و پشت پرده‌ای که با صهیونیست‌ها داشتند زمینه غلبه این تفکر فرقه‌ای و ضد‌انسانی را در فلسطین فراهم کردند که نهایتا منجر به تأسیس رژیم نامشروع و منحرف سیاسی اسرائیل شد. در قاموس انقلاب اسلامی و نهضت بنیانگذار امام‌خمینی(ره) مسئله فلسطین و مقابله با تحرکات رژیم صهیونیستی یک اصل بود؛ یعنی با توجه به آموزه‌های دینی دفاع از مسلمانان و سرزمین‌های اسلامی برای همه مسلمانان فرض و واجب است که شیعه و سنی هم نمی‌شناسد. روحانیت و مرجع شیعه در طول تاریخ به‌درستی به این وظیفه عمل کرده‌اند. در مقاطع مختلف تاریخی، وقتی سرزمین‌های اسلامی مورد تهاجم بیگانگان و استعمارگران قرار می‌گرفت، مراجع و روحانیت شیعه در صف اول مبارزه با متجاوزان قرار می‌گرفتند و با صدور فتوا و در مواقعی با حضور در جبهه‌های جنگ سعی می‌کردند از کیان کشورهای اسلامی دفاع کنند. انقلاب 1920عراق، شاهد خوبی برای این ادعاست؛ انقلابی که در آن تعداد زیادی از مراجع و مجتهدان شیعی یا خود و یا فرزندانشان در صفوف مقدم جبهه‌های جنگ علیه استعمار انگلستان حضور داشتند.
زمانی که مسئله فلسطین در ایران مطرح شد شاهد بازتاب و بازخورد گسترده علیه تحرکات صهیونیست بودیم. تقریبا بعد از جنگ جهانی اول با وجود اینکه کشورمان درگیر کودتای انگلیسی که منجر به روی‌کارآمدن رضاخان شد، بود، روحانیت و مردم نسبت به مسئله فلسطین تعصب و حساسیت ویژه‌ای داشتند. در سال1327 دولت جعلی اسرائیل اعلام موجودیت کرد و 2سال بعد از آن، کشورمان شاهد آغاز نهضت ملی شدن صنعت نفت بود. در آن دوران هم با وجود درگیری در نهضت ضد‌استعماری، یکی از مقوله‌های مطرح در جامعه ایرانی بحث فلسطین و دفاع از آن بود. با مروری بر مطبوعات ایران از سال1300 به بعد که اوج تحرکات برای مهاجرت یهودیان به فلسطین بود، مشاهده می‌کنیم که اعتراضات گسترده‌ای در ایران علیه رژیم منحوس پهلوی که در هموار کردن مهاجرت یهودیان به فلسطین، نقش بارزی ایفا می‌کرد، صورت گرفته بود. از همان ابتدای دهه40 در نهضت انقلابی و اسلامی امام‌خمینی(ره) وجود و نفوذ نامشروع رژیم صهیونیستی در منطقه و در ایران مورد توجه قرار داشت.
با پیروزی انقلاب اسلامی فرصت خوبی برای مقابله با این رژیم و برچیده شدن نقشه کهنه استعمار در منطقه فراهم شد و امام‌راحل(ره) با تعیین روز قدس به‌عنوان روز مخالفت همه مردم مسلمان با این پدیده نامشروع، مبنای دور جدیدی از مبارزات مردمی را علیه صهیونیسم بین‌الملل پایه‌گذاری کردند. مبارزه با صهیونیسم به‌ویژه اسرائیل غاصب از پایه‌ها و اساس اندیشه‌های حضرت امام(ره) بود. فراموش نکنیم که بنیانگذار انقلاب، روز قدس را به‌عنوان روز دفاع از فلسطین و مردم در شرایطی اعلام کردند که منطقه، پیمان کمپ دیوید را پشت سر گذاشته بود؛ پیمانی که مصر را به‌عنوان خط مقدم جبهه پایداری علیه صهیونیسم به پای میز مذاکره و قبول ذلت کشانده بودند و در آستانه انقلاب اسلامی و بعد از انقلاب هم طرح‌های مختلفی از سوی حکام سازشکار منطقه مطرح می‌شد تا روند کمپ دیوید گسترش پیدا کند و بقیه کشورهای عربی منطقه هم به این پیمان بپیوندند. در چنین شرایطی با توجه به اینکه نظام جمهوری اسلامی خود درگیر توطئه‌های متعدد بیگانگان از‌قبیل فتنه گروهک‌ها و جنگ تحمیلی بود، امام‌راحل(ره) تمرکزشان را از مسئله قدس و فلسطین برنداشتند.قدس شریف جایگاه ویژه‌ای در تفکر و آموزه‌های دینی ما به‌ویژه در تفکر مهدوی دارد. یکی از نقاط کانونی در آخر زمان و ظهور منجی که توجه همگان را به‌خود جلب می‌کند، قدس و آزادی آن است. امروزه سرزمین فلسطین به نماد گسترش عدالتخواهی مهدوی در جهان و به عبارتی ظهور موعودی که همه ادیان منتظر آن هستند، تبدیل شده است. شیعه با توجه به رویکردی که دارد معتقد است که آزادی قدس می‌تواند مقدمه غلبه عدالت و تفکر اصیل دینی بر استکبار جهانی و تفکرات غیردینی باشد. به بیان دیگر آزادسازی فلسطین مسئله‌ای کلیدی در اندیشه دینی و در تاریخ تحولات جهانی است.
قلب استراتژیک جهان اسلام
دکتر علیرضا صدرا ، عضو گروه علوم سیاسی دانشگاه تهران: امروز با بزرگداشت روز جهانی قدس در شرایط بیداری اسلامی در خاورمیانه بزرگ، شاهد نقش فزاینده خیزش‌های بیدارگرایانه و حرکت تاریخی و تاریخ ساز قدس شریف نه تنها به‌عنوان قلب استراتژیک جهان اسلام بلکه تعیین‌کننده بسیاری از مناسبات و معادلات اقتصادی، سیاسی و حتی فرهنگی جهان هستیم که تأثیراتی را به نفع مردم منطقه به‌ویژه مظلومان و به زیان سلطه‌گران و بیگانگان رقم زده است.
قدس نه یک شهر بلکه یک جهانشهر است. سرزمین فلسطین از یک موقعیت ممتاز تاریخی، دینی و فرهنگی برخوردار است. روز قدس یک روز نیست بلکه به مصداق «کل ارض کربلا و کل یوم عاشورا» نماد یک جریان مستمر تاریخی است. برپایی و بزرگداشت روز قدس یک جریان احساسی نیست، یک حرکت تعیین‌کننده و سرنوشت‌ساز است. زمانی قرار بود بیت‌المقدس و مسجد‌الاقصی به‌عنوان پایتخت ادیان سه‌گانه ابراهیمی و توحیدی محل تلاقی ادیان زنده دنیا باشد که به تعامل دینی منجر شود اما به‌دلیل تلقی‌های انحطاطی و انحرافی صهیونیسم جهانی، تعامل ادیان که بنا داشت به توسعه و تثبیت جهان ختم شود متأسفانه به تنازع و تعارض ادیان تبدیل شد. به همین دلیل است که امام خمینی(ره) می‌فرمایند: روز قدس، روزی جهانی است و فقط مختص به قدس نیست. روز مقابله مستضعفان با مستکبران است. روز خروش ملت‌هایی است که زیر فشار ظلم ابرقدرت‌ها، امپریالیسم جهانی و صهیونیست بین‌الملل قرار دارند. بحث یک نقطه، یک شهر و یا یک ملت نیست؛ روزی است که مستضعفان در مقابل مستکبران باید مجهز شوند و دماغ قدرت طلبان را به خاک بمالند.
جریان فلسطین، در حقیقت جریان فراماسونری، صهیونیسم و شیطانی جهانی است که پشت استکبار جهانی پنهان شده است و امروز دست آن از آستین غرب و متأسفانه گاهی‌اوقات پشت پرچم مسیحیت دیده می‌شود. این جریان ریشه‌دار از زمان حضرت موسی کلیم‌الله با ماجرای گوساله سامری مطرح و آغاز شد و بعدها در زمان حضرت عیسی(ع) با 2جریان صدوقی‌ها و فریسی‌ها ادامه پیدا کرد که در نهایت منجر به تشکیل صهیونیسم جهانی شد. می‌توان گفت که عقبه و اتاق فکر همه جریانات سوء دنیا از سوی آن دو فرقه هدایت می‌شوند. منفعت‌طلبی و سلطه‌طلبی اساس این جریان است. در انجیل مسیح آمده است که فریسی‌ها سیاست بازند و به‌دنبال دولت‌ها بوده و صدوقی‌ها دین‌نما و دین باز هستند. حضرت عیسی(ع) خطاب به سران قوم یهود می‌فرمایند: خداوند برکات خود را در اورشلیم از شما می‌گیرد و به ملتی می‌دهد که از خالق یکتا اطاعت می‌کنند.
خداوند در جزء 17 قرآن مجید در سوره اسراء می‌فرمایند که ما به بنی اسرائیل یادآورشدیم که 2بار در زمین فساد خواهید کرد و قطعا به برتری‌جویی بزرگی برخواهید خاست و هنگامی که زمان وعده فرا می‌رسد ما بندگان پیکارجوی را بر شما حاکم می‌کنیم تا شما را سخت درهم کوبند. اما بار دیگر دور هم جمع می‌شوید و با اموال و فرزندانتان یاری می‌شوید و بر تعدادتان افزوده می‌شود و مجددا در جایی مانند اسرائیل مستقر می‌شوید. اگر نیکی کنید به‌خودتان نیکی کرده‌اید و اگر بدی کنید باز به‌خودتان بدی می‌کنید. هنگام وعده دوم فرامی‌رسد و آنچنان دشمن بر شما سخت خواهد گرفت که آثار غم و اندوه درصورت‌هایتان ظاهر می‌شود و... . مصداق عینی آیات قرآن شرایط امروز اسرائیل است. آنها بهشت برینی را با سلب آسایش و امنیت دیگران از جمله مردم مظلوم فلسطین برای قوم خود فراهم کردند اما امروز آن بهشت به جهنمی سوزان تبدیل شده است. اینکه حضرت امام(ره) در سخنانی کوبنده فرمودند اسرائیل باید از صحنه روزگار محو شود، وعده‌ای است که تحقق آن در کلام‌الله‌مجید پیش‌بینی شده است.
در این میان نکته‌ای که باید مورد توجه و تامل قرار گیرد این است که این جریان سوء در منطقه فوق استراتژیک و قلب خاورمیانه، برای خود پایگاهی بنا کرده است. در حقیقت ارتشی است که دولت دارد و رویکرد آن کاملا جنگی و تعارضی است و با حضورش بیش از نیم قرن گذشته جز ایجاد تنش و تشنج در منطقه دستاورد دیگری نداشته است. عبدالرحمن ابن خلدون در سال 800هجری در کتابش چنین می‌نویسد: قوم یهود براساس آمیزه‌های اشتباه سران خود، به خلق و خوی ناپسند دچار شدند. آنها به‌دلیل قدرت‌طلبی، ثروت‌اندوزی و حرص و طمع دنیا، در همه اعصار و در هر سرزمینی که پا بگذارند درگیری، قتل و غارت و خونریزی ایجاد می‌کنند که البته بلافاصله دامن خودشان را می‌گیرد. آنها عامل تفرقه بودند و در منطقه تنش ایجاد می‌کردند اما امروز حضور آنها در منطقه موجب بیداری، خیزش و وحدت بین مسلمانان شده است. برای همین امام راحل(ره) می‌فرمایند که روز قدس، روز اسلام است. مسلمان‌ها باید از خواب غفلت بیدار شوند. جریان قدس آزمونی برای دولت‌هاست که مشخص می‌کند کدام دولت منافق و کدام دولت در خدمت اسلام و مسلمین است؛ در اصل قدس نماد آزادگی، صداقت و حق طلبی است.
رهبر کبیر انقلاب اسلامی روز قدس را روز آزادی همه مستضعفان از چنگال مستکبران می‌دانستند؛ روزی که همه جامعه مسلمین اظهار وجود می‌کنند. صهیونیسم قصد داشت در جهان اسلام تفرقه ایجاد کند اما امروز فتنه‌شان تنش و تشنج را در میان نظام خود به‌وجود آورده است. در چند دهه گذشته دولت‌های وابسته با تمام وجود از رژیم صهیونیستی دفاع می‌کردند اما امروز قدرت‌های دنیا، سازمان‌های بین‌المللی و ابرقدرت‌ها در مقابل اعمال جنایتکارانه رژیم جعلی اسرائیل سکوت کرده‌اند و اگر هم دفاع کنند دیگر آن را اعلام نمی‌کنند. امروز این جریان نه به نفع فلسطین و قدس بلکه به نفع حق، عدالت، مظلومیت و دین اسلام در حال تغییر است. امام راحل(ره) فرمودند: اسرائیل دشمن بشر است و نگفتند تنها دشمن مردم فلسطین است. در اندیشه امام خمینی(ره) روز قدس، روزی است که اسرائیل باید بفهمد که ارباب‌های او دیگر تاثیری در دنیا ندارند و باید انزوا اختیار کنند و دست‌هایشان را از ممالک اسلامی قطع کنند. امام(ره) می‌فرمایند: روز قدس، روزی است که اسلام به میدان می‌آید و قوانین آن در ممالک اسلامی اجرا می‌شود و در آن روز دیگر اسلام به واسطه اعمال خبیث شما تحت سیطره درنخواهد آمد. برای همین است که امام راحل(ره) تصریح می‌کنند که روز قدس، روز احیای اسلام نه تنها در منطقه بلکه در جهان اسلام است.
برای عزت و اقتدار مسلمانان
حجت‌الاسلام علیرضا پیروزمند، عضو هیأت علمی فرهنگستان علوم اسلامی: ابتکار بنیانگذار انقلاب اسلامی در نامگذاری روز قدس، شاخصی مهم و حرکت مستمری را علیه رژیم اشغالگر قدس به همراه داشت که به لطف خداوند برکات آن در طول سالیان گذشته کاملا مشهود بوده است و حتی شعاع جهانی به‌خود گرفته که موجب امیدواری مسلمان‌ها به‌ویژه مالکان اصلی سرزمین غصب‌شده فلسطین شده است. حضرت امام خمینی(ره) روز قدس را روز اسلام و روز رسول‌الله نامیدند.در ابتدای امر ممکن است گمان شود روز قدس مانند دیگر مناسبت‌هاست و نسبت دادن آن به اسلام و رسول خدا کمی غیرمتعارف است و یا چنین تصور شود که اگر قرار است موضوعی منصوب به اسلام شود باید در منابع اسلامی مانند مناسبت‌های خاص به ثبت رسیده باشد و... اما اندیشه امام‌راحل(ره) عمیق‌تر از این برداشت‌های سطحی است. ایشان روز قدس را نماد مقابله با یک جریان انحرافی، ضد‌دینی و ضد‌پیامبر تلقی می‌کنند و مقابله مردم را با این غده سرطانی عاملی برای عزت و اقتدار مسلمان‌ها و مهم‌تر از آن برافراشته شدن پرچم اسلام نه در سطح کشور بلکه در کل دنیا می‌دانند. یکی از مهم‌ترین وجوه اشتراک بین مسلمان‌ها وجود مقدس پیامبر اکرم(ص) و اعتقاد به نبوت ایشان است و طبیعتا اگر دشمنان اسلام ذلیل و نابود شوند ان‌شاءالله پرچم اسلام با نام محمد رسول‌الله به اهتزاز درمی‌آید.
دلیل نگاه ویژه امام راحل(ره) به روز قدس مرتبط با احیای فرهنگ اسلام و دینی است که پیامبر برای آن مبعوث شدند و به‌دنبال این بصیرت و تفکر، مردم ما به این روز اهمیت داده و خواهند داد.فلسطین مهد بعثت انبیاء الهی بوده و پیامبران بنی‌اسرائیل در این سرزمین مبعوث شده‌اند به همین دلیل در طول تاریخ سرزمین مقدسی محسوب شده است. همچنین در 2سال بعثت پیامبر گرامی اسلام قبله اول مسلمان‌ها بوده اما به‌دلیل طعنه‌هایی که یهودیان و دیگران به پیامبر(ص) می‌زدند که چرا شما که دین مجزایی را ادعا می‌کنید، قبله مجزایی ندارید... به فرمان الهی قبله مسلمانان به سمت کعبه تغییر جهت پیدا کرد. با این وجود، این سرزمین همچنان برای مسلمان‌ها دارای احترام و قداست است. یهودیان صهیونیست با توجه به پیشینه تاریخی قوم خود و مبعوث شدن حضرت داوود(ع) در آن سرزمین سعی کردند تا این کشور را به نفع خود مصادره کنند. حضرت داوود(ع) و همه انبیاء الهی دعوت‌کنندگان توحید و مبارزه‌کننده با کفر، شرک و نفاق بودند و این وجه مشترک بعثت انبیاء در طول تاریخ و پیام مشترک ادیان الهی است. طبیعتا هیچ کدام از پیروان ادیان الهی این را نمی‌پذیرند که عده‌ای یهودی و یهودی‌نما به‌عنوان مالکان سرزمینی که پیامبرانشان در آنجا مبعوث شده‌اند، سرزمین اسلامی را به پایگاهی برای توسعه اشغالگری، قتل و غارت، نسل‌کشی و صادر کردن کفر و شرک در گستره دنیا تبدیل کنند.
امروز بر همه واضح است که اسرائیل و صهیونیست به هیچ دین توحیدی اعتقاد ندارند چرا که هیچ حریم و مرز تعریف شده‌ای را جزو منافع خودشان به رسمیت نمی‌شناسند به همین دلیل به راحتی به هر جنایتی دست می‌زنند و آن را توجیه می‌کنند. مسلمان‌ها با هیچ‌یک از ادیان توحیدی ازجمله یهودیت ستیز ندارند چرا که حرکت انبیاء را در طول و استمرار هم می‌دانند. اگر در این میان ایران اسلامی با برخی از کشورها منازعاتی دارد فقط به‌دلیل احیای ارزش‌هایی است که توسط حاکمان و مستبدان در فرهنگ بشریت و انسانیت انسان‌ها از بین برده شده و انسان را به اضمحلال کشیده‌اند. خوشبختانه علاوه بر بیداری مسلمانان و امید به اتحاد آنان در سرنگونی اشغالگران، امروز شاهد اعلام انزجار جامعه یهودیان نیز در فلسطین اشغالی هستیم که امید است این مبارزه با جدیت و حمایت مسلمان‌های جهان بیش از پیش ادامه پیدا کند تا شاهد کنده شدن این غده سرطانی از پیکر اسلام عزیز باشیم.در آخر به اختصار به وظیفه مسلمان در حمایت از فلسطین اشاره می‌کنم. قطع کردن رگ‌های بقاء و حیات جرثومه پلید ازجمله مهم‌ترین اقداماتی است که در قبال این مردم بی‌دفاع و ستمدیده می‌توان انجام داد. اسرائیل برای اینکه بتواند به‌عنوان یک کشور در دنیا خودنمایی کند به مشروعیت بخشی، اقتصادی پویا و فعال و نیز در جهل و نادانی نگه داشتن یهودیان نیاز دارد.
در همه این موارد مردم مسلمان به‌ویژه مردم ایران می‌توانند در ناکامی اسرائیل در رسیدن به اهداف شوم خود تأثیر‌گذار باشند و محدودیت‌هایی را برای این زعیم جعلی ایجاد کنند. در حوزه سیاسی، ایران اسلامی می‌تواند با نامشروع به حساب آوردن و غاصب دانستن اسرائیل همواره نظام استکباری را آزرده کند. امروزه ملت‌های دیگر به تبعیت از ایران اسلامی جرات ابراز مخالفت پیدا کرده‌اند و اگر زمزمه انزجار از اسرائیل در دنیای اسلام با قوت جریان پیداکند، رژیم جعلی صهیونیست دیگر رنگ آرامش را نخواهد دید. مورد قابل توجه دیگر که مشروعیت اسرائیل را زیر سؤال می‌برد، حمله به آمریکاست. همه می‌دانند اسرائیل بدون پشتوانه آمریکا نمی‌تواند ادامه حیات دهد. بنابراین مقابله و استیضاح آمریکا در میان افکار عمومی دنیا عامل مؤثری در تضعیف قدرت اسرائیل است. در عرصه اقتصادی هم، کشورهای اسلامی می‌توانند با تحریم اسرائیل و قطع صادرات و واردات ضربه مهلکی به اقتصاد اسرائیل وارد کنند و علاوه بر آن ایجاد محدودیت در مبادلات اقتصادی با آمریکا هم می‌تواند تأثیر غیرمستقیمی بر سرنوشت اسرائیل بگذارد. مسئله بعدی فرهنگ اطلاع‌رسانی و فرهنگ‌سازی از طریق رسانه‌ها در قبال ماهیت پلید اسرائیل است. در ایران اسلامی به‌دلیل انقلابی‌بودن و بصیرت‌بخشی رهبران، مردم با ماهیت این رژیم کاملا آشنا هستند اما دیگر ملت‌های اسلامی و غیراسلامی هنوز نسبت به ظلم و جنایت آنها کم اطلاع و یا بی‌اطلاع هستند. به هر میزان که قدرت رسانه‌ای ما بتواند در این زمینه شفاف‌سازی کند و بی‌عدالتی جهانی را که به‌منظور حفظ اسرائیل در دنیا صورت می‌گیرد به تصویر بکشد، می‌تواند اهرم فشاری در جهت نابودی اسرائیل باشد که به‌تدریج نفوذ آن را در دنیای اسلام و منطقه از بین می‌برد.
شمارش معکوس نابودی رژیم صهیونیستی
حجت‌الاسلام قاسم روانبخش، عضو هیأت علمی مؤسسه آموزشی پژوهشی امام‌خمینی(ره): سرزمین فلسطین قبل از اینکه به‌دلیل موقعیت سیاسی و جغرافیایی در جهان مطرح شود، برای مسلمانان به لحاظ مسائل دینی و آرمانی دارای اهمیت است.با تشکیل حکومت عثمانی و توسعه آن، فلسطین از تسلط مسیحیان خارج شد و در اختیار مسلمان‌ها قرار گرفت اما بعد از درگیری‌های متفقین و توطئه‌های انگلیس و همکاری برخی از اعراب در قبال گرفتن امتیاز یک کشور مستقل، دولت بزرگ عثمانی شکست خورد و بخشی از این سرزمین به دست انگلیس استعمارگر افتاد که آن را در اختیار یهودیان قرار داد. با توجه به مهیا شدن این شرایط و بر اساس برنامه‌ریزی اشغالگران، یهودیان سراسر دنیا که به صورت پراکنده زندگی می‌کردند به این سرزمین مهاجرت کردند و به‌تدریج با حمایت‌های جهان غرب توانستند بخش‌های دیگر سرزمین فلسطین را اشغال کنند و به مرور زمان یک دولت مستقل یهودی تشکیل دهند.
از تاریخ تشکیل این دولت غاصب، منطقه خاورمیانه و کشورهای اسلامی دچار چالش شدند چراکه حکام وابسته این کشورها همواره به‌عنوان نمایندگان غربی‌ها در منطقه، اهداف پلید آنها را دنبال می‌کردند. در واقع استکبار جهانی با ایجاد این پایگاه، قصد داشت بر کل کشورهای اسلامی از جمله ایران اسلامی غلبه کند و استیلا یابد. آنها نقشه‌های خود را به مانند اژدهایی ترسیم کرده بودند که دم آن در سرزمین فلسطین ثابت می‌ماند و رأس آن حرکت می‌کند و همه منطقه را به اشغال در می‌آورد. به جرات می‌توان گفت اگر انقلاب اسلامی ایران شکل نگرفته بود، استکبار جهانی و صهیونیست‌ها به اهداف شوم خود رسیده بودند زیرا کسی در منطقه نبود که در مقابل توسعه‌طلبی‌ها و زیاده‌خواهی‌های این رژیم سفاک ایستادگی کند. اگرچه چند صباحی سران عرب از جمله ناسیونالیسم عربی جمال‌عبدالناصر و دیگر رهبران عرب دست به دست هم دادند و به مبارزه و مقابله با رژیم اشغالگر برخاستند اما چندان نتیجه‌بخش نبود. فلسطین سرزمین اسلامی است که مورد تعرض قرار گرفته است و ما با توجه به قانون و آموزه‌های دینی و سنت نبی‌اکرم(ص) و نیز روایات نقل شده از ائمه‌معصومین(ع) موظفیم که از فلسطین و مردم آن سرزمین دفاع کنیم. دفع شر کسانی که قصد تصاحب و اشغال این سرزمین را دارند تنها بر عهده فلسطینیان نیست بلکه مربوط به همه جهان اسلام است؛ در واقع همه مسلمان‌ها مورد تهدیدند.
امام خمینی(ره) در روزهای اول شکل‌گیری انقلاب اسلامی موضوع دفاع از قدس را اعلام و افکار مردم را به آن سمت هدایت کردند. ایشان می‌دانستند اگر بحث اسرائیل در منطقه تضعیف و ریشه‌کن نشود در آینده کشورمان با مشکلاتی مواجه می‌شود. هدف امام راحل(ره) به‌عنوان جانشین امام زمان(عج) هدایت همه انسان‌ها بود. نامگذاری آخرین جمعه ماه مبارک رمضان به‌عنوان روز قدس و روز فلسطین از جانب ایشان می‌تواند محور خوبی برای بیداری و اجتماع همه مسلمانان پراکنده در منطقه که هویت اسلامی خود را فراموش کرده‌اند، باشد. بنیانگذار انقلاب یک موضوع اسلامی و دینی را محور حرکت قرار دادند تا همه کشورها با ملیت‌ها و گرایش‌های مختلف گرد آن جمع شوند.امروز با گذشت 3دهه از انقلاب شاهد آن هستیم که اهداف امام راحل(ره) یکی پس از دیگری در حال عملیاتی‌شدن است. اسرائیلی که در آرزوی نیل تا فرات بود در داخل مرزهای فلسطین بایکوت شده است و علاوه بر آن کشورهایی که قرارداد پیمان کمپ‌دیوید را امضا کرده بودند و برای به رسمیت شناختن اسرائیل تلاش می‌کردند، در حال فروپاشی هستند. موج بیداری اسلامی، منطقه را فرا گرفته است. چه بسا به فرموده رهبر معظم انقلاب این بیداری اسلامی محدود به منطقه خاورمیانه نخواهد بود و تا قلب اروپا پیش خواهد رفت.
این همان نیت و جریانی بود که حضرت امام(ره) آن را در سال58 پایه‌گذاری کردند؛ نامگذاری خردمندانه‌ای که نام و یاد فلسطین و دفاع از این ملت مظلوم را زنده کرد و حقانیت ملت فلسطین را به اثبات رساند. بدون شک معمار بزرگ انقلاب اسلامی، شرایط امروز جهان را می‌دیدند. اعتراضات و درگیری‌های گسترده‌ای که در کشورهای انگلیس، یونان، آلمان و... در حال اتفاق است، پرتویی از حرکتی است که امام‌خمینی(ره) فرمودند روز قدس، روز مقابله مستضعفان با مستکبران است. روزی است که مستکبران متوجه قدرت مسلمان‌ها که پشتوانه خدایی دارد، می‌شوند. تلاش‌های جهان غرب برای مقابله با این پدیده بزرگ هم، تنها آب در هاون کوبیدن است. شمارش معکوس نابودی رژیم جعلی اسرائیل شروع شده است. آزادی فلسطین و سرنگونی و فروپاشی استکبار جهانی تقدیر الهی است که به زودی شاهد رقم خوردن آن خواهیم بود. ان‌شاءالله...
