این محصول یکی از کالاهای صادراتی کشور بوده که با کمترین هزینه، بالاترین ارزش افزوده را ایجاد میکند و باید در سیاستگذاری، برنامهریزی اصولی در ارائه راهکارهای علمی و عملی پیرامون موارد مرتبط با فرش به عمل آید و با بهرهگیری مؤثر از امکانات مالی و نیروی انسانی حداکثر بازدهی را رقم زد. طبق گفته دستاندرکاران فرش این منطقه، توان صادرات فرش این استان بالاتر از آمار ثبت شده است که درصورت تجمیع صادرات فرش استان، ارزش صادرات آن روند افزایشی را نشان خواهد داد.
نمایشگاهی که راهاندازی نشد
وجود نمایشگاه دائمی و اختصاصی برای فرش دستباف درصورتی که بتواند ارتباط مؤثری را با واردکنندگان فرش داشته باشد، میتواند در معرفی فرش منطقه تاثیرگذار باشد. این نمایشگاه قرار بود چند سال قبل راهاندازی شود ولی تاکنون از این نمایشگاه خبری نیست.
محسن جعفری مسئول اداره فرش سازمان بازرگانی استان با بیان اینکه دولت به تنهایی نمیتواند در انجام امور تصدیگری دخالت کند، درخصوص راهاندازی نشدن نمایشگاه دائمی فرش میگوید: ایجاد چنین نمایشگاهی باید از طریق بخش خصوصی انجام گیرد و دولت نقش حمایتی و هدایتی را خواهد داشت. وی با اعلام اینکه ایجاد نمایشگاه مختص فرش جزو مصوبات دور دوم سفر هیأت دولت به استان بوده، میافزاید: قرار بود، راهاندازی نمایشگاه دائمی فرش در اختیار تشکلهای فرش قرار گیرد که تاکنون این امر محقق نشده است.
به نام و کام دیگران!
فرش زنجان در 2نوع ابریشمی و پشمی تولید میشود که فرش ابریشمی به نام قم و فرش پشمی که در طرحهای ماهی و لچک ترنج بافته میشود، به نام بیجار عرضه میشود. در سالهای اخیر مدیریت سنتی و نبود متولی قوی موجب کمرنگشدن حضور این محصول در بازارهای جهانی شده است. پیمان بهرامی از فعالان فرش زنجان معتقد است: اگر بخواهیم یک تکنولوژی را از خارج وارد کنیم، در آخر تحت لیسانس همان کشور میشود، درحالیکه فرش زنجان بهعنوان یک هنر بومی با سابقه درخشان به لحاظ نیاز به حداقل سرمایهگذاری، زودبازده بوده و درآمد مناسب را در پی خواهد داشت. وی پیشنهاد میکند: با مدیریت صحیح میتوان اقشار مختلف جامعه بهخصوص خانوادههای تحت پوشش بهزیستی و کمیته امداد امام(ره) را در قالب بستههای حمایتی با ایجاد کارگاههای کوچک و زودبازده حمایت و به درآمدزایی و سودآوری سوق داد. بهرامی پایینبودن دستمزد بافندگان و تولیدکنندگان را باعث رویگرداندن و نداشتن رغبت بافندگان میداند و بر این باور است که با توجه به پتانسیل موجود، درصورت حمایت و ارائه راهکار قوی دستاندرکاران و مسئولان امر میتوان اشتغالزایی مطلوبی فراهم کرد. بهرامی در ادامه از محو شدن نزدیک به 1000 نوع طرح فرش سخن میگوید و ابراز میدارد: به مرور زمان تنها طرح لچک ترنج حفظ شده و جمعآوری طرحها و اصلاح نقشها برای استقبال بیشتر جهت ارائه در بازارهای داخلی و خارجی نیازمند برنامهریزی و توجه است.
هووی خارجی
چینیها پس از اینکه با عرضه چاقوی نامرغوب در بازار، چاقوی نامآشنای این دیار را کند کردند، حالا توانستهاند در رکود بازار فرش این دیار نیز سهیم باشند! هنری که ماحصل عشق و هنر استادکارانش را به تصویر کشیده است، اگر برنامه درازمدت برای رقابت در بازار جهانی نداشته باشد، راه افول را همچون گذشته طی خواهد کرد. در گذشته دور هر کدام از روستاهای سطح این استان برای خود طرح و نقش و نگار خاصی در بافندگی داشت که به نوعی فرهنگ و سمبل آن منطقه بود اما این طرحها به مرور زمان به ورطه فراموشی سپرده شده است. یادمان نرود، فرش زنجان میراث گذشتگان ماست و از آنها به ما رسیده و باید میراث دار این هنر اصیل برای نسلهای آینده باشیم. باید این فرهنگ را بین مردم نهادینه کنیم، که فرش تنها یک زیرانداز نبوده بلکه برگی از فرهنگ منطقه را در خود نهفته دارد. فرش زنجان بهدلیل تنوع در نقشه و رنگ، دوام و استحکام و نقوش اصیل و بومی علاقهمندان زیادی در دنیا دارد چون زاییده ذهن سرشار از ذوق و عشق مردمانی است که حاضرند دستهایشان پینه بزند و چشمهایشان کمسو شود، زیرا عاشق هنرند و بس!