آمارها در این رابطه بسیار نگرانکننده است، بهطوریکه کارشناسان پزشکی اعلام کردهاند میلیونها نفر از افراد در سراسر دنیا به این بیماریها مبتلا میشوند و 30درصد از مرگ و میرها در جهان ناشی از بیماریهای قلبی و عروقی است و سالانه نزدیک به 17میلیون نفر در جهان به این علت جان خود را از دست میدهند. این آمار اما در ارتباط با کشورمان بسیار نگران کنندهتر است تا جایی که مقامات مسئول اعلام کردهاند حملههای قلبی عامل اول فوت افراد در ایران است. طبق آمارهای به دستآمده، از هر هزار مورد بیماری قلبی گزارش شده در ایران، حدود 167مورد منجر به مرگ میشود.بنابر اظهارات سرپرست کمیته پژوهشی قلب ایران، سن ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی در ایران 7 تا 10سال کمتر از کشورهای دیگر دنیاست. به گفته محراب مرزبان، در کشورهای پیشرفته، افراد در دهه ششم زندگی با بیماریهای قلبی و عروقی درگیر میشوند، ولی این موضوع در ایران، در دهه پنجم زندگی افراد رخ میدهد.با این حال نباید از یاد برد که عوارض و بیماریهای قلبی با انتخاب یک سبک زندگی سالم میتواند قابل پیشگیری باشد.
عوامل خطرزا برای بیماریهای قلبی
برای فهمیدن میزان خطری که شما را تهدید میکند از دکترتان بخواهید:
- فشار خونتان را اندازهگیری کند.
- میزان کلسترول خونتان را اندازهگیری کند.
- بیامآی(حجم کلی بدن) شما را با اندازهگیری وزن و قدتان به دست آورد.
چگونه خطر ابتلا به عوارض قلبی را کاهش دهیم:
- سیگار کشیدن را ترک کنید.
- ورزش کنید.
- میوه و سبزیجات مصرف کنید.
- بهطور منظم و در زمانهای تعیین شده جهت تست و آزمایش مراجعه کنید.
- اگر برایتان مقدور است فشار خونتان را بگیرید.
- قند خون خود را با دستگاههای اندازهگیری قند خون تحت کنترل داشته باشید.
نارساییهای قلبی را بهتر بشناسید
بیماری قلبی کرونر
در این بیماری بهدلیل بستهشدن عروق یا لختهشدن خون، رگها مسدود و جریان اکسیژن خون به قلب مختل میشود. در بیماران مبتلا به عارضه کرونرقلبی، سرخرگهای کرونری تنگ و باریک (استنوسیس) شده و عضلات قلب از رسیدن خون و اکسیژن کافی محروم میشوند؛ مانند هنگامی که یک لوله آب به دلایل مختلفی تنگ شود و نتواند به خوبی آبرسانی کند.
آریتمی
مشخصه بارز این بیماری قلبی ضربان نامنظم قلب است که در اصطلاح پزشکی به آن غیرطبیعی بودن ریتم قلب نیز میگویند. ریتم طبیعی قلب از گره سینوسی آغاز شده و پس از انتقال به گره دهلیزی- بطنی در بطنها منتشر میشود. در نتیجه ابتدا دهلیز و با فاصله کمی بطنها منقبض میشوند. ریتم طبیعی قلب بین 60 تا 100ضربان در دقیقه است.
نارسایی قلبی
ویژگی اصلی این بیماری قلبی، کاهش قدرت پمپاژ قلب و در نتیجه نرسیدن اکسیژن و مواد غذایی مورد نیاز برای قلب است که در نهایت قلب را با نارسایی مواجه میکند.شایعترین علت نارسایی قلبی ایسکمیک است؛ یعنی بر اثر آترواسکلروز شریانهای کرونری، یا بهدلیل سکته قلبی برخی از سلولهای عضله قلبی میمیرند یا آتروفی میشوند.
بیماری دریچه قلب
در این عارضه یکی از دریچههای قلب که جریان خون به قلب را کنترل میکند از کار میافتد. 2نوع نارسایی دریچه قلب وجود دارد؛ نارسایی دریچه میترال و نارسایی دریچه سهلتی. البته ممکن است در بیماریهایی مانند تبرماتیسمی نارسایی هر دو دریچه همزمان وجود داشته باشد.
کاردیومیوپاتی
کاردیومیوپاتی به گروهی از بیماریهای عضله قلب گفته میشود که در اثر آنها، قلب نمیتواند جریان خون کافی را برای اعضای بدن فراهم سازد و فرد دچار نارسایی قلبی میشود. نام آن از کاردیو به معنی قلب، میو به معنی ماهیچه و پاتی به معنی بیماری گرفته شده است.
پریکاردیت
یک تورم در یک یا لایههایی بیشتر از پریکاردیوم. پریکاردیت یک غشا از جنس بافت همبند است که به واسطه مایعی با قلب فاصله دارد. این پرده در شرایط طبیعی از اتساع ناگهانی حفرات قلبی در جریان ورزش یا در اثر افزایش مایعات بدن پیشگیری میکند.پریکاردیت حاد، شایعترین فرایند آسیب شناختی است که پریکارد را درگیر میکند.
بیماری آئورت
در این بیماری یک بخش از دیواره آئورت ضعیف میشود، تورم پیدا میکند و به بیرون میزند. به این عارضه در اصطلاح علمی آنوریسم میگویند. آنوریسم معمولا در آئورت یا سرخرگهایی که مغز، پاها یا دیواره قلب را تغذیه میکنند، ایجاد میشود. آنوریسم در قفسه سینه باعث درد قفسه سینه، گردن، کمر و شکم میشود؛ درد ممکن است ناگهانی و تیز باشد.
بیماری واسکولار
این بیماری قلبی با بیماریهای دستگاه گردش خون مرتبط است. دستگاه گردش خون نیز سرخرگها، سیاهرگها و سایر عروق را دربرمیگیرد و هر گونه عارضه در اجزای دستگاه گردش خون را میتوان بهطور کلی و عمومی عارضه واسکولار قلبی نامید. عوارض واسکولار قلبی باعث نامنظمی جریان خون در بدن و پمپاژ نامنظم قلب میشود.