وی در سالهای اخیر با سفرهای مکرر به کشور تاجیکستان تلاش کرده تا در مرکز طبی دانشگاهی شهر دوشنبه، جراحی کرونر در حال تپش را به طور خیرخواهانه و با هزینه شخصی به جراحان تاجیک آموزش دهد.
در آذرماه سال گذشته دکتر بلوریان اقدام به جراحی قلب استادش، پروفسور حسین صادقی کرد. پروفسور صادقی که از نامدارترین جراحان قلب ایرانی مقیم اروپاست و حدود 30سال رئیس بخش جراحی قلب دانشگاه لوزان سوئیس بوده، برای مداوای بیماری قلب خود از اروپا به ایران آمد تا دکتر بلوریان وی را جراحی کند. این استاد 81ساله که امکانات بسیاری در اروپا و آمریکا دارد روز پنجم بعد از عمل با حال عمومی کاملا خوب ایران را به سوی سوئیس ترک کرد و در حال حاضر در سلامت کامل به سر میبرد.
با دکتر بلوریان درباره اقداماتی که باعث جلوگیری از بروز بیماریهای قلبی میشود، صحبت کردیم.
- عوامل خطرزا در بروز بیماریهای قلبی کدامند؟
بیماریهای قلبی در زمره شایعترین بیماریهای اکثر جوامع بشری بوده و در بین بیماریهای قلبی بیماری تصلب شرایین کرونری (شرایین تغذیهکننده ماهیچه قلب) مهمترین و شایعترین آنهاست، به شکلی که امروزه تقریبا در تمام آمارهای کشورها اولین علت مرگومیر (50-40درصد علل مرگومیر انسانها) را به خود اختصاص میدهد. بنابراین برای هر کشوری مهم است که بتواند به پیشگیری از بروز این بیماری مهلک و درمان به موقع آن و جلوگیری از عوارض این بیماری بپردازد. بدیهی است بخش مهمی از سرانه بهداشتی در ممالک مختلف به درمان این بیماری و عوارض آن اختصاص دارد.
بنابراین بهتر است در این مختصر از عوامل خطرزای بروز بیماری تصلب شرایین کرونری که اصطلاحا تحت نام «بیماری کرونری قلب» تعریف شده سخن به میان آورد.
- بیماری تصلب شرایین کرونری چه ویژگیهایی دارد؟
این بیماری با رسوب چربی در جداره رگهای خونرسان به ماهیچه قلب شروع میشود. رسوب چربی سبب تنگ شدن مجرای رگ شده و وقتی این تنگی بیش از 70درصد سطح مقطع رگ را فرا گیرد منجر به کاهش جریان خون در رگ و بالطبع کاهش خونرسانی به ماهیچه قلب در آن ناحیه میشود. بیشک در صورتی که این تنگی به سوی انسداد و رگ پیشرفت کرده یا لختهای به طور حاد روی این تنگی سکنی گزیند و رگ به طور ناگهانی مسدود شود، خونرسانی به آن ناحیه از ماهیچه قلب
مختل شده و سکته قلبی (آنفارکتوس میوکارد) عارض میشود.
- عوارض سکته قلبی چگونه خود را نشان میدهد؟
آمارهای مختلف نشان میدهد که حدود 50 درصد کسانی که مبتلا به سکته قلبی حاد میشوند قبل از رسیدن به مراکز درمانی فوت میکنند و بخشی از بیمارانی که با این وضعیت حاد به بیمارستان میرسند دچار عوارض خطرناک و مرگبار میشوند.
- با توجه به اهمیت این بیماری خطرناک چه روشهایی برای پیشگیری از بروز این مرض مهلک وجود دارد؟
پیشگیری شامل حذف یا به حداقل رساندن عوامل خطرزاست. مهمترین عامل خطرزا در جامعه ما احتمالا میزان بالای چربی خون(کلسترول) است. بنابراین مردم باید آموزش داده شوند که طرز زندگی و تغذیه خودشان را به نحوی تنظیم کنند تا کلسترول خون آنها بالا نرود. این امر به خصوص نزد کسانی که سابقه فامیلی از این بیماری دارند بینهایت مهم است. منظور اینکه در بعضی خانوادهها به طور ژنتیک استعداد برای رسوب چربی در رگهای خونرسان به ماهیچه قلب وجود دارد و در صورتی که با رژیم غذایی مناسب بتوان میزان کلسترول خون را در پایینترین حد ممکن نگهداشت، میتوان تخمین زد که رسوب چربی در این افراد مستعد از نظر ژنتیکی تا حدود زیادی مهار شده است.
- رژیم غذایی مناسب برای جلوگیری از افزایش کلسترول خون چیست؟
روی آوردن به استفاده زیاد از سبزیجات در رأس رژیم غذایی مناسب جای دارد و اصولا عقیده بر این است که اگر انسان از سبزیجات به وفور استفاده کند و محیط بدن را به سوی قلیایی شدن سوق دهد نه تنها از بیماری کرونری و سکته قلبی پیشگیری میشود، بلکه رشد و نمو بسیاری از بیماریهای خطرناک مثل سرطان که در محیط اسیدی صورت میگیرد کاهش مییابد و در واقع کسی که محیط بدنش قلیایی باشد از شر بسیاری از بیماریهای مهلک خلاص میشود.
- وزارت بهداشت در این زمینه چه کمکی میتواند بکند؟
آموزش مداوم، دورهای و در واقع گوشزد مکرر به مردم از طریق رسانههای ارتباط جمعی مثل رادیو و تلویزیون(که در واقع خرج زیادی هم ندارد) میتواند در اصلاح رویه زندگی مردم از قبیل اصلاح رژیم غذایی، روی آوردن به ورزش و فعالیت فیزیکی در زندگی ماشینی امروز و پرهیز از هیجانات و استرسهای اجتماعی و خانوادگی(در حد ممکن) قدمهای جدی و مؤثری بردارد.
- عوامل خطرزای دیگری هم هست؟
برای پیشگیری از بروز این بیماری مهم همانطور که گفته شد مهمترین عامل خطرزا میزان بالای کلسترول خون است و عوامل دیگر خطرزا که باید در جهت پیشگیری از آنها اقدام کرد، عبارتند از: استعداد ژنتیکی، دیابت، افزایش فشار خون شریانی، استفاده از سیگار و دخانیات، استرس و هیجانات روحی، افزایش وزن، کمحرکتی و سن بالا.
خاطر نشان میشود در زندگی ماشینی امروز به همه کسانی که به سن 40 میرسند به خصوص آنهایی که سابقه فامیلی از بروز این بیماری(بیماری کرونری) در خانواده دارند توصیه میشود که اولا به طور دورهای میزان فشار خون شریانی و میزان قند و چربی خون را خود اندازهگیری کنند تا در صورت بالا بودن فشار، قند و چربی خون نسبت به درمان آن اقدام کنند. ثانیا در رژیم غذایی خود تجدیدنظر کنند و استفاده از سبزیجات را سرلوحه برنامه غذایی خود قرار دهند. ثالثا از هیجانات و استرسهای روحی تا حد ممکن پرهیز کنند. رابعا روزانه برنامه ورزشی تنظیم کنند و با فعالیت فیزیکی به جسم و روح خود کمک کنند.