هیچ می‌دانید چرا؟ شاید آنها با دقت بیشتری به طبیعت و مخصوصاً به درختان نگاه کرده‌اند. آنها تاج برگ‌های درخشان و زرین درخت‌های به خصوصی را دیده‌اند که شاید شما ندیده‌اید. شاید هم دیده‌اید و آن را زیاد جدی نگرفته‌اید!
یکی از این درخت‌های به خصوص که جلوه بی‌نظیری به پاییز می‌دهد، درخت «افرا» ست.
* درخت افرا گونه‌های متعددی دارد. جنبه تزیینی بعضی از آنها مثل «افرای سیاه» به خاطر شکل زیبای شکوفه آنهاست که مخصوص فصل بهار است.
اما بیشتر انواع افرا به دلیل تنوع رنگ برگ در پاییز مورد توجه طراحان فضای سبز قرار می‌گیرد. مثلاً برگ «افرای سرخ» در پاییز به رنگ قرمز براق و برگ‌های «افرای کوهستانی یا نروژی» زرد براق و مایل به طلایی است.
برگ‌های این درخت پنجه‌ای شکل هستند؛ نوک تیز و دندانه دار. برگ‌های «افرای برگ چناری» همان‌طور که از اسمش پیداست شباهت زیادی به برگ درخت چنار دارند. آن‌قدر زیاد که خیلی‌ها در نگاه اول این دو درخت را با هم اشتباه می‌گیرند. یکی از تفاوت‌های بارز چنار و افرای برگ چناری شکل میوه آنهاست. میوه چنار شبیه یک توپ کوچک پشمالوست اما میوه افرا که در تابستان نمایان می‌شود، جور دیگری است!
* در گیاه‌شناسی به میوه‌هایی که شکل میوه افرا هستند می‌گویند «بی‌سامار». سامار یعنی بالدار و «بی‌سامار» بر خلاف تصور، یعنی دو تا زایده بال مانند. دو بال میوه افرا خشک، بیضی کشیده و به هم چسبیده هستند. زاویه بین این دو بال کوچک حدود ۴۵ تا ۱۰۸ درجه است که در هر یک از گونه‌های افرا عدد مربوط به خودش را دارد.
شکل آیرودینامیک بال‌ها و زاویه بین آنها توسط خالق طبیعت به قدری دقیق طراحی شده است که این میوه پس از جدا شدن از درخت می‌تواند ساعت‌ها با حرکات موزون چرخشی(!) در جریان مسیر باد پرواز کند.
عده‌ای متخصص خوش ذوق با الهام از شکل و زاویه بین بال‌های میوه افرا، بال هلی کوپتر ساخته‌اند!
* تا اسم گیاه مولد شکر می‌آید، ذهن همه‌مان معطوف نیشکر می‌شود. اما از بعضی از انواع افرا هم می‌توان شکر گرفت. مبدع این کار سرخ‌پوستان بومی کانادا و امریکا بوده‌اند، شاید به این دلیل که خیلی شیرینی دوست داشته‌اند! شاید هم به این دلیل که انواع افرای قابل استخراج شکر، به طور بومی و خودرو در منطقه سکونت آنها به وفور یافت می‌شود.
