روانشناسان، امروزه از لزوم استفاده از گیاهان و درختان در شهر سخن می‌گویند و بر این باورند که بسیاری از ناهنجاری‌های روانی در انسان شهری ناشی از نبود یا کمبود فضای شهری است. به همین علت هر آسیبی که به فضای سبز شهری وارد شود، ساکنان آنجا را در معرض ناهنجاری‌های جسمی و روانی قرار می‌دهد. از همه اینها گذشته، وجود فضای سبز شهری سبب زیبایی و سرزندگی محیط شهر می‌شود. این مسئله سبب شده که امروزه در شهرهای بزرگ دنیا که در معرض آلودگی زیادی قرار دارند، گسترش فضای سبز شهری در دستور کار قرار گیرد.
اما با وجود اهمیت این مسئله بازهم شاهد اتفاقاتی نظیر این عکس هستیم. تصویر این واقعیت غمبار را گوشزد می‌کند که از بین رفتن هر درخت و گیاهی در شهر جایگزین آنی ندارد و سال‌ها طول می‌کشد تا درخت و گیاهی دیگر به آن حد از رشد و بالندگی برسد و از همه غمبار‌تر آنکه ما نه تنها در حفظ محیط زیست شهری خود سهل انگاری کرده‌ایم بلکه در عوض جایگزینی درخت بریده شده با درختی دیگر، وسایل آلوده‌کننده محیط‌زیست (مانند لاستیک ماشین در عکس) را جایگزین آن ساخته و به قلمرو زندگی فردی و عمومی خود کشانده‌ایم. این مسئله علاوه بر زشت کردن چهره شهر، پای ناهنجاری‌ها و بیماری‌های روانی و جسمی را به فضای زندگی انسانی باز می‌کند.
خسته نباشید اما لطفا پایتان را بردارید!
امکانات زندگی شهری به‌طور برابر و البته محدود، برای همه شهروندان درنظر گرفته شده است. این به آن معناست که همه شهروندان حق برخورداری و استفاده یکسان از آن را دارند. مفهوم شهروندی هم که به‌عنوان معیار زندگی اجتماعی و سیاسی جامعه امروزی شناخته می‌شود، نشان‌دهنده منافع مشترک شهری همه ساکنان شهر است. این امر، هم مسئولیت همه شهروندان را دراستفاده بهینه و نگهداری از امکانات و وسایل عمومی شهری می‌طلبد و هم برهمکاری همه شهروندان در رعایت حق برابر دیگران در استفاده از این وسایل تاکید دارد. با این حال گاهی دیده شده که شهروندانی بدون توجه به این نکات در مکان‌های عمومی نظیر مترو و اتوبوس ظاهر شده‌اند. همه ما هنگام رفتن بر سر کار و یا بازگشت از کار، گاه ممکن است به دلایل گوناگونی از جمله عجله داشتن برای رسیدن بموقع بر سر کار و یا خستگی ناشی از فشردگی و دشواری کار، در رعایت حقوق دیگران دقت کمتری به خرج دهیم؛ اما یک نکته اساسی را نباید از یاد ببریم و آن اینکه فضای زندگی عمومی شهری بیش و پیش از هر چیز، بر شهروندانی آگاه به حقوق دیگران و مسئول تکیه دارد.
ضرر به‌خودمان و دیگران
یکی از آسیب‌هایی که جامعه شهری با آن روبه‌روست، تمایل برخی از شهروندان به تخریب وسایل و اموال عمومی است.این مسئله که به وندالیسم از آن تعبیر می‌شود در نگاه جامعه شناسی و روانشناسی از دلایل زیادی برخوردار است که در جای خود قابل تأمل است. بنابراین تخریب اموال عمومی نظیر آنچه در عکس می‌بینیم، یک هشدار جدی به همه شهروندان است که در حفظ و نگهداری وسایل و اموال شهری باید کوشا باشند؛ چرا که در غیراین صورت زندگی همه شهروندان در معرض آسیب جدی قرار می‌گیرد.
فرض کنید اگر چنین پدیده‌ای فراگیر شود؛ یعنی سطل‌های زباله به مانند آنچه در تصویر می‌بینید، از جا کنده شوند، کاملا واضح است که شاهد بروز آلودگی و شیوع بیماری در محیط‌های انسانی خواهیم بود. البته نظیر این پدیده نسبت به اموال عمومی دیگر هم صورت می‌گیرد که شاید پیش از این در همین ستون به آن پرداخته باشیم، مثل شکستن نیمکت‌های پارک‌ها، شکستن شیشه ایستگاه‌های اتوبوس، تخریب فضای سبز، پاره‌کردن روکش صندلی‌های اتوبوس و مترو و...تردیدی نیست که همت مسئولان شهری به موازات همکاری و دلسوزی شهروندان نیز می‌تواند از وقوع چنین پدیده‌های مخربی جلو‌گیری کند و البته طبیعی است که وظیفه مسئولان پیشگیری از وقوع چنین پدیده‌هایی است. بر این اساس می‌توان با مطالعات موردی جامعه شناختی و روانشناختی روی چنین پدیده‌هایی و مرتکبان آنها، راه حل‌ها و راهکارهایی را در حوزه مدیریت شهری در رفع این ناهنجاری‌های اجتماعی به کاربست.
