امسال 2 گمانه‌زنی و پیش‌بینی درباره وضع حج به‌وجود آمد. دسته اول نظرات برخورد شدید و سختگیرانه عربستان با ایران را پیش‌بینی می‌کرد. دسته دوم تحلیل‌ها منجر به پیش‌بینی رفتاری آرام و با احترام از سوی عربستان بود تا در بده بستانی دیپلماتیک از نفوذ ایران در مدیریت ملت‌های حاضر در موسم حج بهره ببرد. آنچه تاکنون اتفاق افتاده به دسته دوم تحلیل‌ها نزدیک‌تر است.
درست چند روز قبل از آغاز موسم حج امام جماعت مسجدالنبی به شیعیان اهانت‌هایی کرد که دولت سعودی در واکنش به آن، او را از امامت مسجدالنبی خلع کرد؛ برخورد ماموران سعودی با زائران ایرانی به شهادت با سابقه‌ها بسیار محترمانه‌تر شده است، مکان‌هایی مثل بقیع که مورد توجه ایرانیان است کم‌حاشیه‌تر و تعداد بازداشت‌ها بسیار کمتر شده.
رفتار مناسب سعودی‌ها در دفاتر آیات عظام و مراجع در مدینه هم بازتاب داشت. درست در آغاز ورود ایرانیان به مکه و مدینه خبری در رسانه‌ها پخش شد که ایران قصد داشته عادل‌الجبیر، سفیر عربستان در آمریکا را ترور کند. رهبر معظم انقلاب در این خصوص موضع‌گیری خیلی محکمی علیه جوسازی اخیر کردند.
رهبر معظم انقلاب در دیدار روز یازدهم مهرماه با دست‌اندرکاران حج، این اتفاقات را پیش‌بینی می‌کردند که فرمودند: ... اختلافات را هی برجسته می‌کنند، درشت می‌کنند، برای‌اینکه بین ما دیوار ایجاد کنند، برای اینکه 2 نفرِ ما را به یکدیگر بدبین کنند تا ما با هم نباشیم، دست‌هامان در هم گره نشود و یک حرکت عظیم به‌وجود نیاید.امسال این توطئه بیشتر خواهد بود؛ این را بدانید. امسال چون بیداری اسلامی به‌وجود آمده است، ...، بنابراین سعی‌شان این است که نگذارند بین ملت‌ها ارتباط برقرار شود.
الان که این مطلب را می‌نویسم حدود 10 روز تا ایام حج باقی‌مانده و هنوز واقعا برای پیش‌بینی زود است. چون این ماجرا به مردم و ملت‌ها مربوط می‌شود و ملت‌ها در روابط دیپلماتیک کلاسیک قابل مدیریت نیستند.
* سردبیر همشهری آیه
