به گزارش همشهرِآنلاین، سریال تلویزیونی به ثریا از سریالهایی بود که علی دارابی معاون سیمای جمهوری اسلامی ایران به آن تذکر داد. علت این تذکرها از سوی معاون سیما به خاطر «تلخ و گزنده بودن، اثرگذاری منفی این سریالها بر اعصاب مخاطب، پرداخت ناقص به نمونه یک زن ایرانی محجبه و نادرستی پرداخت به روابط محرم و نامحرم در این سریالها» عنوان شده و به همین خاطر دستور خاتمه این سریال ها نیز اعلام شده است.
با این وجود این سریال مخاطبان بسیاری برای خود ایجاد کرد و طرفداران زیادی پای قسمتهای مختلف این سریال نشستند تا سرانجام قصه را مشاهده کنند. خبرنگار همشهریآنلاین به سراغ سیروس مقدم رفت تا از حال و هوای این سریال و کارهای این کارگردان پرس و جو کند. ماحصل این گفتگو با میخوانید:
- همشهریآنلاین: آقای مقدم میخواهم شروع گفتگو درباره مجموعه "تا ثریا" نباشد. خودتان فکر میکنید حسن کارهایی که در سالهای اخیر کارگردانی کردید در چیست؟
سیروس مقدم: همه آثار من درباره یک مسئله اجتماعی است. مجموعه تلویزیونی "بسوی افتخار" درباره مسائل فوتبال و منشور اخلاقی، "مسافر" درباره اعتیاد نوین و NGO های حمایتی، "پلیس جوان" با موضوع ایدز، "اغما" سریالی ماورایی و جنگ بین خیروشر،" روز حسرت" درباره آخرت و عالم برزخ، "چاردیواری" تبدیل دروغ به مشکلات بزرگتر، "زیرهشت" درباره قانون گریزی و انتقام جویی، "پایتخت" درباره مهاجرتهای بی رویه و جاذبههای کاذب پایتخت و... بوده است. در مجموعه تلویزیونی "تا ثریا" هم روایتگر دغدغههای یک زن سرپرست خانوار در جامعه بودم.
در مجموع باید تاکید کنم مردم دوست دارند موضوعات و مسائل خودشان را در رسانه ببینند. اگر این اتفاق بیفتد به رسانه بیشتر اعتماد میکنند. من سعی کردم در آثاری که میسازم به واقعیتهای جامعه بپردازم. راستش باید بگویم اتفاقات جامعه آنقدر برایم واقعی است که هنوز با شخصیتهای آثارم خداحافظی نکرده باشم. تماشاگر حسهای دروغ و راست رو تشخیص میدهد. او همیشه با حسهای دروغ خداحافظی میکند، اما با حسهای واقعی و راست زندگی خواهد کرد.
- اما برخی معتقدند آثاری که شما در سالهای اخیر ساختید بیشتر موضوعهای تلخ اجتماعی بوده به ویژه اینکه مجموعه "تا ثریا" خیلی تلخ است و به همین دلیل هم تذکر گرفتهاید؟
- نه، من معتقدم مجموعه تلویزیونی "تا ثریا" یک اثر خانوادگی است و موضوع اجتماعی را به تصویر میکشد. این مجموعه یک کار کاملاً رئال است که تصویرگر بخشی از واقعیات جامعه است. همه ما آدمها به شکل مستقیم یا غیر مستقیم به دلیل شرایط اقتصادی با قصه زندگی ثریا رو به رو هستیم. در مجموعه "تا ثریا" به موضوع حلال و حرام و اثرات آن در زندگی میپردازیم. بخش عمده قصه هم درباره نزول و ربا است. سعی کردیم این موضوع را در قشری همچون شخصیت ثریا مطرح کنیم تا مخاطبان بتوانند با آن همذاتپنداری بیشتری داشته باشند.
* فیلمنامههایی که انتخاب میکنید، سعی دارید چه ویژگیهایی داشته باشند؟
- تا 5 یا 6 سال پیش بیشتر فیلمنامهها پیشنهادی بود، اما بعد از اینکه به خاطر فیلم "نرگس" از طرف سازمان صدا و سیما به حج مشرف شدم، خداوند مسؤولیت ساخت آثاری با موضوعات اجتماعی را به من داد. مهمترین رکن انتخابم در فیلمنامهها این است که موضوعات اجتماعی خوب دراماتیزه شده باشد. چالشها و تعلیقهای خوبی داشته باشد، چرا که هنرمند در جامعه و نفس به نفس با مردم زندگی میکند و دغدغه او باید مسائل مردم باشد.
- یکی از امتیازات مجموعه تلویزیونی "تا ثریا" دیالوگهای آن است. میتوان گفت دیالوگها از جنس زندگی مردم است و با کارهای دیگرتان کاملاً تفاوت دارد. به همین دلیل مردم ارتباط بیشتری با آن برقرار کردند. چطور شد این نوع دیالوگها را انتخاب کردید؟
- سعید فرهادی یکی از نویسندگان خوب است و به نظرم درک درستی درباره اقشار مختلف جامعه به ویژه قشر متوسط دارد. این ویژگی او دقیقاً همان چیزی بود که من میخواستم. میتوان گفت یکی از امتیازات فرهادی این است که قصه به دور از پیچیدگیهای اغراقآمیز است و سعی میکند به سادگی به قصه بپردازد تا مخاطب بتواند با آن همذاتپنداری بیشتری داشته باشد. باید تاکید کنم که فرهادی یکی از نویسندگان آثار رئال است و به خوبی واقعیات جامعه را در قصههایش به نگارش در میآورد. به همین دلیل شما در قصه "تا ثریا" شاد یک داستانی هستید که به دور از اغراق فقط شاهد واقعیات هستید. البته منظورم این نیست که قصههای او تعلیق ندارد. اتفاقاً او میداند چگونه باید تعلیق را در قصه قرار دهد. امیدوارم مجموعه "تا ثریا" رضایت مردم را جلب کرده باشد.
- در مجموعه تلویزیونی "تا ثریا" بیشتر قصد دارید روی چه مباحثی تاکید کنید؟
- دلسوزی و مراقبت مادر از بچه ها، نگاه به زنان بیوه و سرپرست خانوار، فرصت عشق و ازدواجهای ناهمگون، طمع و زیاده خواهیها، مزایای جهیزیه سنگین و زندگی تجملی، تبلیغ ساده زیستی، مزایای دروغ گویی و پنهان کاری، لقمه حرام و ... فکر میکنم به مواردی که مد نظر داشتیم در این مجموعه رسیدم. امیدوارم در کارهای آتی هم بتوانم روی موضوعهای به روز اجتماع کار کنم تا مورد توجه مردم قرار بگیرد.
- برخی معتقدند که سرعت در کارهای شما بالاست، در حالی که برخی کارگردانان چنین ویژگی ندارند. به نظرتان سرعت بالا به کارتان لطمه نمیزند؟
- نه، چرا که ما همیشه برنامهریزی دقیقی داریم. همیشه دکوپاژها را مشخص میکنیم، حتی پلانهای روز بعد به فیلمبردار، صدابردار و بازیگرو...توضیح داده میشود. گروه برنامهریزی انضباطی آهنین دارند. مورد دوم این است که ما وقت پرت نداریم، برای اینکه حس بازیگر نباید از بین برود. انگیزه بالای گروه و منضبط بودن آنها کمک زیادی به این مسئله میکند. همه به برنامهریزی احترام میگذارند و هیچ کس مانع این برنامهریزی درست نمیشود.
البته باید تاکید کنم که کودک درونم با من همراه است. واقعا برای گرفتن هر پلان، انگار اولین نمای زندگیم است که میگیرم. هیجان دارم که زودتر نتیجهاش را ببینم. علاقمند هستم دوربین را در جای بگذارم که بقیه ممکن است، نتوانند بگذارند و بازیگر را به وجد بیاورم. یک روانشناسی گروهی وجود دارد که نتیجه تجربهای است که کم کم به وجود آمده است.
- در پایان درباره فیلمبرداری و نورپردازی این مجموعه بگویید که خیلی خاص است؟
- دوربین این سریال دوربین سبک عکاسی است که فیلمبرداری هم میکند. چون کوچک بود بازیگر آن را حس نمیکرد. با نور محیط سازگار بود و ما حتی شبها با نور طبیعی میگرفتیم.
گفتگو: محمد عودباشی