همایش ملی زیتون روز دوشنبه هفته جاری در تهران برگزار شد و راندمان پایین تولید زیتون در کشور، نامناسب بودن جایگاه زیتون در سبد غذایی خانواده‌ها و تسهیل سرمایه‌گذاری در تولید زیتون از مهم‌ترین نکاتی بود که از سوی کارشناسان و فعالان بخش کشاورزی در این همایش مطرح شد. طبق گفته‌های کارشناسان امر از جمله رئیس اتاق بازرگانی و صنایع و معادن در این همایش، باید در بازار داخلی، فروش این محصول مفید تقویت شود و یکی از بهترین راه‌های تقویت بازار زیتون، تشویق خانواده‌ها به مصرف آن است. البته سیاست‌های مدیریت واردات نیز باید در جهت حمایت از تولید این محصول باشد. یکی دیگر از مسائل مهمی که در این همایش مطرح شد، مجهز شدن صنعت کشاورزی به فناوری‌های نوین بود.
فراز و نشیب‌های زیتون
تاریخ ورود زیتون به ایران و به‌ویژه شهرستان رودبار استان گیلان، به بیش از هزار سال قبل برمی‌گردد. کشت این محصول در سال‌های گذشته فرازونشیب‌های زیادی را سپری کرده است. مدیر امور باغبانی سازمان کشاورزی استان گیلان در همین زمینه به خبرنگار‌ما گفت: در سال74 با شروع طرح ملی زیتون، اراضی مستعد کاشت زیتون در حاشیه رودخانه‌های قزل‌اوزن، شاهرود و سفیدرود توسط پژوهشگران شناسایی و به بخش خصوصی واگذار شد تا نسبت به احیای این زمین‌ها اقدام کند. مسعود الماسی ادامه داد: گرچه درخت زیتون بسیار مقاوم است و توانایی رشد و نمو در خاک‌های مختلف را دارد اما صرفه‌های اقتصادی و تجاری ایجاب می‌کند تا هرچه سریع‌تر نسبت به تامین نیازهای اولیه این گیاه براساس روش‌های علمی و به‌روزشده مانند کشورهای بزرگ صادرکننده زیتون عمل شود. وی در رابطه انواع زیتونی که در رودبار گیلان برداشت می‌شود، اظهار داشت: زیتون زرد، زیتون روغنی، زیتون ماری، زیتون فیشمی، زیتون شنگه، زیتون گلوله‌ای و... از انواع زیتون‌هایی هستند که در این شهرستان برداشت می‌شوند.
هم‌اکنون محدوده کشت درختان زیتون در شهرستان رودبار از روستای جمشیدآباد تا روستای پاچنار در شهر لوشان به طول 45کیلومتر گسترش یافته است. الماسی درخصوص افزایش بهره‌وری باغات رودبار گفت: می‌طلبد که با گسترش علمی باغ‌های این محصول، اصلاح باغ‌های قدیمی‌تر و افزایش کیفی فراورده‌های زیتون، روز به‌روز بر کیفیت این محصول استراتژیک استانی بیفزاییم. وی ادامه داد: همچنین با گسترش آموزش‌های کشاورزی به کشاورزان این محصول، هرس کردن بموقع درختان، اصلاح مناسب درختان با ورود نهال‌های پرمحصول و گسترش بیشتر درختان زیتون در استان‌هایی که قابلیت کشت این محصول را دارند، می‌توان این محصول را زنده نگه داشت و بازار داخلی را تقویت کرد.
مصرف سرانه زیتون در کشورمان حدود 100گرم است اما این شاخص در اروپا به 10کیلوگرم می‌رسد. از طرف دیگر راندمان تولید زیتون در کشورمان کمی بیشتر از 900کیلوگرم در هر هکتار اعلام شده ولی در سایر کشورهای تولیدکننده زیتون این رقم به 15تن در هر هکتار می‌رسد.
بهترین روغن زیتون ایرانی از آب شرب هم ارزان‌تر است
سید احمد بلندنظر، رئیس شورای ملی زیتون نیز در نشست خبری پیش از همایش ملی زیتون با بیان اینکه مصرف روغن زیتون می‌تواند میانگین سنی سکته را در کشور بهبود ببخشد، گفت: مصرف روزانه حدود 50تا 60گرم روغن زیتون می‌تواند هر فرد را از هزینه و انجام جراحی قلب و عروق که امروز بالغ بر 20میلیون‌تومان می‌شود، بی‌نیاز کند، این در حالی است که به گفته وی هزینه مصرف این مقدار روغن زیتون در طول 60سال حدود 7میلیون و 200هزارتومان می‌شود.
رئیس شورای ملی زیتون نسبت به افزایش قیمت روغن نیز گفت: قیمت بهترین نوع روغن زیتون در ایران حتی از نرخ آب شرب هم ارزان‌تر است، درحالی‌که فقر فرهنگی مصرف زیتون و روغن آن در کشور باعث شده تا این محصول جایگاه چندانی در سفره غذایی مردم نداشته باشد. وی توصیه کرد که خانواده‌ها از مصرف زیتون‌های مغزدار و همچنین زیتون سیاه خودداری کرده و تنها از زیتون سبز برای مصرف غذایی استفاده کنند.
مشکلات زیتون‌کاران از زبان زیتون‌کار نمونه کشور
زیتون‌کار نمونه کشور در سال 90 که اکنون حدود 165هکتار باغ در لوشان دارد نیز به خبرنگار ما گفت: بارندگی‌های شدید پاییز امسال باعث آسیب دیدن بسیاری از محصولات شد، با وجود این توانستم از باغ خود 450 تن زیتون برداشت کنم. ایرج امینی با گلایه از وجود دلالان در بازار گفت: 3سال پیش زیتون‌های برداشت شده را کیلویی 1850تومان فروختیم اما امسال با وجود آسیب دیدن محصولات و چند برابر شدن هزینه تولید، هر کیلو زیتون 1350 فروخته شد. وی ادامه داد: یکی از مهم‌ترین مشکلات بخش تولید و فروش زیتون در کشور ما، واردات بی‌رویه روغن زیتون به کشور است که درصدی از آن نیز به‌صورت قاچاق وارد می‌شود. وی در رابطه با کیفیت زیتون و روغن زیتون وارداتی گفت: به زیتون‌های وارداتی نمک و مواد نگه‌دارنده زیادی می‌زنند که کیفیت آن‌را بسیار کاهش می‌دهد و علاوه بر این ذائقه مردم را نیز تغییر می‌دهد.
امینی درخصوص حمایت‌های دولت از زیتون‌کاران نیز گفت: متأسفانه بانک‌های تخصصی از زیتون‌کاران حمایت نمی‌کنند و آنها شرایطی را برای گرفتن تسهیلات مطرح می‌کنند که اگر باغدار بخواهد برآورده کند، زمان برداشت زیتون می‌گذرد و دیگر آن تسهیلات به‌دردش نمی‌خورد. وی افزود: صندوق بیمه کشاورزی ضوابط معینی ندارد. امسال حدود 30درصد به باغات زیتون رودبار به‌خاطر بارندگی‌های شدید و زودهنگام خسارت وارد شد، مثلا بارندگی باعث شد گل‌های درختان پیش از آنکه تلقیح شوند، بریزند و محصول ندهند اما با وجود این، اغلب باغداران از سوی صندوق بیمه حمایت نشدند. وی بیان داشت: امسال مجوز یک‌واحد فراوری زیتون دریافت کرده‌ام تا هم هنگام فروش با قیمت پایین آن از سوی خریداران مواجه نشوم و هم مردم زیتون را با قیمت بالا نخرند ولی بانک‌ها وام موردنیاز را تامین نمی‌کنند.
