یک گزارش تحقیقی که مؤسسه «نیوامریکن» در این رابطه منتشر کرده نشان میدهد که اوباما در 2سال نخست ریاستجمهوریاش تعداد حملات هواپیماهای بدون سرنشین به پاکستان را در مقایسه با جورج بوش که 8 سال در قدرت بود 4 برابر افزایش داده است. این گزارش که بر اساس آمار رسانهها از حملات هواپیماهای بدونسرنشین تهیه شده است، به این موضوع میپردازد که از سال 2009 میلادی تاکنون هواپیماهای جاسوسی 225بار به پاکستان حمله کردهاند و تا آگوست 2011 میلادی چیزی حدود 1100 تا 1800 نفر را کشتهاند. در حالی که گزارش منابع دیگر نیز حاکی از آن است که حملات هواپیماهای بدونسرنشین در پاکستان در سالهای اخیر افزایش یافته است اما آمار شبه نظامیان و مردمی که بر اثر این حملات کشته میشوند بر اساس منبع خبر متغیر است.
از زمانی که اوباما به ریاستجمهوری آمریکا رسید، وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون) نیز تعداد عملیات ویژهاش برای کشتار و دستگیری اعضای طالبان را افزایش داده است.
بر اساس گزارش روزنامه «آرمی تایمز» این حملات از 675 یورش مخفیانه در سال2009 میلادی به 1879 تهاجم در آگوست 2011 میلادی رسید. نشریه «نشنال ژورنال» هم در خبری اعلام کرد که بر اساس گزارش پنتاگون تقریبا 84 تا 86درصد از این حملات شبانه بدون خشونت پایان یافته است اما مقامات افغان این گزارش را رد کردهاند و خواستار توقف این حملات شبانه شدهاند. جان آلن، فرمانده نیروهای غربی در افغانستان در این باره میگوید: در حالی که تعداد نیروهای آمریکایی در افغانستان در حال کاهش است، نقش عملیات مبارزه با تروریسم و به خصوص عملیات ویژه افزایش مییابد.
تأثیرات سیاسی کشتار هدفمند
مرگ غیرنظامیان در حملات هواپیماهای بدونسرنشین آمریکا باعث شده است که دولت واشنگتن به خاطر برنامه کشتار هدفمند با انتقادات زیادی روبهرو شود. پیتر برگن در نشریه فارن افرز مینویسد: اکنون این سؤال مطرح است که برنامه حملات هواپیماهای بدونسرنشین آمریکا چه تأثیری بر گسترش خشونتها در پاکستان و افغانستان داشته است؟ بر اساس گزارش «مرکز ملی مبارزه با تروریسم آمریکا» میزان خشونتها در پاکستان از زمانی که حملات هواپیماهای بدونسرنشین در این کشور شروع شد افزایش چشمگیری پیدا کرده است.
از سوی دیگر، برخی دیگر از منتقدان میگویند که کشتار هدفمند آمریکا اثرات مخربی دارد و به روابط واشنگتن- اسلامآباد صدمه میزند. بر اساس گزارش روزنامه «داون» چاپ پاکستان، «عمران خان» یکی از مخالفان دولت این کشور میگوید که حملات هواپیماهای بدون سرنشین آمریکا و تاکتیکهای مشابه دولت واشنگتن میتواند باعث افزایش تروریسم در پاکستان شود.
آینده برنامه کشتار هدفمند
گروههای دفاع از آزادیهای مدنی و حقوق بشر برنامه افزایش کشتار هدفمند آمریکا را محکوم میکنند. سازمانهایی مانند «اتحادیه آزادیهای مدنی آمریکا» و «دیدبان حقوق بشر» اعلام کردهاند که برنامه کشتار هدفمند آمریکا از شفافیت کافی برخوردار نیست. سازمانهای دیگر هم میگویند که آمریکا راهبردی منفی را دنبال کرده و کشورهای دیگری مانند چین و روسیه که از فناوری مشابهی برخوردارند خشمگین میکند.
بعضـــــی تحلیلگران میگویند سیاستهای کنونی دولت اوباما باعث شده است برنامه کشتار هدفمند ایالات متحده از نظر سیاسی تحریک کنندهتر باشد. آنها میگویند ممکن است سیاستهایی که رئیسجمهور آمریکا در مورد هواپیماهای جاسوسی در نظر گرفته است به سرنوشت زندان گوانتانامو تبدیل شود.
با این حال کارشناسان مسائل بینالملل به موارد متعددی اشاره میکنند و میگویند که آمریکا در آینده نزدیک کشتار هدفمندش را توسعه خواهد داد. حملات هواپیماهای بدون سرنشین آمریکا و تهاجم نیروهای عملیات ویژه باعث میشود که سربازان ایالات متحده کمتر صدمه ببینند. استفاده از هواپیماهای جاسوسی در مقایسه با نیروهای ائتلاف که خرج زیادی روی دست دولت واشنگتن میگذارند راهی کم هزینهتر به حساب میآید. با توجه به اینکه آمریکا میخواهد بودجه دفاعیاش را کاهش دهد و مردم این کشور هم از جنگهای طولانی و پرهزینه خسته شدهاند، استفاده از هواپیماهای بدون سرنشین و دیگر ابزارهای کشتار هدفمند بیشتر خواهد شد.
بعضی از کارشناسان مسائل بینالملل میگویندکه افزایش عناصر بیگانه که در شبکههایی در کشورهای مختلف فعالیت میکنند تهدید مهمی برای امنیت ملی ایالات متحده به حساب میآید و باعث میشود که برنامه کشتار هدفمند آمریکا نیز توسعه یابد. پنتاگون در ژانویه 2012 میلادی گزارش مهمی از راهبرد آمریکا منتشر کرد که اولویتهای دفاعی ایالات متحده را نشان میدهد. این اولویتها بر اساس محیطهای جغرافیایی و شرایط اقتصادی متغیر هستند. برنامه آمریکا برای استفاده از هواپیماهای بدون سرنشین این موضوع را نشان میدهد که القاعده و گروههای وابسته به آن تهدیدی دائمی برای ایالات متحده در جنوب آسیا و خاورمیانه به حساب میآیند. ارتش آمریکا هم متعهد شده است که به صورت فعال این تهدیدها را تعقیب کند و مستقیما به خطرناکترین گروهها و افراد هروقت که لازم باشد حمله کند.
کارشناسان بینالمللی دیگر هم میگویند که آمریکا پیشرفتهایی در زمینه فناوری داشته است که از آن جمله میتوان به ساخت تسلیحات هدایتشونده دقیق اشاره کرد. این امر به ایالات متحده امکان بیشتری میدهد تا اهدافش را تعقیب کند و نیروهایش خسارت کمتری ببینند. جانبرنان، مشاور ارشد مبارزه با تروریسم آمریکا در جولای2011 میلادی در این باره گفت: اگر ایالات متحده تهدید شود ما باید آمادگی کافی داشته باشیم. بهترین راهکار ما همیشه استقرار ارتش بزرگ در خارج از آمریکا نیست بلکه باید به گروههایی که ما را تهدید میکنند فشارهای هدفمند وارد کنیم.
cfr.org