این تصمیم در شرایطی اتخاذ شده که اقتصاد اروپا با روند فزاینده قیمتها و بیکاری روزافزون مواجه بوده و کارشناسان نسبت به عواقب منفی این تصمیم هشدار دادهاند. با موید حسینی صدر، عضو کمیسیون انرژی مجلس درباره تأثیرات تحریم نفتی ایران بر اقتصاد اروپا گفتوگو کردیم.
- تحریم نفت ایران چه تأثیراتی بر اقتصاد اروپا و بازار جهانی نفت خواهد داشت؟
با توجه به اینکه کشورمان حدود 2میلیون و 400 هزار بشکه نفت به بازارهای جهانی صادر میکند و نیز با درنظر داشتن این نکته که یکسری از پالایشگاهها برای این ترکیب نفتی تنظیم شدهاند، حذف نفت ایران از بازار اروپا چالشهای جدی برای آنها ایجاد خواهد کرد. بر همین اساس کارشناسان نفتی ارزیابیهایی داشته و این سؤالات را مطرح کردهاند که با توجه به آثار جانبی و غیرقابل پیشبینی تحریم آیا امنیت کشتیها به خطر خواهد افتاد یا خیر و اینکه آیا تنگه هرمز پس از تحریم هم امن خواهد بود یا نه؟ آیا کشورهایی که ادعا میکنند نفت ایران را جایگزین خواهند کرد در بلندمدت قادر به فعالیت با تمام ظرفیت خواهند بود یا خیر؟ این سؤالات پیشبینی قیمت نفت در آینده را مشکل میکند اما اکثر کارشناسان بر افزایش حداقل 20 درصدی این قیمت تأکید داشته و حتی برخی این افزایش را تا مرز 200 دلار معادل 100 درصد تخمین زدهاند. به هر حال این یک تصمیم زیانبار برای اروپا خواهد بود.
- آیا اقتصاد بحران زده اروپا توانایی مقابله با تحریمها را دارد؟
برای ایران این تحریمها یک امر پذیرفته شده بوده و بحث تازهای نیست اما برای اروپا امری تازه است. آنها برای نخستین بار است که با قطع نفت از طرف ایران مواجه میشوند. در حال حاضر این سؤال جدی برای مردم اروپا بهوجود آمده که در چنین اقتصاد بحرانزدهای چرا باید تصمیمات و اقداماتی در دستور کار دولتمردان قرار گیرد که قیمتها را بیش از افزایش دهد، درحالی که همین الان قیمتها بهشدت روند صعودی بهخود گرفته و افزایش هزینه تولید و بیکاری فزاینده موجب اعتراضات شدیدی در این کشورها شده است. بنابراین شوک جدید قیمتی به واسطه تحریم نفت ایران هم یک چالش جدید برای این کشورها خواهد بود و اعتراضات مردمی را گستردهتر خواهد کرد.
- آیا جایگزینی نفت کشورهای دیگر مانند عربستان به جای نفت ایران بهطور کامل امکانپذیر است؟
این کار احتیاج به زمان دارد تا کشورهای اروپایی در این مدت اقدامات لازم بهمنظور تطبیق پالایشگاهها با نفت این کشور را انجام دهند چون ترکیبات نفت ایران کاملا با نفت عربستان متفاوت است. بنابراین، این جایگزینی در کوتاه مدت واقعا مشکلساز خواهد بود. همچنین این اقدام احتمالا از نظر اوپک هم مشکلساز است. چون این پیشبینی در اوپک نشده که وقتی تحریمی رخ داد، کشور دیگری با افزایش صادرات نفت، اثرات تحریم را جبران کند.
- پیشدستی ایران در قطع صادرات نفت به اروپا را تا چه حد تأمینکننده منافع ملی کشورمان میدانید؟
این اقدام کاملا به نفع کشور ماست چون آنها به هر حال این تحریم را انجام خواهند داد. با این کار ایران به آنها هشدار میدهد که تنها درصورت منتفیشدن بحث تحریم، قطع صادرات نفت را ملغی خواهد کرد. علاوه بر این چنین پیشدستیای به کشورمان کمک میکند تا با حفظ موضع اقتدار، در زمان آغاز تحریمها از 6 ماه بعد اصلا غافلگیر نشود.