معاون ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور در معدود نشست های خود با رسانه های جمعی، صبح دوشنبه 9 مرداد به همراه برخی معاونین به تشریح برنامه های توسعه زیربناهای حمل و نقل و دفاع از عملکرد مدیران خود پرداخت.
این در حالی است که طی سال های گذشته بسیاری از پروژه های ساخت آزاد راه های مختلف در کشور روند اجرایی چندان مطلوبی نداشته و در زمینه توسعه حمل و نقل ریلی نیز چنین وضعیتی حاکم است. تأخیرهای غیرموجه در احداث آزادراه تهران- شمال و توقف عملیات اجرایی قطار برقی تهران- اصفهان از جمله این موارد است.
همچنین موضوعی که توسط وزیر راه و ترابری و بیشتر معاونین وی در معطل ماندن اجرای پروژه های عمرانی همواره بر آن تاکید شده مشکل کمبود اعتبارات است و بر همین اساس، وزیر راه خبر از درخواست متمم بودجه یک میلیارد دلاری برای پروژه های عمرانی این وزارتخانه داده و اعلام کرده حتی در صورت موافقت مجلس با این متمم و تصویب برداشت یک میلیارد و پانصد میلیون دلار از حساب ذخیره ارزی نیز موفق به تکمیل پروژه های مصوب امسال نخواهیم شد و تأمین بخشی از اعتبارات و تکمیل باقی مانده پروژه ها به سال بعد موکول می شود.
این در حالی است که برخی معتقدند علاوه بر کمبود اعتبارات مشکلات مدیریتی نیز از دلایل عدم توفیق در اجرای پروژه ها در وزارت راه و ترابری است.
تکمیل آزادراه تهران - شمال همچنان با مشکل مواجه است
احداث آزادراه تهران- شمال که در سال ۷۵ بر اساس قرارداد مشارکت وزارت راه و بنیاد مستضعفان مورد توجه قرار گرفت در مدت ۱۰ ساله دچار تغییرات بسیاری شده که روند اجرای این پروژه را کند ساخته است. گرچه در این پروژه نیز موضوع تامین اعتبارات مورد نیاز به عنوان مانع اصلی تکمیل آزادراه تهران - شمال مطرح می شود، اما با اقدامات انجام شده در دولت نهم و تأمین منابع مالی به مبلغ ۲۲۰ میلیون دلار و ۳۰ میلیارد تومان و با وجود مذاکرات انجام شده در سازمان مدیریت، اصلاح مصوبه شورای اقتصاد، رفع مشکلات سیستم بانکی و واریز ۵/۳۴ میلیارد تومان مبلغ پیش پرداخت قرارداد در اسفندماه سال گذشته به حساب پیمانکار چینی برای اجرای منطقه یک قرارداد هنوز طرف چینی نسبت به ارایه ضمانت نامه گشایش LC اقدام نکرده و مذاکرات وزارت راه با این شرکت ثمربخش نبوده است.
مجری طرح های توسعه آزادراه های کشور در نشست دیروز در پاسخ به پرسش خبرنگار ما با اشاره به مذاکرات انجام شده طی ۲ ماه گذشته و حتی ملاقات با سفیر چین خبر از تعیین مهلت یک ماهه از روز گذشته برای ارایه این ضمانت نامه داده و می گوید در صورتی که شرکت چینی این ضمانت نامه را تا مهلت مذکور ارایه نکند در قرارداد بازنگری می شود.
محمدرضا منتظری مشکلات موجود برای واگذاری اراضی به منظور استهلاک سرمایه را چنین توصیف کرد؛ برای ۳۵ میلیون متر مربع زمینی که قرار بوده به بنیاد واگذار شود، سند صادر نشده و امروز حدود ۱۷۰۰ هکتار از این زمین ها به بنیاد واگذار شده است. همچنین از ۵۰۰ هکتار زمینی که در چیتگر واگذار شده بعد از کسر سهم شهرداری و خیابان حدود ۵ هکتار تخصیص یافته است.
وی روند اجرای این پروژه در منطقه اول را ۱۰ درصد دانست و گفت: در صورتی که مشکلات مذکور مرتفع شود این منطقه تا ۳ سال آینده به بهره برداری می رسد. همچنین اعتبار مورد نیاز در منطقه چهار ۸۰ میلیارد تومان است که در صورت تامین تا ۱۸ ماه آینده به بهره برداری می رسد، اما در منطقه ۳ فعالیتی صورت نمی گیرد.
وی در پاسخ به منتقدین مبنی بر افزایش هزینه اجرای این پروژه گفت: اعلام هزار میلیارد تومان اعتبار مورد نیاز اجرای طرح بر اساس محاسبات صورت گرفته و این مبلغ با توجه به شاخص های تعدیل و تورم کنونی در کشور در ۶ ماه آینده بیشتر خواهد بود. همچنین تا زمانی که مشکل اعتبارات طرح مرتفع نشود هیچ سقف زمانی مشخصی را برای اتمام آن نمی توان اعلام کرد.
در این راستا درصورت تایید سازمان مدیریت ۵۳ میلیارد تومان اوراق مشارکت برای این پروژه منتشر خواهد شد.
پروژه قطاربرقی تهران - اصفهان متوقف است
همچنین پروژه قطار برقی تهران - اصفهان نیز با وجود اقدامات انجام شده همچنان متوقف است. در این نشست، صادق افشار شروع عملیات اجرایی این پروژه را بدون موافقت نامه اجرایی دانست و عنوان کرد پرونده مجری متخلف این پروژه به مراجع قضایی می رود.
همچنین قائم مقام شرکت ساخت و توسعه راه آهن وزارت راه و ترابری نیز با اشاره به تشکیل کمیته ویژه داوری برای بررسی طرح تغییر مسیر احداث این پروژه گفت: با وجود انجام کار کارشناسی کمیته مذکور نیز احداث این راه آهن از کریدور غربی را تأیید کرده است و این موضوع قبلاً نیز ۲ بار به تصویب رسیده بود.
حسن تهرانی در توجیه توقف اجرای این پروژه گفت: این طرح تاکنون بدون موافقت نامه اجرایی اجرا شده و معتقدیم باید اجرای این پروژه در چارچوب قانون و تخصیص اعتبارات لازم صورت گیرد.
این موضوعات در حالی مطرح شد که معاون وزیر راه و ترابری انتقاد خبرنگار ما در زمینه نبود مطالعات لازم برای اجرای پروژه های مذکور را نپذیرفت و گفت: در مورد ۸۰ درصد پروژه ها مطالعات امکان سنجی صورت می گیرد اما علت انحراف در اجرای این طرح ها زمان بر شدن و افزایش هزینه های اجرای طرح است؛ چرا که برای اجرای پروژه اعتبارات یک جا تخصیص نیافته و تنها با هزینه اولیه شروع می شود.
صادق افشار افزود: در بخش حمل و نقل نیازها و پروژه ها ضروری بوده و ما به این شیوه تامین و افزایش اعتبارات و تامین بهینه آن را دنبال می کنیم.
