یکی از آیات قرآن کریم در مورد آفرینش انسان، سخن از آن دارد که خداوند انسان را در زمین آفرید و او را به عمران و آبادانی زمین مامور ساخت و بیکاری، تن‌پروری و تنبلی را نیز به شدت مورد نکوهش قرار داد.
در روایاتی از ائمه(ع) آمده است که خداوند، انسان فارغ به معنای بیکار را مغبوض می‌دارد و از روحیه کسالت و بیکاری نهی می‌کند. بدبختی‌ها حاصل از بیکاری و باری بر دوش دیگران بودن است. از سوی دیگر کار برای تأمین معاش، معادل جهاد در راه خدا تلقی شده است. بر اساس آموزه‌های اسلامی کسی که در طلب روزی حلال شب را خسته بخوابد، مثل کسی است که شب تا صبح را به عبادت خداوند زنده نگه داشته است. اهمیت تولید تا جایی است که مقام معظم رهبری سال1391 را سال حمایت از تولید ملی نام نهادند. از این رو ما باید فرهنگ کار، تولید، ابتکار، جدوجهد و به معنای دیگر جهاد اقتصادی را سرلوحه فعالیت‌هایمان قرار دهیم، چنان‌که در منابع غنی دینی و معارف اسلامی نیز به این مسئله سفارش شده است. به همین دلیل باید در این سال‌ها با تلاش و ابتکار به سمتی حرکت کنیم که نیازهای داخلی کشور، با تولیدات داخلی برطرف شود.
داشتن سرمایه و به‌کارگیری آن از مسائلی است که در سیره و سنت ائمه(ع) نیز به‌طور برجسته‌ای مشاهده می‌شود. در روایتی آمده است که امام صادق(ع) یک هزار مثقال طلا را در اختیار یکی از کارگزارانشان قرار دادند و فرمودند با این مبلغ به کار و تجارت بپرداز.
این فرد تجارت کرد و سود خوبی به دست آورد و در حال طواف خانه خدا اعلام کرد که این سود به دست آمده است. حضرت فرمودند خود اصل سرمایه و سود آن را دوباره به کار بزن و اشاره کردند که خدا می‌داند من نیازی به منافع این سرمایه‌گذاری ندارم، اما می‌خواهم خداوند ببیند که خود را در معرض منافع و فواید او قرار می‌دهم؛ یعنی آنچه برای من مهم است اصل سرمایه‌گذاری و به‌کارگیری منابع خدادادی است.
اسلام از آن رو بر به‌کارگیری سرمایه تأکید دارد که این اقدام منجر به اشتغال‌زایی، افزایش تولید، افزایش درآمد، ارتقای رفاه عمومی و تأمین نیازهای مردم می‌شود. از این رو ملت ما نیز باید امسال تمام همت خود را در راستای تولید به کار گیرد. دولت هم وظیفه دارد موانع تولید ملی را برطرف کند. اصلاح چرخه‌های اداری که به صورت مانعی بر سر راه تولید عمل می‌کنند از جمله اقداماتی است که باید در این راستا انجام شود. ما سال گذشته 72میلیارد دلار واردات داشتیم که اگر این مبلغ در داخل کشور صرف تولید شود، می‌تواند نقش مهمی در بهبود شرایط اقتصادی داشته باشد، البته معقول نیست که تمام واردات را به سرمایه برای تولید تبدیل کنیم چراکه همین سرمایه‌گذاری داخلی نیز نیاز به واردات کالاهای سرمایه‌ای دارد، اما در مواردی این سرمایه‌گذاری در داخل، می‌تواند مواد اولیه و ماشین‌آلات را هم در داخل کشور برای ما پدید آورد و نیاز ایران به واردات را کاهش دهد. در این صورت برای نیروی انسانی جامعه نیز اشتغال‌زایی می‌شود و آمار بیکاری کاهش می‌یابد.
کاهش هزینه‌های تولید، بالانس تعرفه‌های واردات و پایین آوردن هزینه‌های سود بانکی می‌تواند نقش مؤثری در ترغیب افراد به تولید داشته باشد.اسلام نیز راهکارهایی را که موجب می‌شود سرمایه‌گذاری‌ها در تولید، تجارت و ارائه خدمات به‌کار گرفته شود مورد تأیید قرار داده و آنچه عقلای بشر به آن اذعان دارند را امضا کرده است. تنها چیزی که اسلام نفی می‌کند، کسب درآمد از راه فساد است.
