میگویند آلودگی هوا باعث بیماریهای زیادی مثل: سرطان ریه، آسم و ... میشود. میگویند یکی از علتهای مهم آلودگی هوا، دود خارج شده از اگزوز وسایل نقلیه است.
میگویند ماشینهای شخصی زیادی در شهر وجود دارد و باعث آلودگی هوا و آلودگی صوتی میشوند. میگویند اگر این طور پیش برود، شهر تبدیل به پارکینگ عمومی میشود و البته شاید قبل از آن، آسمان از آلودگی بیش از اندازه خفه شود.
میگویند باید فرهنگ سازی شود و دیگر ماشین تک سرنشین در خیابانها نبینیم و اکثر مردم باید از وسایل نقلیه عمومیاستفاده کنند. غیر از اینها، نکته دیگری هم میگویند؛ اگر چشم بر روی آلودگی هوا و آلودگی صوتی ببندیم، دیگر نمیتوانیم شاهد شکسته شدن کمر زمین زیر بار سنگین ترافیک باشیم.
پس وسایل نقلیه شخصی خانهنشین شوند و فقط در ایام تعطیل در خدمت صاحبشان باشند تا راه برای وسایل نقلیه عمومی باز شود و بدین ترتیب انواع آلودگی و ترافیک سنگین بروند درون قوطی و به آرشیو تاریخ سپرده شوند.
در مقابل شهروندان، جواب میدهند حاضر هستیم همراه آسمان خفه شویم و کمرمان مانند زمین شکسته شود اما نمیتوانیم از وسایل نقلیه با اعمال شاقه استفاده کنیم و همچنین میگویند تا وقتی مرغ ما مانند همسایهها غاز نشود، با فرهنگ نمیشویم و از وسایل نقلیه استفاده نمیکنیم.
و اما من در اینجا اضافه میکنم به طور حتم منظور شهروندان از همسایه، شهرهایی مثل لندن، هنگکنگ و ونکوور بوده است.
لندن، مادر حمل و نقل عمومی
یک چهارم از مسافرهای بینالمللی، لندن را به عنوان آسانترین شهر در دنیا برای گشت و گذار انتخاب کردند و این گونه شد که این شهر گرانقیمت انگلیسی توانست در سال 2006 بر سکوی اول حمل و نقل عمومی در دنیا بایستد.
انتخاب لندن چندان دور از ذهن هم نبود هر چه باشد بریتانیاییها و حتی مسافرهای خارجی از حمل و نقل این شهر به نیکی یاد میکنند و حجم بیشتری از این محبوبیت مربوط به سیستم راه آهن زیرزمینیاش است. اولین خط راه آهن زیرزمینی جهان در لندن و در سال 1863 با لوکوموتیو بخار افتتاح شد. و امروز عنوان بزرگترین خط آهن زیر زمینی ( با طول 415 کیلومتر) در اروپا را یدک میکشد.
اکنون خط آهن زیرزمینی لندن دارای 500 قطار، 236 ایستگاه و بیش از 12000 کارمند است و جابه جایی حدود 3 میلیون مسافر در روز برعهده این سیستم است. البته ناگفته نماند تونلهای راهآهن لندن در طول جنگ جهانی دوم، به جز کار حملو نقل به عنوان پناهگاهی هنگام حملات هوایی به شمار میرفت.
به جز راه آهن زیرزمینی، اتوبوسهای دو طبقه قرمز رنگ قسمتی از بار حمل و نقل لندن را بر دوش دارند. این سیستم هم مانند سیستم زیرزمینی لندن، اسم و رسمیدر جهان برای خودش دست و پا کرده و به عنوان یکی از بزرگترین و وسیعترین حمل و نقل شهری در دنیا شناخته شده است. هر روز، بیش از 6800 دستگاه اتوبوس حدود 6 میلیون مسافر را در بیش از 700 خط متفاوت جا به جا میکنند.
ترموا هم یکی دیگر از اعضای خانواده بزرگ حمل ونقل عمومیلندن است. هر تراموا با طول 30 متر میتواند تا 240 مسافر را در هر نوبت حمل کند و برای هر مسافر سوختی به مراتب کمتر از تاکسی و دیگر وسایل نقلیه جادهای مصرف میکند. در ضمن، ترامواهای جدید فاقد هر گونه صدای موتور هستند و این، یعنی کاهش آلودگی صوتی در لندن.
هنگ کنگ، جزیره پلههای برقی
جزیره هنگ کنگ دارای سراشیبیهای زیادی است به همین دلیل دارای یکی از غیرمعمولترین وسایل نقلیه در دنیاست. در مرکز و غرب هنک کنگ، سیستم بزرگی از پله برقی و پیادهرو متحرک وجود دارد. Mid-levels Escalator با داشتن 20 پله برقی و 3 پیاده رو برقی و طولی به اندازه 800 متر، طویلترین پله برقی سرپوشیده در هوای آزاد در جهان است.
این سیستم، تا ساعت 10 صبح برای رفتن مسافران به سر کار به طرف پایین در حرکت است و بعد از آن تا نیمههای شب به سمت بالا حرکت میکند. برای ساخت این سیستم 30 میلیون دلار هزینه شد و از سال 1993 شروع به کار کرد. روزانه بیش از 35 هزار نفر از این وسیله استفاده میکنند.
هنگ کنگ هم مانند دیگر شهرهای پیشرفته جهان در زمینه حمل و نقل، دارای سیستم خط آهن کارآمدی است. این سیستم به وسیله دو سیستم Mass Transit Railway(MTRو Kowloon-Canton Railway KCRCاداره میشود.
Mtr شبکه مترو را در داخل هنگ کنگ اداره میکند و به عنوان یکی از مدرنترین سیستمهای مترو در جهان شناخته شده است. این سیستم دارای 38 ایستگاه است و روزانه حدود 4/2 میلیون نفر از این وسیله استفاده میکنند. kcr شمال شرقی و شمال غربی این جزیره را به جاهای دیگر آن متصل میکند که طول آن در حدود 112 کیلومتر است و به چهار خط تقسیم میشود. این جزیره، دارای سیستم تراموا هم است البته فقط با قطارهای دو طبقه و طول آن 13 کیلومتر است.
سرویس تاکسی هنگ کنگ هم در زمره معروفترین در جهان قرار دارد. اکثر تاکسیها در این جزیره به طور مستقل اداره میشود اما تعدادی از آنها تحت نظر شرکتهای مختلفی هستند. به طور میانگین روزانه حدود یک میلیون نفر از تاکسی استفاده میکنند و این یعنی اینکه 12 درصد از حمل و نقل عمومی بر دوش تاکسی است.
مینی بوس، اتوبوس و فری (نوعی سیستم حمل و نقل است که با استفاده از قایق و کشتی، مسافر و حتی وسایل نقلیه دیگر را در آب جابهجا میکند.) به همراه مواردی که در بالا گفته شد، هر روز بیش از 11 میلیون مسافر را جابهجا میکند.
آسمان و دریا در اختیار ونکوور
ونکوور بی سی، مرکز استان بریتیش کلمبیا، بزرگترین کلانشهر در قسمت غربی کانادا و سومین شهر بزرگ در کل کشور است. این شهر، برای چند سال متوالی به عنوان مرفهترین و بهترین شهر دنیا انتخاب شده است و از نظر شاخصهای مدنی و رفاه اجتماعی در سطح بالایی قرار دارد. میتوان گفت این شهر کانادایی از نظر سیستم حمل و نقل عمومی جایگاه بالایی در سطح دنیا دارد.
ونکوور از آن دسته شهرهایی است که استفادهای بهینه از آنچه دارد، میکند. بسیاری از شهرهای دنیا برای حمل و نقل، تنها دل به جادهها خوش کردهاند اما کاناداییها آسمان را هم در اختیار خود در آوردهاند. قدمت قطار هوایی به سال 1985 بر میگردد و به نوعی طویلترین سیستم حمل و نقل اتوماتیک در جهان به شمار میرود.
قطار هوایی بر روی ریلهای مرتفع در حرکت است و سابقهای پاک دارد؛ در پیشینهاش هیچ گزارشی از خروج از خط یا تصادف دیده نمیشود. قطار هوایی ونکوور دارای 33 ایستگاه است و در روز 220 هزار نفر را در طول 5/49 کیلومتر جا به جا میکند.
ونکوور دست از سر دریا هم برنداشته است و قسمتی از حمل و نقلش را به آن سپرده است. اتوبوس دریایی (نوعی فری که فقط مختص مسافران است) از سال 1900 کارش را شروع کرده است و تا امروز، از ساعت 7 صبح تا 1 در خدمت مسافران است.
روش کار اتوبوسهای دریایی به صورتی است که دو اتوبوس همزمان از جهت مقابل هم حرکت میکنند و تا نصف دریا پیش میروند و سپس دور میزنند و طول زمان کاری شان 50 بار این عمل را انجام میدهند. این اتوبوسها در اصل نوعی قایق دو طبقه هستند که ظرفیتشان 400 صندلی است.
ونکوور مانند دیگر شهرهای پیشرفته دنیا در زمینه حمل ونقل، دارای سیستم ریلی و اتوبوسی کارآمدی است اما آنچه که باعث شده این شهر بر سر زبانها بیافتد، همان قطار هوایی است که بیش از 20 سال در دل ونکوور جا خوش کرده است.