با محسن بهرامی ارضاقدس، رئیس کمیسیون تولید و تجارت اتاق بازرگانی و صنایع و معادن تهران گفتوگو کردهایم.
- چه عواملی در افزایش قیمت مواد غذایی و کالاهای مصرفی مؤثر بوده است؟
طی چند ماه اخیر برخی تحولات اقتصادی در داخل و خارج از کشور و سیاستگذاریهای نادرست موجب تشدید روند صعودی قیمتها شده است. از جمله اقدامات دولت که منجر به افزایش قیمتها شده آن بوده که دولت و بانک مرکزی بهطور رسمی نرخ مرجع ارز را از هزار و 50 به 1226 تومان افزایش دادهاند (با فرض اینکه ارز دولتی مورد نیاز واردات کالا تامین شود که این موضوع هنوز جای بحث دارد) و کالاهایی که پیش از این بهصورت یوزانس به کشور وارد میشد اکنون با افزایش17 درصدی قیمت مواجه شده است. نکته دیگر افزایش 7درصدی نرخ دستمزد است که موجب شده تا قیمت تمام شده بسیاری از کالاهای داخلی که کاربرهستند با افزایش هزینه تمام شده تولید مواجه شوند؛ علاوه بر این پیشتر واردات مواداولیه کارخانهها با 10 تا 20 درصد پیش پرداخت واردات صورت میگرفت اما اکنون این پیش پرداخت به 100درصد افزایش یافته و حتی برخی بانکها 20 تا 30 درصد پیش پرداخت بیشتر برای نوسان احتمالی نرخ ارز دریافت میکنند.
- وزیر صنعت، معدن و تجارت از کاهش قیمت مواد غذایی تا پایان اردیبهشت ماه خبر داده، آیا این وعده محقق خواهد شد؟
از نظر اقتصادی هیچ اتفاقی در شاخصهای اصلی تعیینکننده قیمت کالا رخ نداده تا قیمتها کاهش یابد. هنوز خبری از کاهش نرخ ارز، قیمتهای جهانی کالا یا کاهش هزینه تمام شده تولید کالا در داخل کشور نیست و بهمنظور کاهش قیمت تمام شده نیز نه تنها هیچ اتفاقی که حاکی از اثرگذاری یا دخالت دولت برای کاهش قیمتها باشد، رخ نداده بلکه تصمیماتی اتخاذ شده که بهطور ذاتی میتواند عامل افزایش قیمتها باشد. از سوی دیگر برخی اتفاقات طبیعی مانند تغییر فصل بر کاهش قیمتها مؤثر خواهد بود.
یکی از اقلامی که در سالجاری با افزایش قیمت مواجه شده است نهادههای تولید مانند کنجاله، ذرت، سویا، خوراک دام، علوفه و... بوده که بر قیمت تمام شده گوشت قرمز و مرغ اثرگذار بوده است. این نهادهها در فروردین ماه امسال وارد شده و در حال عرضه است و از سوی دیگر اکنون بسیاری از احشام از طریق چرا در مراتع تغذیه میکنند و نیاز چندانی به علوفه ندارند. در فصل بهار برخی تحولات در طرف تقاضا و عرضه زمینه کاهش قیمت برخی محصولات را فراهم میسازد چرا که در فصل گرما تقاضا برای مصرف بسیاری از مواد پروتئینی مانند گوشت قرمز، مرغ و تخم مرغ و لبنیات کاهش مییابد.
- تکیه بر واردات کالاهای اساسی، راهکار مناسبی برای کاهش قیمت خواهد بود؟
واردات درصورتی که در خدمت تولید صادرات محور باشد مفید خواهد بود چرا که در برخی کالاها با کمبود جدی مواجه هستیم. اگر ذرت بهعنوان کالای واسطهای به کشور وارد نشود افزایش قیمت گوشت مرغ را موجب خواهد شد. سال گذشته یکی از عمدهترین اقلام وارداتی کشور آهن آلات بوده و حدود 3میلیارد و 400میلیون دلار آهن آلات به کشور وارد شده و در همین سال 10واحد فولاد بخش خصوصی در حال ورشکستگی بوده یا تعطیل شدهاند. از سوی دیگر سنگ آهن از جمله اقلام صادراتی کشور بوده است، با این شرایط واردات محصول نهایی (آهن آلات) و صادرات سنگ آهن تاثیر منفی بر تراز تجاری کشور داشته است.