تلاشهای صورتگرفته عمدتا مبنی بر تجاریسازی مسکن و خارجساختن حوزه مسکن از بورسبازی و سوداگری است؛ ضمن اینکه همواره به صنعت مسکن بهعنوان یک بخش مهم در رشد و توسعه اقتصادی توجه دارند. تجربه یک دهه گذشته نشان میدهد دراقتصادهایی که از ثبات بیشتری برخوردار هستند، مسکن کمتر در تیررس سوداگری و بهدنبال آن نابسامانی قرار گرفته است. مروری بر میزان افزایش قیمت مسکن در کشورهای مختلف گویای این واقعیت است. قیمت مسکن در فرانسه از سال1998 تا سال 2011 بهطور متوسط در حدود 16درصد افزایش یافته است. این افزایش برای کشور صربستان در دهه اول قرن بیستم در حدود 5درصد است. سنگاپور در فاصله سالهای2005 تا 2011، تجربه افزایشی درحدود 2/5درصد داشته است. قیمت مسکن در کشور اسلواکی هم در این فاصله در حدود 5درصد ثبت شده است.
علاوه براین کشورهای کرهجنوبی، اسپانیا، سوئد و سوئیس در فاصله زمانی 2005 تا 2011 به ترتیب شاهد رشد 2درصد، یکدرصد، منفی یکدرصد و یکدرصدی قیمت مسکن بودهاند. بین کشورهای توسعهیافته صنعتی افزایش قیمت مسکن انگلستان از سال2000 تا 2010 در حدود 90درصد بودهاست که بالاترین میزان در میان این کشورها بوده است. میزان رشد قیمت مسکن در ترکیه در یک دهه گذشته در حدود 90درصد ثبت شده که بخش قابل توجه آن مربوط به یک دهه گذشته است. در میان کشورهای نوظهور، افزایش قیمت مسکن در کشور هند در بالاترین حد بوده است؛ بهگونهای که در فاصله زمانی 2000 تا 2010 این میزان در حدود 284درصد ثبت شده است.
زمانی که این ارقام و میزان افزایش قیمت مسکن با ایران مقایسه میشود، نابسامانی و به عبارتی شکست سیاستهای حل معضل مسکن بهعینه خود را نشان میدهد. در ایران در فاصله زمانی 1384 تا 1390 (که تقریبا همزمان با بررسی افزایش قیمت مسکن در مورد اکثر کشورهای فوق است) قیمت مسکن حدود 400درصد افزایش یافته است. این میزان افزایش که بیانگر بیماری اقتصاد ایران است حاکی از تحمیل هزینه سنگین تامین مسکن برای اکثر شهروندان است. در آسیبشناسی دلایل بروز چنین شرایطی در ایران، میتوان 2 دلیل اصلی را مورد توجه قرار داد؛ دلیل نخست میزان بالای تقاضای مسکن است. با توجه به بالابودن رشد جمعیت کشور در دهه1360 و رسیدن متولدین این سال به مرحله تشکیل خانواده، تقاضای مسکن در سالهای اخیر بهشدت بالا رفته بهگونهای که عرضه مسکن از تقاضا پیشی گرفته است. از سوی دیگر برنامههای دولت برای تامین مسکن مورد تقاضا بهدلیل دلمشغولیهای متفاوت و عدم پیگیری جدی همواره از بازار تقاضا عقب بودهاست.
اما مشکل جدی بازار مسکن در ایران، سوداگری و دلالبازی در آن است. بهدلیل نبود ثبات اقتصادی و پایینبودن درجه امنیت اقتصادی و همچنین بالابودن میزان نقدینگیهای سرگردان و عدم توان دولت در هدایت نقدینگیهای سرگردان به حوزه تولید و سرمایهگذاری، در سالهای اخیر بازار مسکن مورد تهاجم دلالان و سوداگران بودهاست. نتیجه طبیعی افزایش 4/3برابری نقدینگی (از 80هزار میلیارد تومان در سال1384 به 352هزار میلیاردتومان در اواخر سال1390) چیزی جز افزایش چند برابری قیمت مسکن نیست.