این برنامه تا همین چندی پیش از دو بخش تشکیل می شد: بخش نخست مربوط به پخش آوازهای قدیمی بود و بخش دوم نیز با نام یاد هر باربه مرور زندگی و آثار یکی از استادان درگذشته موسیقی ایرانی می پرداخت.
در بخش نخست - که هنوز پابرجاست – آوازهای برنامه قدیمی گل های رنگارنگ رادیو پخش می شود. محمد رضا جعفری – طراح و کارگردان آوای ایرانی – هر بار می کوشد تا از طریق حرکات دوربین روی اشعار خوشنویسی شده که توسط خواننده درحال اجرا به صورت آواز است از وجود یک هنرمند میهمان نیز سود ببرد. این هنرمندان معمولا نگارگر(مینیاتوریست ) یا خوشنویس هستند که در مقابل دوربین به خلق اثری هنری مشغولند. اتفاقا مهمترین وظیفه کارگردان در رسانه ای مانند تلویزیون در این بخش است که باید محک بخورد و مورد داوری قرار گیرد.
در این قسمت بیننده مدام با دیزالوهایی پی در پی از تصاویر آثار نقاشی شده و هنرمند در حال کار روبه روست که حتی یک دم این تصاویر ثابت نمی مانند. چیزی شبیه نماهای اسلوموشن ( حرکت آهسته ) در چند تا از ویدئوکلیپ های وطنی ابتدای دهه هفتاد که با هدف خلق فضایی ماورائی-عرفانی ساخته می شدند. با این تفاوت که زمان آن ویدئوکلیپ ها محدود به زمان یک تصنیف یا ترانه بود و کارگردان می توانست در یک مدت کوتاه و چند دقیقه ای از ایده های تصویری و بازیگر و لوکیشن های متنوعی بهره ببرد.
اما در آوای ایرانی بیننده هر بار با یک قطعه آواز حداقل 15 تا 20 دقیقه ای رو به روست و سوژه های تصویری محدودی که در سطور فوق ذکر آنها رفت. به همین دلیل و برای جلوگیری از سکون برنامه کارگردان مجبور است مدام روی همین چند سوژه ( تصویر هنرمند در حال خوشنویسی یا نقاشی و آثار او به همراه عکس هایی از خوانندگان سازها و نوازندگان هر برنامه ) مانور کند. به گونه ای که بیننده پیش از هر نوبت پخش آوای ایرانی – صرف نظر از قطعه موسیقی ای که قرار است پخش شود - می داند که از نظر تصویری با چه معجونی رو به رو خواهد شد.
البته فراموش نکنیم که هنوز و دراواخر دهه سوم فعالیت سیمای جمهوری اسلامی این رسانه برای پخش تصاویر سازهای ایرانی و خارجی با مشکلات جدی رو به روست و دست کارگردان از ابتدا در این زمینه کاملا بسته بوده است.
کارگردان همچنین در اقدامی نو وابتکاری در هنگام پخش هر " گوشه " از دستگاه های ردیف موسیقی ایرانی نام آن را به صورت زیرنویس در تصاویر درج می کند. این مساله در درازمدت به شناخته شدن بیشتر و بهتر این گوشه ها و قطعات در نزد مخاطبان منجر خواهد شد.
آوای ایرانی در بخش فعلا کنار گذاشته شده یاد، از وجود کارشناسان رشته موسیقی نیز بهره می برد. ضمن آن که گاه تصاویری از استادانی نظیر زنده یاد علی اصغر بهاری - که بیشتر در سال های اخیر درگذشته اند – به همراه صحبت های آنان پخش می شود. این مساله بیش از هرچیز نشان می دهد که اگر دست کارگردان – چه از لحاظ در اختیار داشتن فیلم های مربوط به استادان قدیمی و چه از نظر امکانات و شرایط پخش آن ها – باز می بود با برنامه ای بهتر و مؤثرتر رو به رو می شدیم. هر چند که در شرایط فعلی نیز آوای ایرانی مجبور است بار تمامی برنامه های پخش نشده در همه این سال ها – درباره موسیقی - را به تنهایی دوش بکشد. چرا که در نوع خود نخستین آن ها در درون مرز به شمار می رود.
بعد التحریر: وقتی برای نوشتن این مطلب دست به قلم بردم باخبر شدم که بخش یاد به دلیل یاد کردن از رکن الدین مختاری یا همان سرپاس مختاری معروف حذف شده است. باید در نظر داشت که بی گمان هدف سازندگان برنامه واگویی بخشی از تاریخ موسیقی ایران زمین فارغ از طرز فکر و زندگی افراد بوده است ونه هیچ چیز دیگر. آوای ایرانی بیش از هر چیز برنامه ای هنری است و آدم ها را از منظر هنری – و نه سیاسی – مورد تحلیل قرار می دهد. امید که مسؤلان سیما با در نظر گرفتن این نکته، نیمه دیگر آوای ایرانی را به آن برگردانند.
