این وضع جامعه را به سمت شکاف طبقاتی، عدمرعایت حقوق شهروندی، فقر اطلاعاتی و افول فرهنگ و هویت ملی همچنین هدر رفت سرمایههای اجتماعی سوق میدهد. در عین حال رشد جمعیت، مهاجرت و افزایش روند شهرنشینی به این موضوع دامن خواهد زد و تداوم آن معضل زندگی در کلانشهرهایی که شهروندان آن دچار سردرگمی شخصیتی و هنجاری شدهاند را بهدنبال دارد.
راه برونرفت از این تصویر نامطلوب را باید مدیران شهری در مشارکت افراد جامعه در سرنوشت خود و شهرشان جستوجو کنند. ترغیب افراد جامعه به مشارکت در اداره امور شهر و افزایش سهم آنها در روند برنامهریزی، اجرا و نظارت بر مسائل شهری کارآمدترین راهکاری است که عالمان این عرصه برایگذار از مرحله شهرنشینی به شهروندی پیش روی مدیران شهری قرار دادهاند. در این میان تقویت جایگاه اجتماعمحوری و محلهمحوری بسیار حائز اهمیت است. هند و آلمان نمونههای موفقی هستند که با تکیه بر این راهکار توانستهاند مشارکت حداکثری شهروندان را در اداره امور شهر جلب کنند.
شهرداری تهران نیز در دوره اخیر با تأکید بر عملیاتی کردن رویکرد ارتقا به یک نهاد اجتماعی با عنایت به توسعه آموزشهای شهروندی و فرهنگ شهرنشینی برآن است تا نقش شهروندان در تصمیمسازیها و تصمیمگیریها را افزایش دهد و توجه آنها را به مشارکت مستقیم در رفع مشکلات شهری و معضلات اجتماعی جلب کند.
در این مسیر از راهکارهای متفاوتی نظیر اجرای جشنوارههای مختلف و متنوع فرهنگی، هنری، ورزشی و علمی استفاده کرده و به بیان ناظران و شهروندان توانسته موفقیتهای بسیار خوبی در این زمینه کسب کند. برگزاری جشنواره بام برگرفته از سرواژههای برترین ایدههای محلی یکی دیگر از تدابیری است که در این حوزه اتخاذ شده است.
این جشنواره از شهروندان میخواهد نسبت به مشکلات و معضلاتی که در محل سکونت و شهر خود شاهد آن هستند حساس باشند و راهکار مرتفع کردن آن را به جای مطالبه از نهادها و سازمانها در رفتار، نگرش و نحوه تعامل با محیط اطراف جستوجو کنند. به دیگر سخن جشنواره بام تفکر خلاق و ذهن جستوجوگر شهروندان را به کمک میطلبد و از آنها راهحل میخواهد.
جشنواره بام با شعار « از مردم برای مردم» در بهمن سال90 با اعلام فراخوان جذب ایدههای شهروندان فعالیت خود را آغاز کرد و تیرماه 91با دریافت هزار و 500 اثر از شهروندان بهکار خود خاتمه داد. در مراسم اختتامیه جشنواره برترین ایدههای محلی که چهارشنبه 28تیر با حضور اعضای شورای اسلامی شهر برگزار شد از 25شهروند خلاق که با احساس مسئولیت و تیزبینی بهترین ایده را برای رفع مشکلات محل سکونت خود به مدیران شهری ارائه کردند، تقدیر به عمل آمد.
با همکاری و نظر مساعد شورای اسلامی شهر تهران بررسی کارشناسی ایدههای ارائهشده به جشنواره بام در دستور کار قرار گرفته است و ایدههای مطرح شده پس از طی مراحل کارشناسی، اجرایی خواهند شد. چه خوشایند است طعم شیرین مشارکت به کام شهروندی که نتیجه حضورش در یک جشنواره شهری، رفع مشکل محله، منطقه و شهر خواهد بود.
* معاون اجتماعی و فرهنگی شهردار تهران