جلسات قرآنی و مذهبی در گوشه و کنار شهر برپا شده و شهروندان نیز از این جلسات استفاده میکنند. در کنار این جلسات که معمولا در مساجد و اماکن مذهبی برگزار میشوند، چند سالی است که مدیریت شهری نیز برنامههای مذهبی و اجتماعی متنوعی را درگوشه و کنار شهر برای شهروندان درنظر گرفته است. میزان حضور شهروندان در این برنامهها نشان میدهد که این برنامهها جای خود را میان شهروندان پیدا کردهاند. در حال حاضر هم برنامههایی چون «برآستانجانان» در 22 بوستان پایتخت در دو نوبت قبل و بعد از افطار برگزار میشود. در ارتباط با برنامههای مدیریت شهری برای ایام تابستان و ماه مبارک رمضان به سراغ سید محمدهادی ایازی، معاون امور اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران رفته و با وی درباره این برنامهها گفتوگو کردهایم که در ادامه میخوانید.
- چند سالی است که تابستانهای تهران با اجرای برنامههای فرهنگی، اجتماعی و مذهبی رنگ و بوی دیگری به خود گرفته است. در دو، سه سال اخیر هم بهدلیل تقارن ماهمبارک رمضان با فصل تابستان شاهد تنوع بیشتر برنامههای شهرداری هستیم. شما بهعنوان معاون امور اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران، عملکرد خود در این حوزه را چطور ارزیابی میکنید؟
طبق سیاستی که از سوی شهردار تهران ترسیم شده است، مجموعه مدیریت شهری تمام عزم خود را جزم کرده است تا به یک نهاد فرهنگی و اجتماعی تبدیل شود. در این نهاد اجتماعی نیز تا به امروز فعالیتهای بسیار متنوع فرهنگی و اجتماعی صورت گرفته. یکی از مهمترین تمرکزهای این نهاد فرهنگی و اجتماعی در زمینه غنیکردن اوقات فراغت نوجوانان، جوانان و شهروندان بوده است. همچنین برنامههای مذهبی و مناسبتی نیز در ایام مختلف سال برگزار شده است که میتوان به نمونههای آن مانند جشنهای شعبانیه، جشنواره تفریحات ورزشی، ویژهبرنامههای ماههای محرم و صفر و... اشاره کرد.
- در واقع میتوان گفت عملکرد ما به خواستهها و انتظاراتی باز میگردد که مردم از ما دارند و مطرح میکنند. ما این خواستههای شهروندان را اجرایی کردیم و گام نویی برداشتیم.
امروز این اقدامات به قدری در جامعه جا افتاده که در حقیقت تبدیل به یک انتظار دائمی از شهرداری تهران شده است. وقتی هم که این امر تبدیل به یک انتظار از شهرداری تهران شده، حالا ما وظیفه داریم که این برنامهها را به صورت دائمی برای شهروندان اجرایی کنیم. البته ضعفهایی هم مشاهده شده یا گزارش میشود که تلاش میکنیم این مشکلات را بلافاصله بعد از گزارش شدن، در کمترین زمان ممکن برطرف کنیم.
- با توجه به برنامههای ارائهشده، فکر میکنید تا چه اندازه در دستیابی به هدف شهرداری تهران در تبدیل شدن از یک نهاد خدماتی به یک نهاد اجتماعی موفق بودهاید؟
همانطور که گفتم شهرداری تهران تلاش کرده تا با تمام اقدامات فرهنگی و اجتماعی که در سالهای اخیر انجام داده است از جمله طرح مدیریت محله، راهاندازی سراهای محله و... به یک نهاد اجتماعی تبدیل شود و حالا مردم نیز نگرش دیگری نسبت به شهرداری تهران دارند. الان مردم فقط این انتظار را ندارند که شهرداری تهران زبالههای منازل را جمع کند بلکه میخواهند که شهرداری در فعالیتهای اجتماعی نیز همچنان حضور فعال و پررنگی داشته باشد. این تغییر خواسته و جهت مطالبات مردم نشان میدهد که ما در تبدیل شهرداری به یک نهاد اجتماعی موفق بودهایم.
- آیا در تهیه و تنظیم برنامهها قبل از اجرایی شدن، مطالعاتی صورت میگیرد یا برنامهها فقط برای پرکردن اوقات فراغت هستند؟
بهطور حتم برای تمام برنامههایی که اجرا شده و میشوند مطالعات کارشناسی نیز صورت میگیرد. در حال حاضر تمام اداره کلهایی که زیر نظر معاونت اجتماعی و فرهنگی فعالیت میکنند شوراهای راهبردی دارند که این شوراها متشکل از اندیشمندان و کارشناسان همان حوزه به همراه عوامل اجرایی هستند. این شوراها وظیفه سیاستگذاری و تعیین برنامهها را دارند و در حالت دیگر سیاستهای اجرایی را با دید کارشناسی پیوند میدهند. بنابراین تمام برنامههای مناسبتیای که در مجموعه شهرداری برگزار میشوند دارای مطالعات کارشناسی هستند و نگاه علمی پشت این برنامهها وجود دارد. در حقیقت همانطور که اشاره کردید این برنامهها فقط برای پرکردن اوقات فراغت به هر شکل ممکن نیست.
- سابقه نشان میدهد که در برنامههای مذهبی همیشه مردم خودشان پیشقدم بوده و مشارکت داشتهاند. در برنامههایی که الان اجرا میشوند چقدر مردم مشارکت دارند؟ از مشارکت مردم چطور استفاده شده است؟
یکی از سیاستهای همیشگی شهرداری در دوره اخیر مشارکت و حضور مردم در برنامهها بوده است. ما نیز هیچوقت دنبال این نبودهایم که همه برنامهها را خودمان اجرا کنیم بلکه میبینید که الان نیز تمام برنامهها با مشارکت مردم و بر محور محله و شهروندان اجرایی میشوند. تنها نکته مهم این است که ما در برنامهها تقریبا نقش راهبری داریم. در این ارتباط موردی را یادآوری میکنم. در ایام جشنهای نیمه شعبان دیدید که شهرداری دخالتی در آذینبندی معابر و کوچهها نداشت بلکه مردم به همراه شورایاران و مدیران محلهها، خودشان دست به کار شده بودند. تنها موردی که شهرداری در این زمینه از مردم درخواست داشت این بود که در آذینبندیها از نوارهای رنگی جیوهای استفاده نشود. نتیجه نیز خیلی خوب بود و دیدیم که مردم نیز از این نوارهای جیوهای استفاده نکردند. اینجا بود که شهرداری بر اساس سیاستهای شهری و زیستمحیطی استفاده از این نوارها را ممنوع اعلام کرد. با وجود این دیدیم که مردم مشارکت بالایی در جشنواره شوق انتظار داشتند و از این به بعد نیز میخواهیم که همچنان شهروندان در برنامهها حضور داشته باشند.
- ارزیابی مردم از برنامههای اجرا شده را چطور میبینید؟ آیا بازخوردی دریافت شده است؟
تمام فعالیتهای شهرداری تهران در تمام حوزهها از قبیل عمرانی، اجتماعی، فرهنگی و ... دارای پیوست اجتماعی است؛ یعنی حتی یک پل شهری هم بدون اینکه نظر مردم دریافت شود، ساخته نمیشود. بهطور کلی باید بگویم که تمام طرحهای شهرداری تهران قبل از اجرا دارای پیوست اجتماعی و بعد از اجرا نیز دارای نتایج نظرسنجی هستند. در نتیجه میبینیم که شهرداری تهران همیشه بازخوردهای مردمی را نیز دریافت میکند؛ البته این بازخوردها هیچگاه بایگانی نمیشوند. همه این نتایج و نظرسنجیها توسط کارشناسان و عوامل مربوطه بررسی میشوند تا در اجرای طرحهای مشابه بعدی نواقص و معایب احتمالی وجود نداشته باشد. در این زمینه باید به آماری که داریم اشاره کنم. در سال 80 میزان اعتماد و رضایت شهروندان تهران از کل مجموعه شهرداری حدود 35 درصد بوده که میزان این رضایتمندی در سال گذشته به حدود 68 درصد رسیده است. ارتقای این نتیجه نشان میدهد که هم برنامههای فرهنگی و اجتماعی شهرداری درست هدایت شده و هم اینکه مردم نیز این برنامهها و آموزشها را قبول کرده و به کار بستهاند. درنتیجه مردم به سمتی حرکت کرده و میکنند که در نهایت حقوق و قوانین شهروندی در جامعه نهادینه شوند.
- فکر میکنید این برنامهها در دورههای بعدی مدیریت شهری نیز ادامه داشته باشند؟
البته برای این امر باید منتظر ماند و دید که مدیران آینده پایتخت چه تصمیماتی خواهند گرفت اما همانطور که گفتم با توجه به اینکه شهرداری در سالهای اخیر برای تمام برنامههای خود طرح مطالعاتی و کارشناسی داشته و این برنامهها نیز به تصویب شورای محترم شهر تهران رسیده است بهنظر نمیرسد که تغییری در روند اجرای برنامهها به وجود بیاید. همچنین باتوجه به اینکه طرح مدیریت محله یا جشنواره شمسه نیز در پایتخت اجرایی شده است، امیدواریم که شاهد ادامه این برنامهها البته بهصورت بهروز و کارآمد باشیم.
جدول برنامه های برآستان جانان، بعد از افطار از ساعت 21:30 تا 23 تا تاریخ 16 مرداد
منطقه | محل برگزاری | آدرس |
منطقه 2 | بوستان گفتگو | بزرگراه شهید چمران، بوستان گفتگو |
منطقه 3 | بوستان حضرت ابراهیم (ع)(آب و آتش) | میدان ونک، بزرگراه حقانی |
منطقه 4 | فرهنگسرای اشراق | فلکه دوم تهرانپارس، انتهای خیابان جشنواره |
منطقه 5 | بوستان میعاد | فلکه دوم صادقیه، بلوار آیت الله کاشانی، بلوار اباذر، روبه روی پردیس سینمایی زندگی |
منطقه 6 | پارک لاله | میدان ولیعصر، بلوار کشاورز، پارک لاله، دور محوطه آبنما |
منطقه 7 | فرهنگسرای اندیشه |
خیابان شریعتی، نرسیده به پل سیدخندان، بوستان اندیشه، فرهنگسرای اندیشه |
منطقه 11 | فرهنگسرای رازی | میدان قزوین، خیابان قزوین، جنب شهرداری منطقه 11، بوستان رازی |
منطقه 16 | فرهنگسرای بهمن | میدان راه آهن، میدان بهمن، فرهنگسرای بهمن درب غربی |
منطقه 17 | فرهنگسرای بهاران | میدان ابوذر، انتهای بیست متری، انتهای سجادجنوبی، میدان بهاران، فرهنگسرای بهاران |
منطقه 18 | بوستان لواسانی | شهرک ولیعصر، انتهای خیابان حیدری جنوبی، خیابان پژاند، بوستان لواسانی، مجاورت فرهنگسرای خاتم |
منطقه 19 | بوستان ولایت |
میدان بهمن، بزرگراه شهیدنواب صفوی، بوستان ولایت |
منطقه 20 | فرهنگسرای ولاء | شهرری، میدان نماز |
منطقه 22 | بوستان جوانمردان ایران | انتهای حکیم غرب، بلوار دهکده المپیک، خیابان صدرا، بوستان جوانمردان ایران |
جدول برنامه های برآستان جانان، قبل از افطار از ساعت 18 تا 20:30 تا تاریخ 16 مرداد
منطقه | محل برگزاری | آدرس |
منطقه 1 | بوستان قیطریه | بزرگراه صدر، میدان پیروز، بوستان قیطریه |
منطقه 8 | بوستان فدک | میدان هلال احمر، خیابان گلستان، بوستان فدک |
منطقه 9 | بوستان شمشیری | مهرآباد جنوبی، سه راه آذری، خیابان 20 متری شمشیری، بوستان شمشیری |
منطقه 10 | بوستان رضوان | خیابان کمیل، تقاطع قصرالدشت، بوستان رضوان |
منطقه 12 | پارک شهر | میدان امام خمینی، خیابان بهشت، پارک شهر، راهروی ضلع شرقی، میدان صلح |
منطقه 13 | بوستان خیام | خیابان 17 شهریور، خیابان خشکبارچی، بوستان خیام |
منطقه 14 | بوستان گلزار | خیابان پیروزی، خیابان شکوفه، خیابان شهیدکاظمی، جنب فرهنگسرای اخلاق، بوستان گلزار |
منطقه 21 | پارک نرگس تهرانسر | تهرانسراصلی، روبه روی شهرداری منطقه 21، پارک نرگس |
منطقه 15* | فرهنگسرای خاوران | میدان خراسان، خیابان خاوران، سه راه هاشم آباد، فرهنگسرای خاوران |
*فرهنگسرای خاوران روزهای 11 و 12 مرداد بعد از افطار نیز میزبان شهروندان خواهد بود