هریک از این بیماری‌ها با علائم و عوارض خاص خود، می‌تواند دانش‌آموز را برای مدتی از یادگیری و آموزش محروم کند و علاوه برآن، درصورتی که بیماری به‌موقع شناسایی و درمان نشود می‌تواند عوارض جبران‌ناپذیری نیز به‌دنبال داشته باشد. به همین منظور آموزش بهداشت فردی به دانش‌آموزان و آشنایی آنها با انواع بیماری‌های شایع که با شروع بازگشایی مدارس شیوع و سرایت پیدا می‌کنند ضروری است. مربیان بهداشت مدارس با همکاری والدین در آموزش بهداشت فردی به دانش‌آموزان و چگونگی برخورد با هریک از انواع بیماری‌ها نقش بسیار مهم برعهده دارند.
شپش یک حشره کوچک و انگلی است که بین موها زندگی و از خونی که از پوسته سر بیرون می‌آید تغذیه می‌کند. شپش مسری و بسیار آزاردهنده است. در دخترها بیش از پسرها شپش دیده می‌شود. شپش باعث خارش پوسته سر و التهاب شده و خارش مداوم در برخی از موارد ممکن است آسیب‌های پوستی و عفونت به همراه داشته باشد. شپش از طریق تماس سر منتقل می‌شود. برای جلوگیری از سرایت شپش بهتر است که دانش‌آموزان دختر موهای سرشان را مرتب کوتاه و از تماس مستقیم با سر همکلاسی‌ها در مدرسه خودداری کنند. همچنین از شانه و گیره سر به‌طور اشتراکی استفاده نکنند. اگر دانش‌آموز به‌طور مداوم سرش را می‌خاراند حتما باید به پزشک مراجعه کند و سپس روش‌های درمانی را به‌طور منظم به‌کار ببندد.
با شروع فصل درس و مدرسه یکی از بیماری‌های شایع دانش‌آموزان سرماخوردگی است. سرماخوردگی یک عفونت دستگاه تنفسی فوقانی است و به گفته کارشناسان بهداشتی حدود 200نوع ویروس عامل این بیماری است. محیط‌های سربسته و شلوغ احتمال ابتلا به سرما خوردگی را بیشتر می‌کند. احتقان بینی، التهاب سینوس‌ها، عطسه، سردرد، گلودرد، آب‌ریزش بینی، تب و لرز و دردهای عضلانی، برخی از علائم سرماخوردگی است. برای پیشگیری از سرماخوردگی، دانش‌آموزان باید دست‌های خود را به‌طور مکرر بشویند. از وسایل شخصی خود استفاده کنند و چون ویروس سرماخوردگی از طریق چشم و دهان و بینی وارد بدن می‌شود از مالیدن چشم و بینی خود بپرهیزند، از افرادی که عطسه می‌کنند یا علائم سرماخوردگی در آنها دیده می‌شود، فاصله بگیرند. مربیان بهداشت مدارس باید از ورود دانش‌آموزان بیمار به مدرسه خودداری کنند.
عفونت‌های دستگاه گوارش از بیماری‌های شایعی است که احتمال ابتلای دانش‌آموزان در مدارس به آن زیاد است. بیماری‌های گوارشی ویروسی تب، استفراغ و اسهال را به‌دنبال خواهد داشت. اگر دانش‌آموزی به این بیماری مبتلا شده باشد در اثر تماس با دانش‌آموزان دیگر این بیماری را منتقل می‌کند. با ضدعفونی کردن میز و نیمکت مدارس می‌توان از انتقال بیماری‌های گوارشی در بین دانش‌آموزان پیشگیری کرد. کارشناسان بهداشتی معتقد هستند که محلول‌های پاک‌کننده حاوی الکل و تمیز کردن میز و نیمکت‌ها با آنها به این منظور مناسب است. کارشناسان توصیه می‌کنند که دانش‌آموزان از غذاهای نامناسب و غیربهداشتی در مدارس پرهیز کنند و همواره میان وعده‌هایی مانند نان و پنیر، گردو، انواع میوه، تخم‌مرغ و سایر مواد غذایی باارزش را مصرف کنند. به‌منظور پیشگیری از بیماری‌های گوارشی دانش‌آموزان حتما باید از لوازم شخصی استفاده کرده و پس از رفتن به دستشویی خوب دست‌های خود را با صابون بشویند.
آبله مرغان و اوریون دو بیماری شایع ویروسی در بین دانش‌آموزان هستند. علائم آبله مرغان تب خفیف و ظاهر شدن دانه‌هایی روی بدن دانش‌آموز است. در برخی از موارد دانه‌ها آبکی است که درشت شده و سپس می‌ترکند. این دانه‌ها ابتدا روی صورت و گردن و پس از آن روی سر و سایر اعضای بدن مشاهده می‌شود. کارشناسان می‌گویند،دوره کمون این بیماری 10روز است. اگر دانش‌آموزان محل دانه‌ها را نخارانند، جای دانه‌ها روی پوست باقی نمی‌ماند. معمولا برای رفع خارش از داروهای ضدخارش استفاده می‌شود. پزشکان توصیه می‌کنند که برای اینکه دانه‌ها و جوش‌ها چرک نکنند، دانش‌آموزان مبتلا به آبله‌مرغان روزانه حمام کنند و ناخن‌هایشان را بگیرند.اوریون هم یک بیماری ویروسی است که از طریق بزاق یا ترشحات حلق فرد آلوده وارد حلق فرد سالم شده، خود را به غده بزاقی بناگوش رسانده و در آنجا رشد می‌کند. بی‌اشتهایی، تب، درد عضلانی و التهاب غدد بناگوشی از علائم این بیماری است. چون اوریون اغلب غدد بزاقی بناگوشی را درگیر می‌کند در قدیم به این بیماری گوشک می‌گفتند. بعد از حدود هفت تا 10روز تورم کاهش می‌یابد.
