دکتر سید امیر محمد مرتضویان فارسانی در گفت وگو با ایسنا منطقه دانشگاه علوم پزشکی تهران، تصریح کرد: کپکها میکروارگانیسمهایی مقاوم در مقابل محیط اسیدی هستند. این سلولها در هر ماده غذایی وجود دارد اما به علت سرعت کند رشد برای تکثیر به زمان کافی و دمای مناسب نیاز دارند. در شرایطی که آلودگی کپکی و مخمری در محصول زیاد باشد احتمال رشد این کپک وجود دارد.
وی ادامه داد: فرآوردههای لبنی و تخمیری لبنی به سبب داشتن ph پایین خاصیت اسیدیته بالایی دارند لذا مناسب برای رشد کپک در محیط خود هستند که محصولاتی مانند ماست یا دوغ از این دستهاند.
این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در خصوص نشانههای تشخیص کپک زدگی در ماست اظهار کرد: ماست در صورت کپک زدگی فسادپذیر شده ظاهر و طعم آن تغییر میکند به طوری که با بوی بد گندیدگی، تغییر طعم و رنگ ماست با رنگهایی هم چون سبز، سیاه، خاکستری و حتی قرمز مواجه میشویم.
دکتر مرتضویان با اشاره به احتمال سمی بودن کپک ماست بیان داشت: خوردن سلولهای کپک خطرناک است و در صورت مصرف زیاد آن، امکان ابتلا به انواع سرطانها وجود دارد که خود این کپکها میتوانند در ترکیب ماست تولید سم کنند.
این کارشناس ارشد صنایع غدایی وجود آثار کپک زدگی در محصولات لبنی را نشان شاخص بهداشتی نامناسب دانست و گفت: مشاهده کپک در ماست بیانگر وجود مشکل در طراحی کارخانه، بهداشت محیط و در کل فرایند تولید است که از نظر فرهنگی و بهداشتی مطلوب نیست.
وی اضافه کرد: گاهی منشا این آلودگیها به ماده اولیه یعنی شیر ورودی به کارخانه، هوای محیط یا بسته بندیهای آلوده و غیربهداشتی برمیگردد.
دکتر مرتضویان با تأکید بر نظارت وزارت بهداشت و سازمان استاندارد در فرایند تولید همه فرآوردههای تخمیری ادامه داد: استاندارد ملی یک حد مجاز برای تعداد سلولهای کپک موجود در ماست تعیین کرده است به طوری که در هر میلی لیتر از ماست تعداد این سلولها نباید بیشتر از 100 باشد.
لزوم نگهداری ماست در دمای 5 تا 7 درجه سانتی گراد
وی تصریح کرد: نکته مهم در جلوگیری از کپک زدن محصولات تخمیری مانند ماست، نگهداری آنها در دمای یخچال یعنی دمایی بین 5 تا 7 درجه سانتی گراد است. در دمای پایین سرعت رشد کپک کم میشود اما با افزایش دما سرعت رشد آن افزایش یافته و کپک بسرعت در محیط ظاهر میشود.
دکتر مرتضویان مناسبترین دما برای رشد سلولهای کپک را 20 تا 25 درجه سانتیگراد عنوان و توصیه کرد: از نگهداری ماست در فضای بیرون از یخچال خودداری شود. بهتر است خانوادههای کم جمعیت ماست مصرفی خود را در حجم کم تهیه و در مدت کوتاه مصرف کنند تا نگهداری طولانی مدت آن منجر به بروز کپک و فاسد شدن ماست نشود.