اگرچه زعفران در سال 89نسبت به سال 90افزایش قیمت آنچنانی نداشت اما درسال‌های 90و 91این محصول افزایش قیمت قابل توجهی پیدا کرد. حالا اما در هیاهوی افزایش قیمت کالاهای ضروری، به‌نظر می‌رسد که زعفران یکی از محصولاتی باشد که راه خود را برای رسیدن به سبد مصرفی خانواده‌ها گم کند و این وسط نخستین ضرر شامل حال کشاورزی شود که برای برداشت محصول خود از خوابش هم باید بزند. زعفران اگر پیش از این فقط با نام قائنات و در مجموع استان‌های خراسان‌جنوبی و خراسان رضوی شناخته می‌شد حالا راه به خیلی استان‌های دیگر هم پیدا کرده است و استانی مانند لرستان این داعیه را دارد که زعفران تولیدی اش بهترین نوع زعفران کشور است. این در حالی است که کشاورزان برخی از نقاط کشور،فارغ از ادعای تولید زعفران درجه یک فقط از مشکلات پیش‌رویشان می‌گویند. البته کاشت زعفران در برخی از استان‌ها گویای مسائل دیگری نیز هست؛ به‌طور نمونه برخی از کشاورزان کرمانی از آن جهت به کشت زعفران روی آورده‌اند که نرخ آب مورد استفاده در کشت برخی محصولات در کرمان بیش از نرخ نهایی تولید است.
مهم‌ترین مشکل؛ فروش فله‌ای
یکی از مهم‌ترین مشکلات در عرضه زعفران، باز شدن پای دلالان به آن و فروش فله‌ای زعفران به‌ویژه در استان‌های نوپای تولید این محصول مانند کرمان است. مدیر جهادکشاورزی زرند در این رابطه با اشاره به برداشت دستی و سنتی محصول و درنهایت فروش فله‌ای به مهر گفت: باید از هم‌اکنون صنایع بالادستی زعفران را در استان کرمان توسعه دهیم زیرا با فروش فله‌ای بخشی از سود به جیب دلالان می‌رود. محمود نگهبان سلامی، نماینده خواف و رشتخوار در مجلس شورای اسلامی هم این موضوع را تأیید کرد و گفت: فعالیت دلالان در زمینه خرید زعفران موجب نگرانی زعفران کاران استان خراسان رضوی شده است و این در حالی است که به‌علت نبود امکانات کافی برای خشک کردن زعفران کشت شده، گل زعفران با قیمت پایین به‌صورت فله‌ای به فروش می‌رسد.
نیاز فعلی؛ افزایش راندمان مزرعه
رئیس هیأت مدیره صندوق توسعه صادرات زعفران نیز در رابطه با خرید زعفران فله‌ای توسط دلالان به خبرنگار ما گفت: کشاورزان پس از برداشت محصول، زعفران را به مرور مثلا یک‌کیلو، یک‌کیلو عرضه می‌کنند و سعی درعرضه مستقیما پس از فرآوری به مغازه‌ها دارند. علی شریعتی با بیان اینکه در حال حاضر مغازه‌های فعال بسیاری در سراسر استان‌های خراسان‌رضوی و خراسان‌جنوبی وجود دارد، افزود: این مغازه‌دارها با دلالان فرق می‌کنند و خرید را بدون‌واسطه از کشاورز انجام می‌دهند. شریعتی در پاسخ به این سؤال که پیش‌بینی شما از میزان زعفران برداشت‌شده امسال چقدر است؟ گفت: برآوردها نشان می‌دهد که در منطقه خراسان نسبت به سال گذشته 10تا20درصد افزایش تولید داشته باشیم؛ یعنی اگر سال گذشته 250تا 260تن تولید داشتیم امسال این رقم به 280تا 300تن برسد.
وی با بیان اینکه باید آموزش‌های لازم در زمینه افزایش تولید صورت بگیرد تصریح کرد: متوسط تولید زعفران به ازای هر هکتار سه‌کیلوگرم است، درحالی‌که برخی کشاورزان با اقدامات لازم و مناسب از هر هکتار 10 تا20کیلوگرم زعفران برداشت می‌کنند. وی گسترش آموزش برای تولید بهداشتی، باکیفیت و با راندمان بالا را ضروری دانست و گفت: طرحی به‌عنوان طرح جامع در هیأت دولت مبنی بر انجام آموزش و اقدامات لازم برای بهبود راندمان و ساماندهی بازار و صادرات به‌تصویب رسیده اما متأسفانه هنوز این طرح به‌دلیل اختصاص نیافتن بودجه اجرایی نشده است. رئیس هیأت مدیره صندوق توسعه صادرات زعفران با بیان اینکه اگر زعفران خوب خشک شود، محصول باکیفیت‌تری تولید می‌شود، افزود: زعفران‌کاران باید از خشک کردن محصول در فضاهای باز خودداری کنند. وی اهمیت دادن به بخش صنعت را در این زمینه از ضروریاتی عنوان کرد که دولت باید به آن توجه کند و اضافه کرد: برای حمایت از عرضه صنعتی، باید زعفرانی که در بازار به‌صوررت متفرقه به‌فروش می‌رسد و فاقد پروانه و استاندارد است جمع‌آوری شود. شریعتی اظهار کرد: همچنین باید کمبود نقدینگی صنایع مربوطه جبران شود تا زعفران مناسب در بسته‌بندی بهداشتی و شکیل روانه بازار شود.
امسال، حدود سه میلیون تومان
رئیس هیأت مدیره صندوق توسعه صادرات زعفران در مورد قیمت نسبی زعفران در سال‌جاری نیز گفت: سال گذشته هرکیلو زعفران قیمتی بین دو تا دومیلیون و 200هزار تومان داشت ولی با توجه به اینکه هزینه تمام‌شده امسال بالا رفته پیش‌بینی می‌کنیم هرکیلو زعفران امسال قیمتی بین دومیلیون و 800 تا سه‌میلیون و 100هزار تومان پیدا کند.
اولویت نخست با منطقه خراسان
رئیس هیأت مدیره صندوق توسعه صادرات زعفران در پاسخ به این سؤال که کشت زعفران در مناطق دیگر مثل کرمان را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ گفت: به‌نظرم اول باید زعفران در استان‌های خراسان‌رضوی و خراسان‌جنوبی ساماندهی شود و درصورتی که ضرورت داشت دیگر مناطق اولویت‌بندی شوند، به‌طوری که محصول از نظر کیفی، توزیع، فروش و صادرات لطمه نخورد. وی زعفران را همچون یک‌داروخانه اعلام کرد و افزود: می‌طلبد مسئولان در برنامه پنجم توسعه به زعفران به‌عنوان یک‌محصول غیرنفتی که ارز‌آوری خوبی دارد بیش از پیش توجه نشان دهند.
