شنبه ۱۶ دی ۱۳۹۱ - ۱۷:۵۰
۰ نفر

وحیدرضا نعیمی: نزدیک یک‌ماه است که هوگو چاوز در بستر بیماری در هاوانا قرار دارد و پس از چهارمین عمل جراحی برای برداشتن بافت‌های سرطانی، بین مرگ و زندگی دست و پا می‌زند.

وی پیش از آنکه برای جراحی چهارم راهی کوبا شود، از مردم خواست درصورتی که وی نتوانست به مسیر چاویزمو بازگردد، نیکولاس مادورو معاونش را به جای وی برگزینند. طی 14سالی که چاوز در قدرت بوده است، چاویزمو یا سبک حکومت و برنامه‌های اقتصادی و اجتماعی وی به بخشی جدایی‌ناپذیر از قاموس سیاسی در ونزوئلا و حتی سراسر آمریکای لاتین بدل شده است. با وجود اینکه خداحافظی با چاوز شاید هنوز زود باشد، نگاهی گذرا به میراث وی در چارچوب چاویزمو می‌تواند تصویری کلی از دستاوردهای چاوز به‌دست دهد.

چاوز برنامه‌هایی را در طول چند دوره ریاست‌جمهوری خود به اجرا درآورد که می‌توان آنها را به دو دسته برنامه‌های داخلی و خارجی دسته‌بندی کرد. دولت وی در طول 14سال بیش از 27«مأموریت» اجرا کرد که اصطلاحاً به برنامه‌های اجتماعی اطلاق می‌شود. چاوز توانست با تکیه بر بزرگ‌ترین ذخیره ثابت‌شده نفت جهان که معادل با 297میلیارد بشکه و بیشتر از ذخایر نفت عربستان سعودی است، دست به ابتکارهای متعددی بزند. یکی از برنامه‌های وی که از سال 2006به اجرا درآمد، تشکیل شوراهای اجتماعی بود.

این شوراها تقریباً معادل شورایاری‌های محله است و وظیفه آنها اداره امور و توسعه اقتصادی محلی است. آنها متصدی همه‌‌چیز از توزیع گاز و آب گرفته تا آسفالت خیابان‌ و ساختن شبکه‌ فاضلاب و ورزشگاه‌ هستند. اکنون بیش از 40هزار شورای اجتماعی در ونزوئلا فعال است. مقامات ونزوئلایی قصد دارند ظرف چهار سال آینده، هشت میلیون نفر دیگر را در قالب 40هزار شورای جدید سازماندهی کنند. در سال 1998، فقط 20هزار نفر در بخش تعاونی مشغول به‌کار بودند، اما این رقم اکنون به بیش از 1.5میلیون نفر افزایش یافته است.

راه‌اندازی ده‌ها هزار تعاونی جدید در این کشور 29میلیون نفری از برنامه‌های دیگر دولت است. این تعاونی‌ها از پرداخت مالیات معاف هستند و وام‌های کم‌بهره دریافت می‌کنند. در طول 10سال گذشته، دولت هزینه‌ برنامه‌های اجتماعی را بیش از 60درصد افزایش داده و 772میلیارد دلار در این مسیر خرج کرده است. در سایه این برنامه‌ها، ونزوئلا اکنون پایین‌ترین سطح نابرابری اقتصادی را در منطقه دارد. میزان فقر از 70.8درصد در سال 1996به 21درصد در سال 2010رسیده است. در همین مدت، میزان فقر شدید از 40درصد به 7.3درصد رسیده است. بیش از 20میلیون نفر از نتایج «مأموریت‌ها» بهره‌مند شدند.

در عرصه منطقه‌ای و بین‌المللی، چاویزمو ویژگی‌های خاص خود را داشته است. استقلال و تکیه بر قدرت کشورهای منطقه‌ حرف اول را در سیاست خارجی دولت زده است. از سال 1999که چاوز به قدرت رسید، وی تأثیر عمیقی بر کل قاره آمریکا داشته است. ائتلاف بولیواری کشورهای آمریکا شامل ونزوئلا، کوبا، اکوادر، بولیوی و نیکاراگوئه اکنون لابی قدرتمندی در سازمان‌های منطقه‌ای است.

چاوز در دسامبر 2011، نخستین نشست سران جامعه کشورهای آمریکای لاتین و کارائیب را برگزار کرد که شامل تمام 33کشور آمریکایی این منطقه بود و مخصوصاً کانادا و آمریکا را از آن کنار گذاشت. اما شاید مهم‌ترین کمک چاوز به منطقه راه‌اندازی پتروکاریب است. پتروکاریب موافقت‌نامه همکاری انرژی است که براساس آن ونزوئلا به 17کشور منطقه نفت به قیمت پایین‌ می‌فروشد.

ونزوئلا در اتحادیه کشورهای آمریکای جنوبی (اوناسور) و بازار مشترک جنوبی (مرکوسور) نیز نقش برجسته‌ای ایفا می‌کند. در عرصه بین‌المللی، ونزوئلا روابط نزدیکی با چین، روسیه و ایران برقرار کرده است. وی در ژانویه 2009سفیر رژیم صهیونیستی را بر سر جنگ غزه اخراج کرد و روابط دیپلماتیک را با این رژیم گسست. وی همچنین از حامیان بشار اسد رئیس‌جمهور سوریه بوده است.اکنون با ابهام درباره آینده چاوز، آینده چاویزمو هم به بوته ابهام فرو رفته است. باید دید آیا چاویزمو بدون چاوز ادامه می‌یابد یا نه.

کد خبر 196879
منبع: همشهری آنلاین

برچسب‌ها

پر بیننده‌ترین اخبار سیاست داخلی

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز