در حقیقت باید گفت که با آغاز قرن بیستم میلادی شهرنشینی رشد سریعی به خود گرفت و هر روز مردم بیشتری روانه شهرها شدند تا زندگی جدیدی را تجربه کنند؛ زندگی شهری که به آنها امکان دسترسی بیشتر و راحتتر به مراکز درمانی، تحصیلی و به تبع آن فرصتهای شغلی بیشتری میداد؛ رشدی که با آغاز هزاره جدید سرعت بیشتری به خود گرفته و پیشبینی شده بین سال های 2000تا 2030در کشورهای آسیایی و آفریقایی دو برابر خواهد شد و به 1/7بیلیون نفرخواهدرسید. به گزارش صندوق توسعه جمعیت سازمان ملل متحد تا سال آینده میلادی نیمی از مردم جهان شهرنشین خواهند شد و پیشبینیشده تا سال 2030حدود 81درصد از جهان را شهرها تشکیل دهند.
با این حال شهرنشینی در بعضی مناطق دنیا شرایط خوبی را برای مردمی که با آرزوی رفاه پا به آنجا گذاشتهاند نیاورده است. در کشورهایی مانند آنگولا، ارمنستان، جمهوریآذربایجان، بولیوی، چاد، کلمبیا، هائیتی، ماداگاسکار، مالاوی، زامبیا و نیجریه بیش از نیمی از مردم شهرها زیرخط فقر زندگی میکنند و در کشورهایی مانند گامبیا، السالوادور، کنیا، پرو و زیمبابوه 40تا 50درصد زیر خط فقر دست و پا میزنند که این فقر ناشی از مدیریت غلط مسئولان شهری است و اگر دولتها خود را برای این رشد جمعیتی تا سال 2030میلادی آماده نکنند عواقب خطرناکی در انتظارشان خواهد بود.
نیویورک؛ابر شهر جهان
آمریکا، با حدود 10میلیون کیلومترمربع مساحت و 314میلیون نفرجمعیت در رتبه سومین کشور جهان از لحاظ جمعیت و وسعت ایستاده است؛ کشوری که تا سال 2010حدود 254میلیون نفر از جمعیتش را شهرنشینان تشکیل داده بودند و پیش بینی شده بود جمعیت 82درصدی شهرنشین این کشور آمریکایشمالی در سال 2010،پنج درصد افزایش پیدا کند و تا سال 2030به 87درصد برسد.
کشور آمریکا غولی بزرگ به نام نیویورک دارد که بیشترین جمعیت 315میلیون نفری آمریکا را در خود جای داده است؛ شهری بزرگ که لقب مگا شهر را با خود یدک میکشد و با تمام معایب و مزایایش 19میلیون و 425هزار نفر را در سال 2010در خود ساکن کرده بود. به گواهی این اعداد و ارقام نیویورک با وسعت 8683کیلومترمربع که در هر کیلومترمربعش 2050نفر آمریکایی زندگی میکنند بزرگترین شهر در آمریکاست.
لندن و افزایش دو درصدی جمعیت
کشور انگلیس به پایتختی لندن جمعیتی در حدود 62/2میلیون نفر را در خود دارد. نکته قابل توجه در مورد این شهر این است که چیزی در حدود 56/1میلیون انگلیسی ترجیح میدهند که در شهرهای مختلف این کشور ساکن باشند. به این ترتیب 90درصد از جمعیت این کشور در شهرها ساکن هستند. پیشبینی شده که نرخ شهرنشینی در این کشور تا سال 2030میلادی یعنی 17سال دیگر به 92/2درصد افزایش پیدا کند.
شهر لندن به عنوان قلب تجاری و تپنده کشور انگلیس از قرن 16میلادی تاکنون مساحتی در حدود 1623کیلومترمربع را به خود اختصاص داده است که با این میزان مساحت در هر کیلومترمربع از این شهر، 5100نفر باید به صورتی مسالمتآمیز در کنار هم زندگی کنند تا در مجموع هشت میلیون و 631هزار نفر بتوانند ساکن این شهر حاشیه رود تایمز باشند و از زندگی در این شهر همیشه بارانی و مه آلود لذت ببرند.
توکیو و بازهم افزایش مردم شهرها
ژاپن به عنوان یکی از ابرقدرتهای صنعتی جهان در آسیا و خاور دورقرار دارد؛ کشوری که 127/5میلیون نفر جمعیت دارد و از این میزان 85/1میلیون نفر ژاپنی، یعنی چیزی حدود دوسوم مردم، ساکن شهرها هستند. هر چند پیشبینیشده بود که جمعیت 66/5درصدی شهرنشین در سال 2010میلادی با رشدی هفتدرصدی روبهرو شود و تا سال 2030میلادی به 73/3درصد افزایش پیدا کند.از سوی دیگر توکیو پایتخت کشور ژاپن با 33میلیون و 200هزارنفر، پرجمعیتترین شهر کشور خورشیدتابان بهحساب میآید؛ شهری که خود را در مساحتی حدود 6993کیلومترمربع گسترانیده و در هر کیلومترمربعش4750نفر را جای داده است.
قاهره و قدمتی طولانی در شهرنشینی
قاهره هزاران سال پایتخت کشور باستانی مصر بوده است؛ شهری که حالا در اوایل هزاره سوم جمعیتی حدود 12میلیون و 200هزار نفر را در مساحت 1295کیلومترمربعی خود جای داده است. قاهره شهری است که بیشترین میزان جمعیت این کشور را به خود اختصاص داده طبق گزارشها 34/7میلیون نفر از جمعیت 1/81میلیون نفری کشور مصر در شهرها ساکن هستند و پیش بینی شده تا سال 2030، جمعیت شهرنشین این کشور شاخ آفریقا با رشد چشمگیری مواجه شده و با 11درصد افزایش از 42/8درصد در سال 2010به 53/9درصد در سال 2030میلادی برسد.
پاریس؛ برنامهای برای رشد کمتر
فرانسه کشوری زیبا در قاره سبز اروپا با جمعیتی حدود 65میلیون نفر است که بیشتر مردم آن ترجیح میدهند در شهرها زندگی کنند. این کشور رقمی در حدود 50/5میلیون نفر را در شهرهای مختلفش جای داده است. با برنامهای که دولت این کشور در نظر گرفته است قصد دارد رشد شهرنشینی را تا آنجا که میتواند کمتر کند تا آنجا که پیش بینی شده نرخ رشد از 77/8درصد در سال 2010تنها با پنج درصد افزایش در سال 2030میلادی، به 82/9 برسد.
شهر پاریس پایتخت این کشور اروپایی و یکی از ابرقدرتهای صنعتی است که بیشترین جمعیت کشور، یعنی جمعیتی در حدود 9میلیون و 645هزار نفر را در خود جای داده است. این شهر با مساحت 2723کیلومترمربعی خود برای اینکه بتواند جمعیت را به صورت متوازنی در خود جای دهد در هر کیلومترمربع 3550 نفر را ساکن کرده است.
ریودوژانیرو با شش درصد رشد پیشرو
ریودوژانیرو شهری زیبا در آمریکای جنوبی با مساحت 1580کیلومترمربع است که طبق آمار در سال 2010میلادی جمعیتی در حدود 10میلیون و800هزارنفر را در خود جای داده است و در هر کیلومترمربع این شهر 6850نفر ساکن هستند.برزیل کشوری است که 194/9میلیون نفر جمعیت دارد. از جمعیت 194میلیونی این کشور 168/6میلیون نفر ساکن شهرها هستند و پیشبینیشده درصد شهرنشینی از 86/5درصد در سال 2010 باز هم بیشتر شود و به 91/1درصد در سال 2030میلادی برسد.
سنگاپور، کشوری کاملا شهرنشین
سنگاپور تنها کشور در سراسر جهان است که تمام جمعیت آن در شهرها ساکن هستند؛ جمعیتی در حدود 5/1میلیون نفر در سراسر کشور که از این تعداد حدود چهارمیلیون و 837هزار نفر در پایتخت آن زندگی میکنند. جمعیتی که در پایتختی به وسعت 479کیلومترمربع خود را جای دادهاند و در هر کیلومترمربع آن 8350نفر زندگی میکنند.
کیپتاون با کمترین نرخ رشد در قاره سیاه
آفریقای جنوبی با جمعیت 50میلیون نفری، 30/8میلیون نفر آن در شهرهایی مانند ژوهانسبورگ، کیپتاون و دوربان زندگی میکنند. کشوری که پیشبینیشده نرخ شهرنشینی در آن از 61/7درصد در سال 2010به 71/3درصد در سال 2030میلادی افزایش خواهد یافت.کیپ تاون پایتخت این کشور آفریقایی با شش میلیون نفر جمعیت، بیشترین جمعیت شهرنشین را در خود جای داده است؛ پایتختی به وسعت 2396کیلومترمربع که در هر کیلومترمربع خود 2500نفر را جای داده است.