گروه ادب و هنر: ماجرای انتخاب شاعر مردمی با استفاده از روش نظرسنجی در جشنواره شعر فجر حسابی سروصدا به پا کرده است.

جشنواره شعر فجر

 از همان روزی که اعلام شد قرار است در جشنواره امسال جایزه‌ای هم به شاعر مردمی یک دهه اخیر داده شود موافقان و مخالفان حرف‌های زیادی درباره آن زدند. از یک سو بعضی از کارشناسان و منتقدان انتقاد‌هایی از مکانیسم این انتخاب داشتند و از سوی دیگر بعضی از همین جماعت درباره نقش مثبت و ابتکاری انتخاب شاعر مردمی صحبت کردند. به‌نظر می‌رسد به‌رغم همه انتقاد‌هایی که می‌تواند درباره این انتخاب وجود داشته باشد نفس اختصاص جایگاه ویژه‌ای به انتخاب مردمی حرکت ارزشمندی است که می‌توان امید داشت در آینده با درنظرگرفتن جوانب مختلف از حجم انتقادها کاسته شود.

بعد از اظهارنظرهای متفاوت درباره این انتخاب دیروز رضا حمیدی، دبیر هفتمین جشنواره شعر فجر درباره نظرسنجی انتخاب شاعر مردمی جزئیاتی را مطرح کرد. آنطور که ایسنا نوشته است رضا حمیدی در تشریح چگونگی نظرسنجی از مخاطبان شعر برای انتخاب «شاعر مردمی 10سال اخیر» گفت: برای توزیع پرسشنامه انتخاب شاعر مردمی، از روش نمونه‌گیری طبقه‌بندی ساده استفاده شد که تمام جامعه آماری در آن شانس یکسانی داشته باشند. همچنین برای جلوگیری از سوگیری در انتخاب شاعر برتر و اینکه شاعران براساس ملاک‎های خود مردم انتخاب شوند‌، در پرسشنامه‎ نام هیچ شاعری نیامده بود؛ به همین دلیل تعداد نام‌های شاعرانی که مردم به آنها اشاره کرده‌اند 196 است که این 196 نام از 10هزار و 263پرسشنامه استخراج شده است. دبیر جشنواره شعر فجر در ادامه 20رتبه اول این لیست 196نفره را به این شرح معرفی کرد:
نفر اول: به‌صورت مشترک، علیرضا قزوه و حمیدرضا برقعی‌ / نفر دوم: محمدرضا شفیعی کدکنی / نفر سوم: فاضل نظری / نفر چهارم: علی معلم دامغانی / نفر پنجم: محمدعلی بهمنی / نفر ششم: هوشنگ ابتهاج / نفر هفتم: علی موسوی گرمارودی / نفر هشتم: مشفق کاشانی / نفر نهم: یوسفعلی میرشکاک و عبدالجبار کاکایی / نفر دهم: حمید سبزواری / نفر یازدهم: مریم حیدرزاده / نفر دوازدهم: سعید بیابانکی / نفر سیزدهم: احمدرضا احمدی / نفر چهاردهم: گروس عبدالملکیان / نفر پانزدهم: افشین یداللهی / نفر شانزدهم: عرفان نظرآهاری / نفر هفدهم: محمدرضا عبدالملکیان / نفر هجدهم: ناصر کشاورز / نفر نوزدهم: احمد عزیزی / نفر بیستم: سهیل محمودی

او همچنین با بیان این مطلب که برخی از نبود نام شاعرانی چون شمس لنگرودی و محمدعلی سپانلو در این لیست حرف می‌زنند، گفت: شمس لنگرودی نفر سی‌وهفتم و محمدعلی سپانلو نفر سی‎و‌هشتم لیست 196نفره شاعران مردمی هستند.

دبیر هفتمین جشنواره شعر فجر درباره اطلاعات جمعیت‌شناسی افرادی که از آنها نظرسنجی شده است، گفت: 1/23درصد این افراد بین 15تا 24سال، 5/65 درصد بین 25تا 34سال‌، 7/3درصد بین 35تا 44سال‌، 3/4درصد بین 45تا 54سال و سه درصد 55سال به بالا سن داشته‌اند. 54درصد این پاسخگویان خانم و 46درصد آقا بوده‌اند. همچنین 8/10 درصد دارای تحصیلات تا دیپلم، 7/5درصد فوق‌دیپلم، 8/52درصد لیسانس‌، 7/24درصد فوق لیسانس و 2/6درصد دکتر بوده‌اند.

حمیدی افزود: از پاسخگویان درباره قالب‌های شعری مورد علاقه‌شان پرسش شده است که 3/44درصد قالب مورد علاقه خود را غزل‌، 8/26 درصد مثنوی، ‌9/16 درصد آزاد و نیمایی‌، 5/6درصد قصیده و 2/5درصد رباعی و دوبیتی را قالب شعری مورد علاقه خود معرفی کرده‌اند.

او همچنین گفت: این آمار براساس جامعه آماری مورد بررسی به‌دست آمده و با صداقت اعلام شده است. ما در این نظرسنجی به‌دنبال به‌دست‌آوردن جایگاه علمی شاعران نبودیم و تنها نظر مردمی را استخراج کردیم؛ این اتفاقی است که در سایر هنرها مانند سینما اتفاق می‌افتد و حتما نباید نظر داوران با نظر مردم یکی باشد.

واکنش وزیر ارشاد به انتقادها

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در واکنش به انتقادهایی که درباره انتخاب «شاعر مردمی 10سال اخیر» مطرح شده است، گفت: ما سلایق گوناگون را داریم و لحاظ‌کردن این سلایق گوناگون مشکل است، اما از نظرات منصفانه و مشفقانه استقبال می‌کنیم. سیدمحمد حسینی اضافه کرد: انتخاب شاعر مردمی در هفتمین جشنواره شعر فجر نخستین تجربه در این زمینه بوده است. اگر دوستان ما نقد، نظر یا پیشنهادی درباره تنظیم پرسشنامه‌ها یا مناطق و مکان‌های مختلفی که ما در آنها از مردم سؤال کرده‌ایم، دارند، این نظرات را مطرح و کمک کنند که این کار سال به سال بهتر انجام شود. وزیر ارشاد در ادامه تأکید کرد: خود این کار، کار خوب و ارزشمندی است و فکر نمی‌کنم کسی به اصل کار ایراد بگیرد تا همانطور که ما هرساله در جشنواره فیلم فجر یک فیلم مردمی را انتخاب می‌کنیم، در زمینه شعر هم این کار انجام شود؛ یعنی علاوه بر نظرات متخصصان و کارشناسان، ببینیم که مردم با چه شاعری بیشتر پیوند برقرار کرده‌اند و او را می‌شناسند؛ مثلا ممکن است شاعری در تلویزیون بیشتر حضور پیدا کرده باشد و مردم و جوانان او را بشناسند، اما شاعر دیگری حالت انزوا داشته و کمتر روحیه مردمی داشته باشد، ولی آثارش بسیار نفیس باشد. حسینی همچنین گفت: ما نمی‌خواهیم بگوییم آنچه امسال انجام شده، صددرصد بدون نقص و ایراد بوده است اما این حرکت باید شروع و انجام می‌شد و قطعا سال به سال بهتر خواهد شد. دوستان ما زحمت کشیده‌اند، ما هم اصلا در کارشان دخالت نکرده‌ایم؛ همانطور که در سایر جشنواره‌هایی که برگزار می‌شود، ما اصلا وارد داوری و جزئیات نمی‌شویم. ما کل اساس کار را تأیید می‌کنیم و ‌می‌گوییم این کار ارزشمند است، انجام بدهید.

کد خبر 203904

برچسب‌ها

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز