علاوه بر اعضای شورای شهر سوم، بسیاری از چهرههای سیاسی و مردمی برای شرکت در این دوره از انتخابات شوراها وارد عرصه شدهاند. تنها دو عضو شورای سوم برای حضور در شورای چهارم اعلام نامزدی نکردهاند و بهکار خود در شورای شهر پایتخت پایان دادهاند. بسیاری از افرادی که در شورای اول و دوم نامزد انتخابات بودند. دراین دوره نیز برای حضور در شورای شهر پایتخت اعلام آمادگی کردهاند. تجربه فعالیت شورا نشان داده کهاین نهاد فارغ از سلایق سیاسی مکانی است جهت توسعه خدمات شهری و توسعه پایتخت. نگاهی گذرا به برخی چهرههایی که تاکنون برای کسب کرسیهای بهشت اعلام آمادگی کردهاند، بیانگر این واقعیت است که بسیاری از این افراد اشتیاق فراوانی برای توسعه خدمات شهری در تهران دارند. دستکم سابقه دو شورای دوم و سوم،این باور را در جامعهایجاد کرده است که شورا میتواند محلی برای خدمات بیشتر به شهر و شهروندان باشد. ازاینرو بسیاری از وزرای سابق نیز برای حضور در جمع 31عضو شورای شهر تهران وارد عرصه انتخابات شدهاند.
این روزها بازار لیستهای مختلف داغ است. چهرههای مطرح و دارای سابقه مدیریت شهری در فهرستی مستقل جای گرفتهاند؛ چهرههای منتسب به حامیان دولت نیز پس از شکست لیست رایحهخوشخدمت در انتخابات دور سوم شوراها این بار با فهرستی مستقل وارد عرصه رقابت میشوند. در کنار این دو فهرست، احزاب سیاسی مختلف از جمله اصلاح طلبان نیز وارد عرصه انتخابات میشوند. در این میان چهرههای جدید با رویکرد توجه به جنوب شهر وارد رقابتها میشوند. در کنار تماماین فهرستها، نامها و اسامی، آنچه مسلم است، فعالیت شورا در دور گذشته بود که نشان داد شوراها به رغم موانع قانونی توانستهاند جایگاهی مناسب در میان مردم بیابند و مردم نسبت به کارایی این نهاد اعتماد بیشتری داشته باشند. کوتاه سخناینکه میتوان گفت شوراها در چهارمین دوره فعالیتشان به بلوغ رسیدهاند؛ بلوغی که در آن برای پایتخت برنامهای مدون داشته و سعی و تلاش برای افزایش کیفیت زندگی دارند.
تأکید بر درآمد پایدار شهری
هرچند شورای دوم و سوم به رغم تأکیدات برنامه سوم و چهارم توسعه کشور و وجود موانع دولتی هیچگاه نتوانست مدیریت واحد شهری را در تهران مستقر کند و بااندکی تغییر استراتژی به سمت مدیریت یکپارچه شهری گام برداشت و به تعبیر بسیاری از اعضای فعلی شورای شهر،این گام، در واقع در عدماجرای مصوبات برنامه سوم و چهارم توسعه بود امااین امید وجود دارد که با تشکیل دولت یازدهم و استقرار نخستین شورای سیویک نفره، مفاد فروگذاشته شده برنامه سوم و چهارم پس از هفت سال جامه عمل بهخود بپوشد و امکان تحقق مدیریت واحد شهری برقرار شود. مسلما شورای شهر چهارم برایاین منظور نیازمند رایزنیهای فراسازمانی است و با نهادهای فرادست باید وارد بحث شود. چنانچه شورای چهارم بتواند این اقدام را به پیش ببرد، گامی بزرگ نهتنها برای پایتخت که برای کشور بردارد. از طرفی عدمتوجه وزارت کشور در طول سالهای گذشته به مصوبه مجلس در سال 1362که در آن درآمدهای پایدار را برای شهرداریهای کشور اقدامیضروری دانست، شورای چهارم میتواند با رایزنیهای لازم، برای تدوین آییننامه اجراییاین مصوبه 20سال پیش مجلس شورای اسلامیاقدام را لازم انجام دهد و نهتنها پایتخت را از تراکم فروشی برهاند که زمینهای برای همه شهرهای کشور فراهم آورد تا درآمدهای پایدار را در پایتخت و دیگر شهرهای بزرگ کشور به عنوان یک قانون به اجرا درآورد. همهاین اقدامات میتواند شورای چهارم را به عنوان یک شورای تأثیرگذار مطرح کند. واقعیتاین است که اقدامات شورای دوم و سوم در طول دوران فعالیتشان، بسیار مهم بوده است. بسیاری از اقداماتی که سالها از اجرای آنها در پایتخت گذشته بود، با اصرار شورای سوم توانست به اجرا درآید و شهرداری تهران البته با نگرش پیشروانه نهتنها خواستههای شورا که فراتر از آن را نیز به انجام رساند.
توسعه فعالیتهای فرهنگی
به نظر میرسد که شورای شهر چهارم چالشهای بسیاری پیش رو دارد. فعالیتهای عمرانی در سطح شهر تهران در دوران شورای دوم و بهویژه شورای سوم و با شهرداری محمدباقر قالیباف در شهر تهران به انجام رسیده است. اکنون شهر بستری است برای شکلگیری فعالیتهای فرهنگی و اجتماعی. ازاینرو توجه اعضای شورای چهارم به این اقدامات میتواند بسیار راهگشا باشد. توسعه فعالیتهای فرهنگی و اجتماعی در شهر تهران میتواند مبنایی برای هویت باشد و بسیاری از شهروندان را بیش از پیش نسبت به پایتخت هویتمدار کند. در دوران شورای سوم و با حمایت این افراد، جشنوارههای مختلف فرهنگی و اجتماعی در تهران در طول سالهای گذشته به بار نشست. جشنوارههای شمسه و جشنوارههای ورزش محلات از نمونههای بارز این اقدامات هستند. شورای چهارم با توسعه اقدامات فرهنگی و اجتماعی میتواند زمینهای برای افزایش حضور شهروندان در سطح شهر فراهم کند و تعلق شهروندی را نیز افزایش دهد.
آلودگی هوا، یک فاجعه زیستی
گام دیگر شورای چهارم تکیه بر بروز مشکلات دائمی پایتخت است. آلودگی هوا از چالشهایی است که هر ساله مهمان ناخوانده پایتخت است. مرگ سالانه پنج هزار نفر در تهران بیانگر وقوع یک فاجعه بزرگ است. هیچگاه برنامه جامع کاهش آلودگی هوا نه در تهران و نه در شهرهای بزرگ کشور، به اجرا درنیامد. تلاش اعضای شورای سوم نیز در این زمینه بی نتیجه بود؛ چرا که ارادهای از سوی دولت نهم و دهم برای رفع این مشکل وجود نداشت اما شورای چهارم میتواند با تکیه بر مشکلات تهران و برای جلوگیری از این فاجعه زیستی، برنامهای مشخص برای کاهش آلودگی هوای تهران داشته باشد؛ برنامهای که بتواند هوای پاک را به پایتخت بازگرداند و دیگر شاهد مرگ شهروندان تهرانی به دلیل آلودگی هوا نباشیم.این یک فاجعه بزرگ است که در هر دو ساعت یک شهروند تهرانی بر اثر آلودگی هوا میمیرد. شورای چهارم با تکیه بر این معضل میتواند گامهای مهمیبرای رفع آن بردارد.
توجه به جنوب
در طول سالهای گذشته مقام معظم رهبری تنها یکبار در پروژههای شهری حضور یافتند. هنگامیکه قرار بود پادگان قلعهمرغی سابق به بوستان ولایت تبدیل شود، ایشان در این اتفاق بزرگ حاضر شدند. پیام نهفته ایشان دراین اقدام یک نکته بود؛ توجه به جنوب. در طول فعالیت شورای سوم و تأکید برخی از اعضای آن برای توجه به جنوب باعث شده است تا نگرش بسیاری از نامزدها به جنوب شهر افزایش یابد. بیتردید شورای شهر چهارم با نگرش نو میتواند به جنوب شهر بیش از پیش توجه کند. جنوب شهر میتواند مبنای توسعه جدید شهر تهران باشد. ازاینرو برخی از چهرهها که از جنوب شهر تهران در شورای سوم حضور یافتهاند باعث شدند که این اولویت بیش از پیش مورد توجه باشد. هرچند طرح تفصیلی شهر تهران اولویتهایی برای جنوب شهر طراحی کرده است که میتواند باعث توسعه بیش از پیشاین منطقه از شهر تهران باشد. لذا شورای چهارم میتواند با آهنگ تندتر توسعه جنوب شهر را در اولویتکاری خود قرار دهد و نسبت به اجرای آن اقدام کند.
توسعه مترو؛ یک ضرورت
توسعه مترو نیز ازجمله اقدامات مهمیاست که در دستور کار شورای شهر چهارم باید باشد. توسعه حمل و نقل عمومی و در راس آن مترو، میتواند زمینه کاهش استفاده شهروندان از وسایل حمل و نقل شخصی را فراهم آورد. در طول سالهای گذشته و با تلاش شهرداری تهران و شورای سوم شهر تهران خطوط اتوبوسرانی تندرو در شهر تهرانایجاد شد.این اقدام باعث شد تهران در جمع پنج شهر برتر جهان قرار گیرد. توسعه مترو نیز به رغم مشکلات زیاد و عدمحمایت دولت با آهنگی کند به پیش رفت. شورای چهارم میتواند افتخار به پایان رساندن طرح خطوط متروی تهران و حومه را به نام خود ثبت کند. در واقع رفع این مشکل میتواند گامیبزرگ برای تحقق رویای چندین ساله پایتخت باشد.